Arthur, ebr ef, oedd yr olaf o'r Rhufeiniaid ym Mhrydain, neu o leiaf o'r Brythoniaid i ddeall syniadau Rhufeinig ac i'w defnyddio er budd i'w bobl ei hun.

O droi at ffynonellau hanesyddol pur fe geir mai'r ddwy gynharaf sy'n crybwyll Arthur yw'r Annales Cambriae, cronicl o hanes y Cymry, a'r Historia Brittonum, 'Hanes y Brythoniaid', a briodolwyd yn gam neu'n gymwys i un o'r enw Nennius.

At hynny, cadwai'r Rhufeiniaid at y tir isel a'r cymoedd, ond yn eu dinasoedd caerog ar y bryniau uwchben y trigai'r Brythoniaid.

Ceir olion mewn lluniau a dynnwyd o'r awyr sy'n dangos bod ŷd yn cael ei dyfu gerllaw'r ddinas yn amser y Brythoniaid.