Cofiaf i mi sylwi y bore hwnnw fod rhai o'r plant yn y dosbarth wedi eu gwisgo yn hollol yr un fath â'i gilydd - pedwar neu bump o fechgyn yn f'ymyl mewn siwt lwyd, dywyll, hynod o blaen, er yn lân, a rhai genethod mewn siwt o'r un lliw a defnydd, a'r un patrwm â'i gilydd yn union, gyda ffedogau gwynion, llaes a dwy lythyren wedi eu stampio arnynt.

Bydd y gêm yn dechre am bump o'r gloch ein hamser ni.

Bob nos, o bump o'r gloch nes ei bod hi'n tywyllu roedd s n morthwylio a llifio yn llenwi'r lle.

Yn ystod y blynyddoedd diwethaf daeth rheidrwydd i uno rhai gofalaethau, ac erbyn hyn aeth y nifer i lawr i bump yn yr Henaduriaeth, gydag un ofalaeth gyd-enwadol o dan ofal y Parchedig WJ Edwards, Llanuwchllyn.

Yr olaf o bump ohonom oedd bachgen o'r enw Joni Bach Castle Hall, hogyn bychan, tenau iawn.

.?" Yn rhyfedd iawn, ar ôl gweld rhyw bump cês, daeth rhyw deimlad annisgwyl o ddifaterwch, ac yn y pen draw, syrffed, drosof.

Nid yn y daearau hyn y genir eu hepil - torllwyth o bump i naw fel rheol - ond mewn tyllau wedi'u hagor yn bwrpasol ar gyfer y rhai bach.

Fe wellodd pethau o dipyn i beth ac erbyn canol y prynhawn yr oedd Loegr wedi cyrraedd 101 am bump.

Petai gyda ni fodd i edrych i lawr ar Gymru i dynnu "llun pum-munud" o blant dan bump yn yr ysgol dros y wlad o Gaergybi i Gasgwent, fe welem mai amrywiaeth sy'n nodweddu'r ddarpariaeth ar eu cyfer.

(Ganddi hi roedd y baedd Large White gorau ar Benrhyn Llyn.) Rhesymau gwahanol, fodd bynnag, a barai fod y postman lleol - priod a thad i bump o blant, a blaenor gwerthfawr gyda'r Annibynwyr - yn troi i mewn i Gerrig Gleision ambell i fin nos o dan yr esgus o ddanfon teligram.

Doedd hi ddim yn beth anghyffredin darganfod cyrff pedwar neu bump o ddynion y pentre' ar ei rhiniog y bore wedyn.

Cyn mynd ati i chwilio am atebion i'r ddau gwestiwn, efallai y byddai'n well i ni edrych ar y cyswllt, y cyd-destun, y cefndir, y math o lefydd lle mae plant o dair i bump oed yn derbyn eu haddysg feithrin.

canol a rhyw bump ohonom yn y tu ol wedi ein cau i gewn efo drws bach twt a'n brawd Madryn Gwyn ar gefn ceffyl yn canlyn y trap mawr.

Mae Glas Cymru Cyfyngedig yn gonsortiwm o bump o gyfarwyddwyr, gan gynnwys Geraint Talfan Davies, cyn-reolwr BBC Cymru, a dau o gyn-gyfarwyddwyr Dwr Cymru.

A gwelwyd cyhoeddi dogfen Cyngor Cwricwlwm Cymru Y Plentyn dan Bump yn yr Ysgol, dogfen sy'n cynnig canllawiau ar agweddau ar gwricwlwm addas i blant dan bump.

Mae felly chwech prif egwyddor sylfaenol sy'n gynsail i'r cwricwlwm i blant dan bump.

Daeth y cais cyntaf o'r chwech pan gafodd Castell Nedd sgrym bump ar ôl i Luc Evans ddal cic letraws Steve Bowling, ac er syndod i bawb, gwthiwyd wyth Llanelli dros eu llinell a chwympodd Gareth Llywelyn, yr wythwr, ar y bêl.

Yng Nghymru mae'r cwricwlwm i blant dan bump yn adlewyrchu materion Cymreig drwy gyfrwng yr iaith a thrwy brofiadau sy'n arwain plant ifanc at ymwybyddiaeth o Gymreigrwydd eu cymuned arbennig nhw, eu milltir sgwar.

Dywed Frank Letch, tad i bump o blant, fod ei wraig Helen yn un o nifer o ardal Llanuwchllyn a'r Bala a fu farw o gancr tua'r un amser.

Egwyddorion y cwricwlwm i blant dan bump yng Nghymru

'Rydw i yn bump ar hugain oed.' Hanner-drodd tuag ati â gwên fingam.

Am bump o'r gloch fe gynheuwyd y lampau er mwyn goleuo cyfraniad byw gan y gohebydd i brif raglen newyddion yr Almaen.

Awgrymir y dylid cynllunio cwricwlwm i blant dan bump o feysydd dysgu a phrofiad fel man cychwyn priodol.

Mae'r cwricwlwm dan bump yn cyfeirio at yr holl brofiadau a ddarperir gan ysgol, yn ymwybodol ac yn anymwybodol, ac sy'n hybu datblygiad y plentyn cyfan.

Fe welwn ni, fel rhan o ysgol fabanod neu ysgol gynradd, blant dan bump mewn unedau meithrin, adrannau meithrin, dosbarthiadau meithrin.

Yma yng Nghymru lle mae bron pawb yn hoff o'u galw eu hunain yn Gymry, nid oes ond un rhan o bump o'r boblogaeth yn siarad Cymraeg.

Enillodd droeon ar yr unawd tenor dan a thros bump ar hugain oed yn y Genedlaethol ac yn y blynyddoedd olaf yn cael ei ddyfarnu yn 'llais y flwyddyn' yn Eisteddfod Llangollen.

'Roedd Dewyrth Dafydd yn bump oed ar y pryd ac yn cofio amdano'i hun yn sefyll efo'i fam yn nrws Crowrach a chlywed yr ardalwyr yma ac acw hyd yr ardal yn bloeddio 'Elin, Elin'.

Mae White yn un o bump newid i'r tîm gollodd i'r Alban yng ngêm olaf pencampwriaeth y chwe gwlad.

Roedd hi'n Rhyfel Byd erbyn hyn ac roedd cael dau ben llinyn ynghyd i weinidog ifanc a chanddo bellach bump o blant yn anodd.

Cymerodd Prwsia y pryd hynny ddwy ran o bump, a'r rheini y cyfoethocaf, o Ddenmarc.

Yn ystod y cyfarfod cyntaf hwnnw treuliodd y ddau bump awr ar eu pennau eu hunain, gyda dim ond cyfieithwyr yn bresennol.

Allai neb fod wedi gofyn llawer mwy o'r daith - ennill pum gêm mâs o bump, 32 i 8 oedd cyfanswm y ceisiau, dau berfformiad gwych gan y tîm a sawl unigolyn yn dal y llygad.

Erbyn wyth o'r gloch, mae Duw a wyr faint o famau a'u plant o dan bump oed yn eistedd mewn Duw a wyr faint o gorlannau, ar ddaear sy'n wastad a melyn.

Y bwriad oedd dod o hyd i bump neu chwech o chwaraewyr gyda'r potensial i chwarae rygbi rhyngwladol.

* bod cyfrifoldeb arbennig ar yr oedolion sy'n ymwneud â phlant dan bump i ofalu amdanyn nhw a'u diogelu.

Yn Cardiff Singer Masterclass: An American in Cardiff rhoddwyd cyngor gwerthfawr i bump o'r darpar sêr opera gan Joan Sutherland, Carlo Bergonzi, a Sherril Milnes, tri o gantorion goraur byd a oedd hefyd yn feirniaid yn y gystadleuaeth.

Roedd pawb yn gweithio pump noswaith, felly os oedd y daith yn un bump diwrnod neu yn bythefnos dim ond pump diwrnod oedd pawb yn gweithio...

Trwy ganolbwyntio ar fframwaith a chynnwys cwricwlwm i blant o bump ymlaen mae cwestiwn digon naturiol wedi codi

Hedfan am bump awr mewn cocpit awyren y Groes Goch, yn cario nwyddau allan i geisio lleddfu dioddefaint y Cwrdiaid.

Cynigir canllawiau bras i athrawon weithio arnynt ymhob un o'r meysydd dysgu a phrofiad yn y llyfr Plant dan Bump yn yr Ysgol.

Yn Solingen, roedd ymosodiadau wedi bod ar y Mosg lleol ac ar siop ffrwythau Dwrcaidd cyn i bump o bobl cael eu lladd.

Clywais fod un o arlunwyr mwyaf blaenllaw Ethiopia wedi cyfrannu i'r ddefod pan oedd yn bump oed, a chanfÉm, gyda braw, fod offrwm croenwyn yn cael ei ystyried yn arbennig o lwcus.

Bella yn dod draw am bump i goginio inni.

Y Plentyn dan Bump yn yr Ysgol

Digwyddodd y cyfan ar linell bump ar hugain Llanelli, gyda Phil Bennett yn rhoi cic bwt i aildde/ chre'r chware; f~nne'n ply-gu i/ godi'r bêl, ond fel ro'n i'n sythu 'nghorff, dyma dacl ffyrnig yn 'y nghefn gan ddau o'r gwrthwynebwyr.

Fe fu cryn ddyfalu ynghylch tueddiadau rhywiol yr Arlywydd ac, unwaith, fe wahoddodd bump o newyddiadurwragedd o gylchgronau yn yr Unol Daleithiau i dreulio peth amser gydag ef, ei wraig Soffia, a'u saith plentyn er mwyn gweld pa mor normal oedd bywyd y teulu.

Derbyniwn bedwar neu bump o enwau cleifion i weddi%o drostynt bob dydd am fis.

Mae'r sawl sydd ar y top yn gollwng pedair neu bump o ebillion i lawr ac wedyn yn mynd i lawr at ei fêt hefo'i raff ei hun.

Ar gyfer arolygu dosbarthiadau o blant dan bump oed, dylid cwblhau un daflen grynodeb.

Rhyw bump neu chwe troedfedd roeddynt yn ei dyllu mewn diwrnod, felly gwelwch mai gorchwyl go araf oedd hon.

Mae'r Weithwraig Plant genedlaethol hefyd yn aelod o'r grŵp cynghorol ar gyfer Uned Dan Bump Biwro'r Plant yng Nghymru.CYFARCHION Y TYMOR

O'r holl leiafrifoedd Cymreig yr un rhan o bump o'r genedl, yr hanner miliwn hwn, yw'r mwyaf gwydn, y mwyaf poignant, y mwyaf diddorol, a'r mwyaf anghysurus.

Ond mae hefyd wedi bod yn fodd i hoelio sylw ar y ddarpariaeth a wneir ar gyfer plant dan bump.

Wedi iddyn nhw reoli'r hanner cynta a mynd yn agos at sgorio ar bump achlysur cafwyd camgymeriad gan Clayton Blackmore, cyn-chwaraewr rhyngwladol Cymru, yn chwarae ei gêm gynta i Fangor.

capel oedd y Babell, capel bychan gyda rhyw bump ar hugain o aelodau, cangen o gapel Methodistaidd Beili-du, rhyw dair milltir i lawr y cwm.

Ar y ffordd tu allan yr oedd rhyw bump neu chwech o blant tlawd, troednoeth yn chware 'i chalon ac yn chwerthin, ac yn cyfarch ei gilydd mewn Gwyddeleg, yn y ffordd fwyaf naturiol yn y byd.

Cyfieithwyd y cerddi hyn gan bump o lenorion, Joseph P.Clancy, Gillian Clarke, Tony Conran, Elin ap Hywel a Nigel Jenkins.

Er mai pedair o ganeuon a geir ar EP gan amlaf, mae Gwacamoli yn amlwg yn teimlo'n hael, gan fod yna bump ar Clockwork; ac yn sicr mae hynny'n beth da, gan mai Cwmwl 9 ydi'r gân orau ar yr EP yma heb unrhyw amheuaeth.

"A dim ond un gwely sydd yn y tŷ," meddai'r dynion bach od, "a does dim digon o le i bump mewn un gwely, a dydyn ni ddim yn gallu cysgu."

Mae 'na bump o bobl yn gweithio drwy'r amser ar y tîm.

Curodd Hamilton Marcus Campbell o ddeg ffrâm i bump ddoe.

Sgorion ni bump cais reit ar ddiwedd y gêm - ddeng munud o'r diwedd.

"Rydw i am gyfrif i bump!

Dyma gyfle i bump neu chwech o ddynion ifainc esgyn i lwyfan y peiriant.

Fe gurodd e Paul Wallace - hefyd o bump i bedair.

Ysgafnhau a wna'r galwadau ar weithwyr naw tan bump erbyn diwedd y prynhawn a phrin fod yna'r un maes lle na rennir baich y gwaith yn weddol gyfartal.

Unwaith, gwahoddodd bump o fenywod a oedd yn newyddiadurwyr ar gylchgronau yn America i dreulio peth amser gydag ef, ei wraig Soffia, a'u saith plentyn, i weld pa mor normal oedd eu bywyd teuluol.

Dylid pwysleio'r ffaith bod llawer o waith rhagorol yn cael ei wneud ym maes dysgu plant dan bump yn ysgolion Cymru ac mae angen cydategu'r arferion da presennol.

Yn y fan honno ymunodd gwraig y Capten â'r llong gyda thair o enethod - un yn bump oed, un arall yn dair a'r ieuengaf yn flwydd.

Y Cwricwlwm i Blant dan Bump

Beth yw fframwaith a chynnwys cwricwlwm addas a phriodol i blant dan bump yn ein hysgolion?

Gan gofio fod nifer arwyddocaol o'n hysgolion yng Nghymru yn ysgolion bach (pump athro neu lai) a bod ysgolion bach iawn yn gyffredin lle nad oes ond dau athro, mae na felly nifer go helaeth o blant dan bump, plant cyfnod meithrin, yn yr un dosbarth â phlant hyn sy'n dilyn y Cwricwlwm Cenedlaethol.

Mae'r ffefryn i ennill y gystadleuaeth, a'r Gamp Lawn, Tiger Woods, bump ergyd y tu ôl, ar ddwy ergyd dan y safon.

Gan mai drwy'r Adrannau Gwasanaethau Cymdeithasol Sirol y sicrheir cyllid ar gyfer gwaith plant fel arfer, ceir problem neilltuol mewn siroedd sydd â nifer fawr o lochesau, efallai bump neu chwech yn hytrach na dim ond dwy neu dair.

Mae Colin Montgomerie bump ar y blaen i Padraig Harrington ym Mhencampwriaeth Tyllau'r Byd yn Wentworth.