Erbyn Tachwedd 'roedd y Bwrdd Glo yn honni fod 55 o'r 174 o byllau yn gweithio, a phenderfynodd glowyr Gogledd Cymru ddod â'r streic i ben.
Yn nhref Llangefni ac yn ei chyffiniau mae nifer o byllau yn Afon Cefni, a rhoddwyd enwau ar bob un.
Taflwyd eu cyrff i mewn i ddwsinau o byllau fin nos.
Diau bod rhesymau cymhleth am hynny, ond gyda golwg ar byllau afon dylid cofio fod y nodweddion a enwyd gynt hwythau yn cael eu dileu, gan gynlluniau traenio sy'n golygu clirio a dyfnhau rhedfa'r afon.
Ond roedden nhw'n methu'n lan a deall pam roedd y Romans clyfar yma yn molchi a mynd i byllau nofio mor aml a hithau mor wlyb bob dydd.
Yn sblashio drwy byllau dŵr a phasio loris trymlwythog ar hyd ffyrdd cefn gwlad Dyfed, a dim ond mymryn o'i llais ar ôl yn y swyddaf.