Fel gwraig i fanijer pen-pwll Tyn-y-bedw roedd ganddi'r statws angenrheidiol i gael y fraint o arllwys te wrth un o'r byrddau adeg unrhyw barti a gynhelid yn y festri, swydd o urddas i'r dewisol o blith y chwiorydd.

Arbedwyd llawer ohonynt rhag cael eu cywilyddio yn eu noethni a chawsant eu torri gan adael stympiau o foncyffion fel byrddau coffa.

Yr oedd rhai ohonynt yn bur fychan - o safbwynt nifer yr ymgeiswyr a oedd yn sefyll eu harholiadau iaith - ac eraill yn gallu cystadlu â'r byrddau arholi TAU.

Yn hytrach, safai pawb i fwyta yn ymyl byrddau culion uchel.

Edrychodd rhai ar yr enwau a welwyd ar restr aelodau'r byrddau rheoli a oedd yn mynd i drefnu a chynnal y diwydiant drostynt hwy - y glowyr.

Argymhelliad Cymdeithas yr Iaith i'r ysgolion hyn yw i gyflawni'r lleiafswm o ofynion statudol fel Byrddau Llywodraethol unigol (e.e cynnal cyfarfod statudol rhieni/llywodraethwyr, cyhoeddi adroddiad blynyddol etc) ac hefyd i drin materion yn ymwneud â disgyblion unigol ar lefel ystod.

* byrddau arholi a chymhwyso cyhoeddus;

Deud wrthi mai trwsgwl oeddan ni tro dwytha, trwsgwl a blêr, glaw ifanc oeddwn i, yn goesau i gyd fel ebol newydd, doeddwn i heb arfer wrth bwrdd - cofia ddeud wrthi bod yn ddrwg gen i am y llestri - a beth bynnag, chdi oedd y drwg yn y caws go iawn, chdi ddaru droi'r byrddau a chwalu'r lluniau a chwythu'r tân i fyny'r simdde.

Ar y dechrau ni ellid cael digon ohonynt a chyfyngwyd nhw i geginau a byrddau'r llys, ond yn fuan iawn cynhyrchwyd digon yn N'Og i gadw gwerin a bonedd mewn wynwyn.

Yr unig beth nad oedd yn ei hoffi oedd pobl yn sefyll ar y seddau a'r byrddau yn y dafarn.

Rhaid iddo hel yr anifeiliaid o'i lori a'i glanhau i gario wardrob byrddau a chadeiriau!

ysgoldy, y casgliad ar y byrddau yn mynd tuag at ymdrech Gŵyl Dewi plant Cymru i gyfarfod ag anghenion pobl a phlant Madagascar.

Tywysodd Lisa yr ymwelydd o gwmpas, gan symud o'r meinciau at y byrddau, o'r torwyr at y peirianwyr, o'r rhesi o esgidiau lliwgar ar eu hanner at y gwadnau yn disgwyl am sodlau, ac o'r diwedd at yr esgidiau gorffenedig yn cael eu gosod yn daclus mewn blychau gwynion.

Ceisiwch wneud byrddau adar a llestri i ddal bwyd a dŵr i'r adar a chofnodwch y nifer a'r rhywogaethau sy'n ymweld â'r safle, gan nodi yn ogystal y - Dyddiad - Amser - Tywydd - Beth wnaeth yr aderyn ei fwyta?

* byrddau rheoli ysgolion unigol sy'n darparu lloedd mewn ysgolion cynaledig, ysgolion cynaledig dan gymorth gwirfoddol ac mewn ysgolion annibynnol, ac sy'n darparu profiadau addysgol yn uniongyrchol;

Wneith o ddim tarfu arni hi, mae o'n gaddo bihafio, wneith o ddim malu'r lluniau tro 'ma na dymchwel y byrddau.

"Faint o fwyd fydd ar eu byrddau nhw tybed?" Cyn iddi gael gorffen yn iawn daeth y dyn ar eu gwarthaf.

Tydi'r peth ddim yn naturiol, gweld enillydd y bara ar y clwt; mae'n gwbl groes i'r graen, er gwaethaf y ffaith fod llawer yn yr oes dywyll hon wedi troi'r byrddau a'r gūr yn mynd yn ūr-tū a'r wraig yn mynd allan i weithio!

Mêr esgyrn y negro druan lanwodd eich cypyrddau â llestri drudfawr o aur, arian, a china - gwaith dwylaw celfydd celfyddwyr blaenaf Prydain ac Ewrop - a huliodd eich byrddau a'r danteithfwydydd brasaf, a'ch selerydd â gwinoedd mwyaf blasus gwinllanau Ysbaen, Portiwgal, a Champagne.

BYRDDAU ADAR (arnyn nhw neu o'u cwmpas) ERAILL

Yn achos y cyrff cyhoeddus hyn, ystyrir mai'r sefydliadau unigol (sef y penaethiaid a'r byrddau rheoli) yw'r "cyhoedd" sydd yn medru hawlio ymateb yn eu dewis iaith, ar ran y staff a'r myfyrwyr unigol neu'r disgyblion a'u rhieni.

Nid oedd cymaint â hynny o enwau glowyr yno, nid oedd neb o deulu Nant y Gro, dim un o deulu'r Culheol ac Oakvilla a Thre'r Gât, ond roedd yna enwau dwbwl baril, enwau gyda Syr ac Arglwydd o'u blaen ac ni chollodd yr un o weision y Powell-Dyffryn, a'r Amalgamated Anthracite gyfle i fod yn aelod o'r Byrddau rheoli.