Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

bywyd

bywyd

Doedd y du a'r gwyn byth yn cymysgu, a rhwng y ddau eithaf roedd bywyd yn syml ac yn lliwgar.

Cychwyn sefydliadau crefyddol fel mynachlogydd Celtaidd lle y gellid ymarfer â'r bywyd santaidd a wnaeth rhai o'r penaethiaid hyn.

Dewisodd yr awdur ymdrin â phum thema sy'n ganolog i'r cyfnod hwn - Cymru a Chymreictod, Bywyd Bob Dydd, Crefydd ac Addysg, Deffro Diwydiannol a Brwydr y Bobl.

Yr oeddet ti'n llawn o asbri bywyd pan alwais i yn y siop acw rhyw bythefnos yn ôl.

Tystia edwiniad truenus bywyd cenhedloedd bach fel Cymru a Llydaw i hyn.

Ac yn raddol, fel y datblygai'r ddealltwriaeth hon, aeth yn agosach at y pwynt lle gallai droi'n ôl at ei brofiad cynnar, a'r bywyd clos, cyflawn, yr oedd yn ei weld erbyn hyn trwy lygad plentyn a llygad dyn.

Ar y llaw arall, gallai ddadlau na ddylai Undodwr gwerth ei halen fod hebddo, nid yn unig oherwydd ei waith personol, ond am ei fod yn ddolen gydiol rhwng aelodau gwasgaredig a llinyn bywyd y mudiad.

Ar ben hynny 'roedd o'n beryg' bywyd.

Un peth yw i'r Cristion gredu bod rhaid cadw a chryfhau bywyd y genedl; peth arall yw gweithredu'n effeithiol i'w gadw.

Mae'r amrywiaeth yma yn rhoi bywyd yn yr arddangosfa ac yn creu teimlad fod pob llun yn newydd ac yn cael ei drin yn inigryw.

Unwaith eto allwn i wneud dim ond edmygu dewrder y gwragedd yma a cheisio cyfleu'r ffordd urddasol y maen nhw wedi dygymod â'r sefyllfa a dechrau bywyd newydd yn wyneb caledi mawr.

Roedd to o'r rhain, yn barod i roi eu bywyd a'u talentau i droi'r Ffydd hon yn sicrwydd.

Eleni cynhaliwyd Seiat pryd y cafwyd myfyrdodau bendithiol iawn ar y geiriau "Myfi yw y ffordd"; "y bugail da%; "bara'r bywyd;" "yr Atgyfodiad a'r bywyd" a "goleuni'r byd" yng nghwmni'r Parchedigion Emrys Thomas, S.

Anodd i Ewropeaid a fagwyd yn y traddodiad gwleidyddol Rhufeinig ydyw ystyried unrhyw beth heblaw gallu awdurdodaidd yn sylfaen bywyd gwleidyddol, ond egwyddor waelodol athroniaeth Gandhi oedd gwasanaeth.

Cynorthwya ni i dderbyn dy gynnig, ein Tad, fel y cawn ni etifeddu'r bywyd tragwyddol yr wyt ti'n ei gynnig i ni, a llawenhau yn dy gwmni a'th gariad yn y bywyd hwn.

Yn debyg i hogie Cwmaman, mae'r geiriaun adlewyrchu bywyd clostroffobig mewn tref fach - merched yn yfed gormod er mwyn canu karaoke, a Jonny Pritch yn meddwi, cael ffeit yn y siop kebab ac yn cael crasfa gan y Mrs am fynd adre efo lovebites.

Hoff gennyf eiriau trawiadol Amig yn nrama Saunders Lewis Amlyn ac Amig am yr hyn yw ffydd: Rhodio fel un a wêl a gwybod nos y deillion Yw bywyd beunyddiol ffydd.

bywyd ysgol, eisteddfota." Y nod oedd plethu elfennau o'r 'pasiant' traddodiadol gyda themâu personol am fywydau'r disgyblion.

Roedd Sharon, fy chwaer fach, wedi dychryn am ei bywyd ac roedd hi'n crio.

O edrych ar rai o luniau David Gepp o Ogledd Iwerddon fe ellid maddau i'r anwybodus am feddwl fod bywyd yno'n un carnifal hwyliog.

Chi'n gweld, roedd Luned bob amser yn ferch llawn bywyd.

Rhaid i wasanaeth da, sy'n anelu at yr ansawdd bywyd gorau posibl i'w defnyddwyr, roi pob anogaeth i ddefnyddwyr y gwasanaeth i wneud penderfyniadau yngl^yn a'u bywydau eu hunain.

Y mae bywyd yn Llundain, er enghraifft, yn wahanol iawn i fywyd ar fferm fechan yn Swydd Efrog.

Mae pob modfedd o'r lle yn byrlymu bywyd.

Ydi e'n ormod i feddwl fod y cyfansoddwr yn meddwl am undonedd bywyd, ond y gellir dod â lliw i fywyd er mai'r un thema sydd iddo fel petai?

Tystia llawer o blant heddiw eu bod wedi diflasu gyda'r Ysgol, eu cartref, a bywyd yn gyffredinol ('bored' neu 'boring' yw'r geiriau mawr).

Yn Tro Ar Fyd datgelwyd aml elfennau bywyd y dyn hynod hwn.

Rwy'n chwilio am ôl y seren wib, ymhell wedi iddi ddiflannu o'm bywyd.

Y mae dehongliad John a Maureen o dri cham mawr bywyd yn ddehongliadau meddylgar.

Mae'r emynau yn newydd, y marwnadau yn gorff o gofiannau newydd, yr oedd Bywyd a Marwolaeth l~fon-emphus yn waith newydd' nad oes un platform iddo yn Saesonaeg, Cymraeg, nac yn Lladin', ebe'i awdur.

fe gollodd susan rawlings ei bywyd hefyd am ei bod hi'n gweithio gyda betty.

Yn gyntaf, beth yn union yw'r amodau sy'n angenrheidiol i greu bywyd ac yna gallu ei gynnal hyd at stad o wareiddiad uwchraddol?

Bywyd y Cymry a ymfudodd i Benbedw ar dro'r ganrif a gyfleir yn I Hela Cnau Marion Eames - y fwyaf darllenadwy o'r holl nofelau hanes, a chan ei bod yn ymdrin a chyfnod y mae atgofion amdano wedi'u trosglwyddo'n deuluol i'r awdures, mae'n pontio rhwng y nofel hanes a'r nofel gyfoes.

Rydw i'n teimlo fy mod wedi dysgu llawer yn y dosbarthiadau yma, ac mi rydw i'n gobeithio y cofia' i rai, o leiaf, o'r pethau yma ac y byddant mewn rhyw ffordd yn help i mi ymhellach ymlaen mewn bywyd.

O'r funud honno, fe newidiodd bywyd Philam er gwaeth.

Ac egwyddor gyntaf ceidwadaeth yw ymwrthod â phob chwyldroad, cadw llinyn bywyd cymdeithas yn gyfan a didor, parchu yn fwy na dim arall mewn bywyd draddodiadau'r genedl.

Ond fel merched Cwffra, ar ôl ychydig flynyddoedd o'r bywyd hwn cartrefu a bod yn wragedd hyfedr oedd eu bwriad yn y pen draw.

Amcan y Blaid Genedlaethol yw - nid cadw'r Gymraeg fel ffetish yng Nghymru - ond ci gwneud hi'n bosib i bob Cymro fyw bywyd llawn, gwaraidd, dedwydd, cain.

I ymgyrraedd at hyn, dadleuai, dylai fod gan bawb ran ym mywyd y genedl - y bywyd ysbrydol, deallusol ac economaidd.

BBC Cymru Wales yw'r unig ddarlledwr sy'n cynhyrchu gwasanaethau yn y Gymraeg a Saesneg ar radio, teledu ac ar-lein, gan adlewyrchu bywyd a thalentau Cymru yn eu holl amrywiaeth mewn rhaglenni a gynlluniwyd yn benodol ar gyfer cynulleidfaoedd yng Nghymru.

Yr unig swn yno oedd peiriannau amaethyddol, bywyd gwyllt, anifeiliaid fferm a nentydd.

EFFEITHIAU: Yn fras, gellir rhannu effeithiau fel a ganlyn:- llai o lygredd a thagfeydd traffig, llai o alw am gerrig mâl, gwell ansawdd bywyd yng nghefn gwlad a hyrwyddo ymwybyddiaeth o'r amgylchedd drwy gynllunio teithiau cludiant cyhoeddus i hybu canolfannau ymwybyddiaeth o'r amgylchedd.

Daliodd y bywyd gwledig, gyda'i gysylltiad uniongyrchol a'r gwerthoedd Cymreig ac a pharhad yr iaith Gymraeg, yn ganolbwynt eu canu.

'Rwy'n meddwl, yn wir, fod Iwerddon yn rhyw fath o Ynys Afallon iddo - yn ddihangfa pan fyddai bywyd yng Nghymru wedl el frlfo neu ei siomi.

Ond dyw pobl yr oes hon ddim yn gweld hynny.' 'Dwyt ti erioed wedi dygymod â'r bywyd syml, Jonathan?

Nid bywyd ynysig ar wahân i'r boblogaeth ehangach yw gwleidydda yma, yn rhannol efallai am nad symud yma a wnaeth yr aelodau mwyaf gweithgar.

Fodd bynnag, diolchwn am bob darganfyddiad a wnaed, ac a wneir o gyfnod i gyfnod, sy'n ysgafnhau ac yn cyfoethogi bywyd dyn.

Ar ôl i Karen gyhuddo Steffan o geisio ei threisio am yr eildro mae bywyd wedi bod yn anodd iawn i Steffan yng Nghwmderi.

Anfonodd Duw ei Fab Iesu i'r byd yn gyflawn o'r bywyd perffaith i'n dysgu amdano ac i'n gwahodd bawb, gwerinoedd yr holl ddaear ,i mewn i'w Deyrnas ei Hun." Oblegid ei fod yn gweld "Gormes gyfalafol-imperialaidd yn caethiwo plant y Tad yng Nghymru ac yn eu difreinio%, meddai Gerallt Jones, "Y mae'n genedlaetholwr Cymraeg o Gristion".

Bywyd caled a pheryglus oedd bywyd y llongau hwyliau.

Wrth edrych ar ei byd masnachol, mae rhywun yn gallu cael darlun o natur cymdeithas LA Awgryma clefyd y 'coupons' di-ri am rhyw sentan neu ddwy i ffwrdd oddi ar fwyd, nad yw bywyd yr Americanwr cyffredin yn fêl i gyd, er waetha' delwedd y teulu bach llewyrchus.

Does dim dadl na fu'r holl luniau a dynnwyd o'r newyn yn Somalia yn gyfrifol am achub bywyd miloedd o'i phobl.

Mae'n rhaid fod patrwm bywyd yn ddiogel.

Y mae'n wir nad oedd y teulu'n absennol o'r gymdeithas, ond yr oedd yn israel ai ffyniant bywyd ar barodrwydd dynion i uno â'i gilydd; dyna paham y rhoddid lle mor bwysig i deuluoedd a pherthynas gwaed.

Hynny yw, amod cyntaf parhad bywyd cenedl yw bod ganddi ei gwladwriaeth ei hun i'w gwasanaethu.

Os oedd ein bywyd cymdeithasol fel myfyrwyr yn hynod Gymreigaidd, nid felly'r hyfforddiant.

Yn wir, cyfunwch nhw efo gwleidyddion ac maen nhw'n beryg bywyd.

Gan mai Jungiad oedd yr awdur, teg disgwyl mai'r hyn a wêl yn bennaf mewn llenyddiaeth, yn enwedig chwedlau, ydyw delweddau sy'n cyfleu byd a bywyd mewnol, anymwybodol y seici neu'r enaid.

Byr hefyd fu bywyd ei ddilynydd fel papur newydd Cymreig, Haul Gomer, a ddaeth i ben ei daith ar ol naw rhifyn.

A Rachel druan yng nghaledi ei gweddw-dod ifanc yn dafodrydd ei hatgofion ac yn ail-flasu'r bywyd oedd arni yng nghegin Y Plas lle ceid cig eidon a reis berw a chaws a bara cartref, - er taw bara du oedd hwnnw, meddai mam.

Mae'r emynau'n cwmpasu holl gyfoeth y bywyd Cristionogol yn ei bryder a'i orfoledd, yn ei ofnau a'i sicrwydd, ei anawsterau a'i lwyddiannau, yr union bwnc y canodd mor dreiddgar amdano yn Theomemphus.

'Wel,' meddent, 'pam na ddylai criw bach gael eu hiaith a'u diwylliant eu hunain; mae e'n digwydd ym mhobman yn yr India.' Doedden ni a'n hiaith ddim yn un o ffeithiau ysgytwol bywyd iddynt mae hynny yn sicr.

Y mae hi'n medru ennill ei bywoliaeth ac yn byw bywyd cwbl normal.

'Henaint ni ddaw ei hunan', w'sti." "Rwyt ti'n ffodus." "Ydw wir; mae Megan gen i o hyd a'r plant i gyd o fewn cyrradd." "Ac yn Gymry i'r carn." "O, rydw i'n cyfri 'mendithion, raid i ti ddim gofalu ond chefais i ddim bywyd mor foethus â chdi cofia." "Ddim yn faterol, naddo.

Gall y problemau hyn arwain at anhwylustod, ond yn aml y maent yn creu difrod mawr neu hyd yn oed yn arwain at golli bywyd.

Fel canlyniad i weithredoedd Manawydan rhddheir Rhiannon a Phryderi, dychwelir gwraig Llwyd ato, daw bywyd a dedwyddwch yn êl i Ddyfed, ac ni wneir drwg i neb.

Un llyfr sydd, un ffynnon, un dysgawdwr, un goleuni, ac ymadroddion fel 'llyfr y bywyd, ffynnon dwfr y bywyd, ni a wyddom mai dysgawdwr wyt Ti wedi dyfod oddi wrth Dduw, Goleuni y byd ydwyf i' yn dod i'r cof.

Bid siŵr y mae ymyrraeth Llywodraeth â bywyd cymdeithasol yn y Wladwriaeth Les yn cyrraedd ymhellach nag a ddychmygwyd yn y ganrif ddiwethaf.

Mae pobl yn gofyn yn aml iawn, "Pam 'r ydych wedi ymdrechu mor galed i roi bywyd a gwedd newydd ­ Lanaelhaearn?" Credaf y gallaf roi crynodeb mewn dau baragraff fel ateb i hyn.

ei dirwedd, bywyd gwyllt, amaethyddiaeth, adnoddau naturiol neu ddiddordeb hanesyddol.

Byddai Siarl yn gwneud unrhyw beth i wneud bywyd Brenin Lloegr yn ddiflas.

Pan oedd Hugh Evans yn dechrau trafferthu gydag ieithoedd, daeth i un o groesffyrdd pwysig bywyd.

Bywyd undonog oedd bywyd heb waith, fodd bynnag, a phob diwrnod fel ei gilydd, a dim gwybodaeth o gwbl am yr hyn oedd yn digwydd yn y byd mawr y tu allan i ffiniau'r gwersyll.

Dydi trafod pam y mae eich tad wedi cysgu efo cariad eich chwaer neu eich mam wedi rhedeg i ffwrdd efo cariad gwraig y dyn drws nesaf yn cyfrannu yr un iod at ansawdd bywyd neb nac yn help o gwbwl i leddfu arteithiau gwirioneddol ymwneud personol rhai pobl ai gilydd.

cymaint gwell fyddai bywyd wedi bod i ni'n tair.

Gan fod bywyd yn gymhleth, mae ei gemeg yn gymhleth, ac yn llawn o folecylau cymhleth.

Yn y gyfrol honno mae hi'n disgrifio ac yn trafod bywyd cyfoes a bywyd a oedd wedi hen fynd heibio.

Os derbynnir y modd y crewyd ac y cychwynnwyd bywyd yma ar y Ddaear yn ol tystiolaeth ddiweddaraf seryddwyr a biolegwyr, yna rhaid inni hefyd dderbyn y gosodiad hwn: sef, os yw'r un amodau yn bod yn rhywle arall yn y gofod yna mae posibilrwydd fod bywyd yno yn ogystal.

Oni fyddai'n well iddo fyw bywyd tawel, parchus yn helpu ei dad bob nos ac yn cadw'n glir o drybini?

Os yw bywyd ar unrhyw blaned i ddatblygu hyd at stad uwchddiwylliadol yna mae'n rhaid i'r blaned honno ymateb i dri o ofynion o leiaf; rhaid i'w chyfansoddiad cemegol fod yn debyg i un y Ddaear; rhaid i'w phellter o'i haul sicrhau bod tymheredd ei harwyneb rywle rhwng rhewbwynt a berwbwynt dwr; rhaid i'w haul fodoli am ddigon o amser er mwyn galluogi bywyd deallgar i ddatblygu, sef rhyw ychydig o filoedd o filiynau o flynyddoedd.

Glynne Davies, gwelwn i ba raddau yr oedd parodi yn gyfrwng i fynegi'r bywyd o'i amgylch fel milwr yn ystod blynyddoedd y Rhyfel.

Un o nodweddion bywyd Cymru ym mlynyddoedd agoriadol y ganrif oedd y dyheu cyffredinol am ddeffroad ysbrydol.

Mewn gair, llenyddiaeth fyddai hon a âi i'r afael â phynciau mawr gwaelodol bywyd dyn.

Roedd egni bywyd yn gryf yn y llygaid tywyll, a doedd dim rhwnc yn ei gwddf.

Os ydyw'n ymddangos yn wahanol yn Helyntion Bywyd Hen Deiliwr mae hyn oherwydd ei fod wedi'i gyflwyno trwy gyfrwng deunydd sydd heb ei gysylltu ag ef o safbwynt adeiledd.

Y berth o lafant a rhosmari yw ffrindiau mam, ac o'r Plas y cafodd hi'r planhigion gan Edmund y garddwr, a pharhânt i sirioli bywyd mam â'u persawr a'u hatgofion.

Mae rhai pethau yn eich bywyd y mae'n rhaid i chi eu gwneud gyda rhywun, a bwyta yw un o'r pethau hynny.

Fel gr^wp maen nhw'n trafod y rhwystrau sy'n eu hwynebu wrth geisio ymuno'n llawn a bywyd y gymuned ac yn ystyried ffyrdd y gellir goresgyn y rhwystrau hyn.

Rhoddwyd hwb sylweddol i hyder dysgwyr a chynyddwyd y cyfleoedd iddynt hwy a siaradwyr brodorol i ddefnyddio'r Gymraeg yn eu bywyd-bob-dydd.

Boed y ddrama'n dda neu'n sal,mae'n rhaid i'r cyrtan ddwad i lawr ar y diwedd, ac mae rhai a fu ar lwyfan hanes yn siwr o fod wedi rhoi mwy o'r byw mewn bywyd na llawer arall.

Pris arall a dalwyd yw'r newid ym mherthynas amaeth â bywyd gwyllt a'r tirlun.

Gan fod offeiriad Aberdâr wedi ymosod yn benodol ar Ymneilltuaeth, gan honni mai hynny, ynghyd â chryfder yr iaith Gymraeg oedd i gyfrif bod bywyd y dosbarth gweithiol yn yr ardaloedd diwydiannol yn isel ac anfoesol, yr oedd y dadleuon yn gorgyffwrdd â'i gilydd, a Ieuan Gwynedd yn ymddangos fel amddiffynnydd 'gwir Gymreictod'.

Yr oedd y streic wedi ymledu dros ryw draean o holl faes glofaol Deheudir Cymru, ac yr oedd teuluoedd y streicwyr yn mynd i ddyled er mwyn cael angenrheidiau bywyd, a'u hiechyd yn dioddef yn arw o ganlyniad i ddiffyg ymborth.

Ofer i'r beirniaid ddweud nad yw'n iaith ddefnyddiol gan mai hi yw iaith bywyd beunyddiol.

Ar ôl dehongliad llawn bywyd o Land of Hope and Glory, daeth y digwyddiad yng Nghymru i ben gyda'r emyn Calon Lân a gyfansoddwyd yn Abertawe wedii ddilyn gan Hen Wlad Fy Nhadau ac arddangosfa tân gwyllt drawiadol.

Ar ôl treulio cyfnodau hir yn y carchar yn y gorffennol, penderfynodd roi tro ar fyw bywyd newydd.

I'r mwyafrif llethol, os gwyddent amdani o gwbl, rhywbeth od ydoedd, eithriadol, eithafol, y tu allan i lif normal bywyd, a orfodid ar eu sylw o bryd i bryd gan ddarn o newydd neu ddatgan wasg neu ar y radio.

Williams oedd y diwethaf i ddirmygu'r athrawiaethau ond Crist yn y galon sy'n goleuo'r deall ac yn trawsnewid bywyd dyn a'i wneud yn etifedd iachawdwriaeth.

Ystadegau: Mae'r Adain yn rheoli dros gorff arwyddocaol o wybodaeth sy'n ymwneud ag ansawdd bywyd yng Ngwynedd mewn perthynas â'r amgylchedd.

Ac mae coch yn rhybuddio fod bywyd y plentyn yn y fantol am ei fod mor wan.