Ar y gangen safai caer uchel a chadamle'r chwilod.

Yn y ddeunawfed ganrif ehangodd y stâd trwy adeiladu dwy gaer anferth ar ei dir, sef Caer Williamsberg a Chaer Belan ar geg orllewinol Afon Menai ger Dinas Dinlle.

Newid i lein Caer yn Ninbych.

Mae Tre'r Ceiri, sydd ar safle o bum erw wedi'i hamgylchynu â muriau cedyrn o gerrig a phridd ar ffurf caer neu amddiffynfa.

Daeth mintai gymysg ohonynt i dueddau Caer ac ni wyddai'r Cymry druain sut yn y byd i'w hatal.

Bu pobl yn byw yma ers yn fore iawn, ac y mae olion o Oes yr Haearn, bedwar can mlynedd cyn Crist, yn profi iddynt dderbyn eu cynhaliaeth o'r tir a'u hamddiffynfa yn yr hen gaerau a godwyd ar hyd a lled sir Aberteifi, a rhyw chwech ohonynt ar lannau Wyre o Ledrod i Lanrhystud ac un o fewn i'r plwyf, sef Caer Argoed.

Fe ddigwydd y terfyniad hwn hefyd, neu berthynas agos iddo mewn enwau lleoedd yn yr ystyr "llawer, nifer." Ceir ef mewn enwau megis Prysor "llawer o lwyni%, Perthor "llawer perth", Gwernor "llawer o goed Gwern" a Castellior "llawer caer." Mae'n amlwg mai croes "cross" yw elfen gyntaf yr enw Croesor.

Bryd hynny, yn chwarae i glwb Caer ac ond yn ddeunaw oed, fe

Y mae siopau eraill ar hyd a lled y wlad y prynais werth cannoedd o bunnau o lyfrau ynddynt o dro i dro - Crewe, Wrecsam, Henry Jones, Caer; Goronwy Williams, Rhuthun; a Galloways Abertystwyth i enwi rhai.

JOHN GWYNEDD JONES Hyfforddiant busnes gan gwmni Hawker Siddeley, Caer.

Beth bynnag, roedden ni'n amau ers tro mai Eds oedd y tu ai/ i'r nifer lladradau fu'n digwydd o gwmpas Caer a gogledd Cymru yn ddiweddar, ond roedden ni'n methu'n lan a dod o hyd i'w guddfan .

Erbyn diwedd yr Oesoedd Canol yr oedd yr hanes wedi treiddio i eicongraffeg boblogaidd, ac i'w weld hyd yn oed yn y cerfiau dan y seddau yn yr eglwysi (e.e yn eglwys gadeiriol Caer).

Yma y dechreuodd Joe ar ei yrfa ddisglair ym myd draffts, yn aelod o'r tim a chwaraeai yng Nghyngrair Draffts Swydd Caer.

Roedd Ynadon Conwy eisoes wedi gwrthod cais Mr Godfrey yn Rhagfyr 1998 ac mi gafodd hyn ei gadarnhau gan Lys y Goron Caer yn ddiweddarach.

Byddai yn y pwyllgor gwaith le bywiog iawn a'r trafod a'r dadlau bob am er yn adeiladol ac o ddifrif ag eithrio ambell dynnwr coes fel Huw Caer Loda!

Ac fel sy'n gwbl briodol wrth reswm ar achlysur-on o'r fath, rhyw duedd sy' ynom ni, 'o fryniau Caer-salem' fel 'tai, i edrych yn ôl ar 'daith yr anialwch', ar ei 'throeon' a'i hofna'.

Aeth hanesydd diweddarach, yr Athro Alcock, i chwilio am Arthur mewn caer nid annhebyg, ond yn llawer nes i'r gorllewin, sef South Cadbury yng Ngwlad yr Haf.

Erbyn diwedd y ddeunawfed ganrif penodwyd John Griffith, Llanfair Is Gaer, Sir Gaernarfon, yn Dderbynnydd Cyllid Tiroedd dros y rhanbarth a Brenianllaeth Caer.

pryd: Nel Llwyn Gwalch, Mena Garth, Margaret Tŷ Coch, Wenda Geufron, Helen Hafod Rhisgl, Helen Castell, Madge o Glwb Penygroes, Diana a Dafydd Noble, RE Jones Pengwern, Idwal Helfa Fawr, Huw Caer Loda, John Tŷ Mawr o Glwb Pistyll, Harland Greenshields a John Bach Rhiw.

P'run bynnag, daethom i orsaf Caer ac er nad oes gennyf lawer o gof amdani, mae'n rhaid ein bod wedi newid trên yno am Crewe.

Yn achlysurol yn arbennig yn achos y cynlluniau cynharaf, byddai grwpiau bychain o athrawon o'r un fryd yn dod at ei gilydd, i weithio'n annibynnol ar eu cynlluniau eu hunain Dyna'n sicr oedd hanes grwp Caer Efrog - gydweithio gan nifer o athrawon a oedd yn adnabod ei gilydd yn dda.

Gellir hau hadau'r planhigion dwyflwydd megis blodau'r fagwyr, a chlychau Caer-gaint ac ati.

Yn Llys y Goron, Caer-wynt, ddydd Llun diwethaf, cosbwyd Dr Brian Cox â blwyddyn o garchar wedi ei gohirio am fwrdro gwraig trwy roi iddi chwistrelliad marwol o botasiwm chloride.

Rhaid oedd mynd i gael cyfweliad ag aelodau'r Bwrdd yng Nghapel Sant Ioan, Caer.

Teg yw nodi fo Collingwood, er gwaethaf ei ddamcaniaeth Rufeinig, o'r farn fod cynnydd wedi bod mewn 'Celtigrwydd' yn y blynyddoedd o flaen cyfnod Arthur, ac awryma fod Arthur wedi gwneuthur ei safiad buddugoliaethus terfynol yn erbyn y Saeson mewn caer Frythonig debyd i Cissbury ar y South Downs.

Ond go brin y byddai gan Lisa gyfle i ddysgu sgriptiau gyda'i chartref yn debycach i S Caer.

Dengys yr olion fod Tre'r Ceiri wedi'i chadw gan y Celtiaid drwy'r drydedd a'r bedwaredd ganrif, er bod y Rhufeiniaid yn cartrefu ar yr un pryd yn Segontiwm, eu caer hwy yng Nghaernarfon.

Roedd y canlyniadau yn Leeds a Chaer Efrog yn debyg iawn, ond roedd y cynnydd yn fwy sylweddol yn ysgolion Caer Efrog.