Winciodd a tharo'i bac ar ei ysgwydd, gan ddweud wrthi am fynd i'r tū i weld a oedd y ffôn yn gweithio : âi yntau i'w fan i roi caniad iddi.

Y caniad cynharaf lle cyferchir un o abadau mynachlog Nedd sydd yn hysbys yw cywydd Ieuan Tew i ofyn gwartheg dros Owain Dwnn.

~r ôl caniad, pan *ddai pawb nad oedd a wnelont â'r saethu, wedi mynd adref, neu ar brynhawn Sadwrn, y byddai'r tanio'n cymryd lle fel rheol.

'Ni thrig dim da yn ei Ddinas... Cynwysa, ym mhob caniad, olud o iaith a meddwl; ond iaith ydyw wedi ei throi'n drythyllwch, a meddwl wedi ei ddarostwng i oferedd, 'meddai Eifion Wyn.

Er enghraifft, rydym wedi amlygu a blaenoriaethu ein perfformiad wrth ymateb i alwadau ffôn i'r fath raddau fel y llwyddwyd, ym mis Ebrill, i ateb dros 70% o alwadau o fewn tri chaniad ac 80% o fewn pum caniad.

Iaith ein cartref ydwyt hefyd, Iaith aelwydydd Cymru lân, Yr wyt ti'n gwresogi bywyd Mewn diareb bêr a chân; Hoffwn di - wyt athronyddol - Ond wyt fwy na hyn i ni: Wyt in' calon yn naturiol, Caniad cartref yw dy si.

Neidiasant ar y trên cyntaf am adref, ac yno y darfu iddyn nhw aros am gyfnod yn reit swat, gan arswydo rhag pob caniad ffôn neu gnoc ar y drws.

Gwelai hogiau'r sied, eu capiau i lawr yn isel am eu pennau, a golwg denau, lwyd arnynt, yn sgythru yn yr oerni wrth sefyll yn nrysau'r sied yn disgwyl caniad.

Cynwysa, ym mhob caniad, olud o iaith a meddwl; ond iaith ydyw wedi ei throi'n drythyllwch, a meddwl wedi ei ddarostwng i oferedd, 'meddai Eifion Wyn.