O'r diwedd rwyt wedi gadael Cors y Cedyrn ac mae'r gwastadeddau o'th flaen yn edrych yn hyfryd.

Aflawen, fel yfed cymysgedd o'u dewis ddiodydd, seidr a llaeth enwyn, fyddai deuawd parhaus gan yr yfwyr cedyrn hyn.

Mae Tre'r Ceiri, sydd ar safle o bum erw wedi'i hamgylchynu â muriau cedyrn o gerrig a phridd ar ffurf caer neu amddiffynfa.

I gadw'r gelyn a'r bwystfilod allan, codid cloddiau cedyrn o bridd a cherrig o gwmpas y ddinas, a ffosydd tu hwnt i'r cloddiau; Byddai i bob amddiffynfa ddwy ran, un at gadw'r anifeiliaid a choed tan a phethau eraill, ac un arall gadarnach i'r bobl fyw ynddi.

Rhoddi tro drwy fynwentydd y cedyrn a gwympasant - a sefyll ar rai o'r meysydd a'r llanerchi ag ar ydym yn y pedair blynedd a basiodd mor gynefin â'u henwau ag yr ydym ag enwau ein mamau a'n chwiorydd, ar tai y'n ganwyd ynddynt.'

Dinas gref â phyrth cedyrn iddi oedd yno, a gwylwyr yn gofalu na nesai gelynion.

Gwaed dy groes sy'n codi 'fyny 'R eiddil yn gongcwerwr mawr, Gwaed dy groes sydd yn darostwng, Cewri cedyrn fyrdd i lawr...

Pa fodd y syrthiodd y cedyrn?

TRWY GOED Y CEDYRN - ELGAN PHILIP DAVIES Rwyt yn synnu - nid ydynt am ymladd yn dy erbyn.

Ac roedd wedi gwneud hynny, gan adael ei ôl, nid yn unig ar y cerrig beddau yn y fynwent a oedd wedi gwyro i'r dde neu i'r aswy wrth i'r tir o danynt symud a setlo, ond hefyd ar waliau cedyrn y capel o briddfeini a ddaeth o dy'r ffan ar ben y gwaith, 'slawer dydd.

Yr oedd un olwg ar ei haelodau cedyrn yn ddigon i beri imi wybod bod yr Arglwydd wedi ei hiacha/ u'n llwyr.

Edrychodd ar y muriau trwchus, y drws deuglo a'r barrau cedyrn y tu allan i'r ffenestr a gwelodd mor anobeithiol ydoedd.