Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

cenedlaethol

cenedlaethol

Roedd Cerddorfa Opera Cenedlaethol Cymru - oedd yn odidog, gyda llaw - yn ormod iddo ar adegau.

Mae sefydliadau cefnogi busnes, cenedlaethol a lleol, wedi cydgyfrannu eu hadnoddau er mwyn darparu llwybr cyflym a syml ar gyfer busnesau i mewn I wybodaeth, cyngor a chefnogaeth o ansawdd uchel.

Go brin y gellid cyhuddo yr un aelod o Gynulliad Cenedlaethol Cymru o fod funud yn brin o awr.

Gydag amser daeth gwleidyddion a haneswyr i'r arfer o alw Prydain yn genedl er na bu erioed yn gymundod cenedlaethol.

Yn ddiamheuaeth, bydd hanes yn siwr o farnu mai rhan allweddol o'r llinyn mesur ar lwyddiant ac arwyddocâd y Cynulliad Cenedlaethol fydd yr hyn a gyflawna'r Cynulliad dros sicrhau dyfodol i'r iaith Gymraeg.

Mae Cymdeithas yr Iaith Gymraeg wedi cyflogi un o dditectifs enwocaf Prydain Fawr (a'i gynorthwydd) i ddod o hyd i Rosemary Butler yr aelod o Gabinet y Cynulliad Cenedlaethol sydd a chyfrifoldeb dros addysg dan 16 oed.

fel yn y gorffennol boddodd ein tîm pêl- droed ger y lan ac yr oedd rhai o'r chwaraewyr yn eu dagrau ar y cae ar ôl i gymru golli o ddwy gôl i un yn erbyn rwmania ar y maes cenedlaethol.

Wrth drafod ymateb y cydlynwyr ysgol a'r penaethiaid adran, derbynir isod fod y cydlynwyr sirol yn rhan o'r tîm cenedlaethol.

MERCHED Y WAWR YN DATHLU: Mewn cyfarfod ym Mhenuel, dan gadeiryddiaeth miss Menai Williams fe ddathlwyd chwarter canrif sefydlu mudiad cenedlaethol Merched y Wawr.

Gan fyfyrio ar flwyddyn o newid mawr ers sefydlu'r Cynulliad Cenedlaethol, rwyf yn ymfalchïo yn y ffordd y mae BBC Cymru wedi llwyddo i adlewyrchu datblygiad y corff newydd, ac effaith datganoli ar y wlad, gydag ystod o raglenni newydd ardderchog.

Canlyniad y newidiadau fydd: (a) Colli cysondeb cenedlaethol a'r effeithiolrwydd mewn adnabod a gwarchod safleoedd pwysig.

Chwaraeir dwy gêm yng nghystadleuaeth Y Cwpan Cenedlaethol heno.

Hyd at hynny yr oedd y Blaid wedi datblygu fel ymbarel i'r cwbl o'r mudiad cenedlaethol yng Nghymru.

Mae Croesoswallt, y clwb o Loegr, wedi sicrhau tymor arall yn y Cynghrair Cenedlaethol.

Galwn ar i'r Cynulliad Cenedlaethol i ymddiheuro ac i ddatgysylltu ei hun yn llwyr oddi wrth y geiriau uchod gan wneud yn siwr na fyddant yn ymddangos yn y fersiwn derfynol o'r ddogfen a anfonir i Ewrop.

oedd un o'r rhesymau pam y gwelwyd symud i'r chwith ar gychwyn y 1980au (fel digwyddodd gyda gweddill y mudiad cenedlaethol yr adeg honno) a dechreuwyd canolbwyntio ar amgylchiadau cymdeithasol ac economaidd sy'n ffurfio cyd-destun iaith, gyda sylw cynyddol ar faterion fel tai a thwristiaeth.

Er hynny, y tîm badminton yn unig a aeth i'r chwaraeon cenedlaethol yn Y Drenewydd.

Ar ôl gadael pencadlys Vodafone bydd gan y cerddwyr daith o 60 milltir o'u blaenau i Lundain lle y cyflwynir sgrol i swyddfa Paul Murphy sy'n galw ar i'r Senedd ildio'r hawl i'r Cynulliad Cenedlaethol gael deddfu ar ddyfodol yr iaith Gymraeg.

Yr hyn nad yw byth yn absennol yw ymwybyddiaeth o arwahanrwydd cenedlaethol Cymdeithas, cymundod ddynol, yw cenedl.

Does dim amheuaeth nad yw cyflwyno'r Cwricwlwm Cenedlaethol wedi dylanwadu ar agweddau o fywyd pob ysgol - ac ar fywyd pob athro ac athrawes.

credai'r gweithgor fod yma ddeunyddiau rhagorol i'w defnyddio mewn ysgolion yn y dyfodol fel adnodd yn enghreifftio a safoni'r cwricwlwm cenedlaethol.

Bu'r helynt yn destun cyffro cenedlaethol oherwydd gorfodi'r wyth i sefyll eu prawf yn Llundain...

Rhoddwyd gwasanaeth newyddion BBC Radio Wales ar brawf - a dangoswyd ei fod yn wasanaeth o'r radd flaenaf - pan ddaeth yr arweinwyr cenedlaethol i Gaerdydd yn ystod mis Mehefin ar gyfer Cyngor y Gweinidogion Ewropeaidd.

Cwmni gwyliau beicio yng Nghaernarfon yn cynnig gwyliau yn Eryri a Mon yn bennaf yn ogystal a gwyliau beicio hyd Lon Las Cymru - llwybr seiclo cenedlaethol Cymru rhwng Caerdydd a Chaergybi.

A allech ddychmygu un o'n swyddogion pwysig yn dweud, "Y Gymraeg yw'r peth pwysicaf yn y Cwricwlwm Cenedlaethol yng Nghymru%?

Yn ystod 1999 canolbwyntiwyd ar gynhyrchu adnoddau hyfforddiant ar gyfer cyflwyno strategaeth Llythrennedd a Rhifedd Cymru mewn cydweithrediad âr Cynulliad Cenedlaethol.

Mae Julian yn gobeithio cydweithio a'r Cynulliad Cenedlaethol i drefnu dathliad o fwyd o Gymru yn ystod yr Wyl y flwyddyn nesaf.

Yn y Cynghrair Cenedlaethol curodd Caerfyrddin Lido Afan o ddwy gôl i ddim.

Lle bo ansawdd yr addysgu'n dda, bydd cynllunio'r cwricwlwm yn adlewyrchu rhaglenni astudio'r Cwricwlwm Cenedlaethol, yn rhoi ystyriaeth i ryngberthynas gwaith llafar, darllen ac ysgrifennu ac yn cynnwys elfennau megis gwybodaeth am iaith, drama, addysg y cyfryngau a thechnoleg gwybodaeth.

Abertawe a Wrecsam fydd yn cystadlu am y Cwpan Cenedlaethol y tymor hwn, ar ôl i'r ddau ennill eu gemau rownd gyn-derfynol yn eitha cyffyrddus neithiwr.

Mae hi eisoes wedi canu prif rannau gydag Opera Cenedlaethol Cymru.

bydd deunyddiau'r das hon yn werthfawr er enghreifftio a safoni'r cwricwlwm cenedlaethol.

Mae'n galonogol ein bod wedi llwyddo i ddod i gytundeb gydag S4C i ddarlledu'r Cynulliad Cenedlaethol yn fyw ar S4C2.

Yn y Cynghrair Cenedlaethol heno bydd Flexsys Derwyddon Cefn yn erbyn Y Drenewydd a Port Talbot yn erbyn Hwlffordd.

Yn achlysurol, bydd wardeiniaid y parciau cenedlaethol yn rhai o wledydd Affrica yn cael eu gorfodi i ladd cannoedd o eliffantod er mwyn rheoli'r twf, a sicrhau bod digon o fwyd i gynnal y rheiny sy'n weddill.

Er nad oes gan y Cynulliad Cenedlaethol bwerau deddfu cynradd mae Deddf Llywodraeth Cymru yn dweud y gall y Cynulliad 'wneud unrhyw beth i gefnogi neu i gynnal yr iaith Gymraeg'. Credwn mai hawl foesol y Cynulliad yw deddfu dros y Gymraeg.

Bydd Anthony Copsey wedi byw yn ein plith yn ddi-dor ers chwe blynedd erbyn Dydd Calan, sy'n golygu y bydd ym gymwys i'w ddewis i'n Tîm Cenedlaethol yn erbyn ei wlad ei hun.

Yn achos Cymraeg Cynradd yr oedd pawb a atebodd wedi derbyn hyfforddiant naill ai gan athrawon ymgynghorol y sir neu gan yr Hyfforddwr Cenedlaethol.

roedd hwn yn gyfle da i gymru ennill ei gêm gyntaf yn y bencampwriaeth gan gofio y gweir a gafodd yr alban gan y crysau duon ond gwaetha'r modd nid wyf yn gweld y tîm hwn yn eu trechu hyd yn oed ar y maes cenedlaethol ac nid yw'n rhoi bodlonrwydd o gwbl imi fod yn dweud hynny ar ddechrau blwyddyn.

Rhaid ceisio gweld yr Adroddiadau fel esiamplau o anallu llwyr Dirprwywyr o gefndir cymdeithasol, crefyddol, cenedlaethol a dosbarth rhai tebyg i Lingen i ddeall sut y gallai unrhyw un feddwl am gefnogi'r fath fudiadau.

Fe gafodd y cynllun ei gyflwyno ar ôl i'r Cynulliad Cenedlaethol ddarparu arian ychwanegol ar 1 Mai.

Ond, o hyn ymlaen, y Cynulliad Cenedlaethol fydd prif ffocws ein gweithredu.

Canys trasiedi eironig a chwerw yw Prifysgol Cymru, ffrwyth pennaf deffroad cenedlaethol y werin Gymreig a Chymraeg.

Dathlodd Dafydd Du agoriad hanesyddol Cynulliad Cenedlaethol Cymru ar yr awyr gyda Carnifal y Cynulliad yn fyw o dir Castell Caerdydd.

Cafwyd trafodaeth gadarnhaol ar nifer o bwyntiau gan gynnwys rhoi proffeil iaith i holl swyddi staff y Cynulliad, sicrhau bod modd i holl aelodau'r staff a'r aelodau etholedig ddysgu Cymraeg neu loywi eu Cymraeg a hynny yn y Cynulliad ei hun yn ystod oriau gwaith, a rhoi statws llorweddol i'r iaith Gymraeg yn y Cynulliad Cenedlaethol.

Bu hon yn flwyddyn arwyddocaol i BBC Cymru gyda chynlluniau ar gyfer darllediadau'n ymwneud â sefydlu'r Cynulliad Cenedlaethol yn cael eu cwblhau, a'r goblygiadau ehangach sydd i ddarlledu o ganlyniad i greu'r corff newydd.

pdag CYMRAEG YN Y CWRICWLWM CENEDLAETHOL

Gwrthodwn yr honiad na all ysgol fach gyflwyno'n effeithiol y Cwricwlwm 'Cenedlaethol'. Mae'n wir na ellid yn rhesymol ddisgwyl gan 2 athro yr amrywiaeth o arbenigedd i gyflwyno ar eu pennau eu hunain yr holl gwricwlwm, ac felly na allai ysgolion bach, yn eu ffurf draddodiadol, gyflwyno'r cwricwlwm yn gyflawn.

Roedd rhaglen lawn o gemau yn Y Cwpan Cenedlaethol heno, ac wrth i'r timau nesau at rownd yr wyth ola, mae pethau'n dechrau cymhlethu.

(ch) Y Gymraeg fel pwnc yn y Cwricwlwm Cenedlaethol

Yn ôl rheolau'r Cwpan Cenedlaethol, ni chaiff golwr arferol Y Barri, Fraser Digby, chwarae oherwydd na chafodd o ei gofrestru mewn pryd.

Fel gyda newid rheolwr mewn clwb, roedd llechen pawb yn lân pan oedd y rheolwr cenedlaethol yn newid ac roedd yn rhaid cych-wyn o'r cychwyn eto.

Cafodd yr adeilad ei godi gyda chymorth ariannol gan y Cynulliad Cenedlaethol o £90,000.

Gyda'r Cynulliad Cenedlaethol ar ei draed, sefydlodd BBC Radio Wales ddau slot newydd i gwmpasu'r materion.

Caiff y Cyngor ei gadeirio gan y Llywodraethwr Cenedlaethol, sy'n eistedd ar Fwrdd Llywodraethwyr y BBC.

Mae'n rhaid i'r amaethwr drin ei ddefaid ond rhaid gwneud hynny yn y modd mwya diogel iddyn nhw hefyd, meddai llefarydd ar ran Undeb Cenedlaethol y Ffermwyr.

Gweithredai'r cymdeithasau Cymreigyddol fel man cyfarfod i wahanol ffrydiau'r deffroad cenedlaethol, ac ynddynt gellid gweld archddiacon Anglicanaidd ysgwydd wrth ysgwydd ag argraffydd o Fedyddiwr a saer o Undodwr yn yr ymdrech i goleddu'r Gymraeg a'i diwylliant.

Bydd y daith gerdded o 150 milltir yn dechrau o'r Cynulliad Cenedlaethol yn dilyn rali a gynhelir yno am 11 o'r gloch ar Ddydd Owain Glyndŵr (Sadwrn, Medi 16eg). Bydd Jill Evans ASE a Moelwen Gwyndaf o UCAC yn siarad yn y rali.

Y mae heddiw yn un o ddiwrnodau mawr holl hanes Cymru - y diwrnod y bydd y Frenhines yn agor yn swyddogol y Cynulliad Cenedlaethol.

Ond wedi dweud hynny, nid oedd am lawenhau yn llwyddiant y tîm cenedlaethol.

Mae'r Swyddfa Ystadegau Cenedlaethol ar hyn o bryd yn cynnal 'ffug gyfrifiad' yng Ngheredigion a Gwynedd fel ymarfer ar gyfer y Cyfrifiad go iawn gynhelir yn y flwyddyn 2001.

Barn Cymdeithas yr Iaith yw y dylai'r Senedd yn Llundain ildio'r hawl i ddeddfu ar yr iaith Gymraeg i'r Cynulliad Cenedlaethol.

Dylai'r Cynulliad Cenedlaethol felly basio penderfyniad fod angen Deddf Iaith Newydd a pharatoi'r ffordd tuag at ddeddfwriaeth newydd; a hynny cyn diwedd ei dymor cyntaf. Beth alla i ei wneud?

Oni wyr archifwyr cenedlaethol Ffrainc y dylsid naill ai gadw rhywbeth fel hyn yn wastad, heb ei blygu o gwbl?

Mae'r Barri yn agosau at bencampwriaeth y Cynghrair Cenedlaethol unwaith eto.

Sicrhau rhyddid cenedlaethol yw ei hamcan o hyd.

i mewn, daw mike hall yn lle scott gibbs sy'n debyg o fod allan o'r tîm cenedlaethol am y tymor oherwydd yr anaf a gafodd yn erbyn canada a nigel davies am fod neil jenkins yn symud i safle'r maswr.

Am 1 o'r gloch Dydd Mercher Rhagfyr 1af ar stepen drws y Cynulliad Cenedlaethol ei hun bydd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg yn lansio ei dogfen ddiweddaraf Arwain o'r Gadair.

Stori gyfarwydd oedd hi yn gêm arall y Cwpan Cenedlaethol - Caerdydd yn curo Llanelli, sy'n cael tymor anodd yn y Cynghrair Cenedlaethol, ar Barc Ninian.

Dylai'r Cynulliad Cenedlaethol sicrhau ei fod yn cael ei gefnogi'n egnïol er mwyn sicrhau fod yna strwythur strategol i alluogi Cymru i fanteisio i'r eithaf ar ei chryfderau yn y maes.

asesu, cofnodi a chyflwyno adroddiadau - ei ddefnydd i godi safonau cyrhaeddiad ac i gynllunio gwaith newydd; ei gymedrolrwydd mewnol i sicrhau bod disgyblion yn cael eu gosod yn gywir ar y lefel neu gyfnod yn y Cwricwlwm Cenedlaethol y maent wedi'i gyrraedd; ac i ba raddau y mae system yr ysgol yn cynnig trefn asesu drwyadl, ddibynadwy a pharhaus ar gyfer pob disgybl ym mhob un o Dargedau Cyrhaeddiad y Cwricwlwm Cenedlaethol.

Saethwyd dau yn y terfysgoedd yn Lerpwl a bu gweithwyr rheilffordd yn bygwth galw streic cenedlaethol.

Yr her i'r cwrs teledu, y Cwricwlwm Cenedlaethol neu i'r cwrs yn y dosbarth yw symud o batrwm i batrwm mewn modd cyfathrebol.

Dangosodd yr aelodau fod gan y Cyngor swyddogaeth bwysig wrth ddatblygu polisi darlledu o fewn Cymru, ac mae hyn yn sicr o gael effaith arwyddocaol ar y berthynas a ddatblygir rhwng y Cyngor ac aelodau Cynulliad Cenedlaethol Cymru.

Cymdeithasau cenedlaethol oedd y Cymdeithasau Taleithiol, cymdeithasau lleol oedd rhai'r Cymreigyddion; a thra denai'r Cymdeithasau Taleithiol eu cemogaeth yn bennaf o blith yr offeiriaid a haenau uchaf cymdeithas, roedd y Cymreigyddion yn fwy 'eciwmenaidd' yn grefyddol ac yn gymdeithasol.

Ar Fawrth 14eg eleni bu cyfarfod rhwng dirprwyaeth o Gymdeithas yr Iaith Gymraeg a Rosemary Butler, Ysgrifenydd y Cynulliad Cenedlaethol ar Addysg dan 16 oed.

'Roeddynt yn sylweddoli'r siom a fyddai hyn i'r Awdurdod, yn llwyr gytuno ynglŷn â'r angen, ond o'r farn mai trwy gydweithrediad rhwng yr holl Awdurdodau Addysg yng Nghymru dan nawdd Corff Cenedlaethol fel Gyd-Bwyllgor Addysg Cymru y dylid symud ymlaen, yn hytrach nag unrhyw Awdurdod Addysg yn gweithredu ar ei ben ei hun.

Cyfrannwyd hefyd i drafodaethau pwyllgor llywio cenedlaethol hyfforddiant-mewn- swydd y Gymraeg, paneli pwnc CBAC, gweithgorau llywio data-bâs cenedlaethol NERIS a'r Asiantaeth Hyfforddi, a phrosiect datblygu dwyieithrwydd mewn addysg bellach.

Dysgodd Gwyn Alf Williams fod ein dyfodol cenedlaethol yn ein dwylo ni ein hunain wrth ddarllen ei ddysgeidydd, Marx: 'Mae dynion (a menywod) yn gwneud eu hanes eu hunain..

Bydd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg yn cynnal ei phrotest gyntaf tu allan i'r Cynulliad Cenedlaethol yng Nghaerdydd am 2 o'r gloch Dydd Mercher Hydref 27ain.

Yn y tudalennau a ganlyn, rhoddir manylion dethol am ofynion y Cwricwlwm Cenedlaethol ar gyfer pob pwnc er mwyn amlygu pwyntiau penodol yn y canllaw.

Quins Caerfyrddin oedd yn fuddugol yn eu gêm yn erbyn Bonymaen yn Adran Gynta'r Cyghrair Cenedlaethol.

Tîm cenedlaethol neu dîm amlenedlaethol?

Fel yng ngweddill Ewrop, roedd teimlad cenedlaethol wedi sgubo trwy'r wlad ar ddiwedd y bedwaredd ganrif ar bymtheg, pan ddechreuodd adfywiad llenyddol a chelfyddydol galedu yn symudiadau gwleidyddol.

Penderfynwyd y dylai'r ysgrifennydd anfon at y Trefnydd Cenedlaethol yn mynegi teimlad y rhanbarth.

Er mor annhebygol ei bod hi'n aelod o'r Seiri Rhyddion yr oedd hi'n aelod o Grwp Ymgynghorol y Cynulliad Cenedlaethol a fu'n gyfrifol am wneud yr argymhelliad a doedd neb yng Nghymru - a dim ond un ffigur uchel yn y Seiri Rhyddion yn Llundain - wedi cwyno.

Bur gerddorfa ar corws yn rhan o hanes wrth iddi groesawu Cynulliad Cenedlaethol Cymru gyda chyngerdd gala urddasol ym Mae Caerdydd - lle perfformiodd y casgliad mwyaf erioed o ddiddanwyr Cymreig gerbron y Frenhines, Tywysog Philip a Tony Blair.

Rhaid gwneud yn siwr nad oes neb yn teimlo dan unrhyw fath o anfantais pan yn siarad Cymraeg yn y Cynulliad Cenedlaethol.

Os yw'r ail iaith yn y Cwricwlwm Cenedlaethol yn mynd i lwyddo, yna bydd yn rhaid darparu elfen o ddysgu dwyieithog ym mhob ysgol uwchradd yn y wlad, nid y rhai swyddogol a naturiol ddwyieithog yn unig.

Beth fu'n gyfrifol am y fath newid mewn cyfnod mor fyr o'r Sioe Sir ym Medi i'r prawf cenedlaethol yn Ebrill?

Lleihau y mae gallu dynion i lunio eu hamgylchedd teuluol a lleol, heb sôn am yr amgylchedd cenedlaethol.

Croesawodd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg gyhoeddiad heddiw o'r 'Cynllun Gweithredu Addysg a Hyfforddiant i Gymru' gan Peter Hain, a gaiff ei gyflwyno i'r Cynulliad Cenedlaethol fel cam positif tuag at adeiladu System Addysg i Gymru.

Nid hawlio y mae nad oes elfennau eraill sy'n cyfrannu tuag at yr ymdeimlad cenedlaethol ymhlith y Cymry, eithr yn hytrach mynn y diflannai yr ymdeimlad a'r ymwybod hwnnw gyda diflaniad yr iaith.

Yr eilydd Michael Blackwood rwydodd y drydedd wedi 64 munud, a hynny efo'i gyffyrddiad cynta yn y gêm, a roedd y deiliaid gam yn nes at rownd derfynol arall yn y Cwpan Cenedlaethol.

Heddiw, cyhoeddodd Awdurdod S4C ei ymateb i adroddiad y Pwyllgor ar Faterion Cymreig ar Ddarlledu yng Nghymru a'r Cynulliad Cenedlaethol.

Un oedd y cyfarfod cenedlaethol a alwyd gan Arglwydd Faer Caerdydd ar ein cymhelliad.

safonau cyrhaeddiad - gan gynnwys cwmpas gwybodaeth y disgyblion am y pwnc a'u gallu i gymhwyso'r wybodaeth hon i sefyllfaoedd newydd; maint eu dealltwriaeth a'u meddiant o sgiliau; eu canlyniadau yn asesiadau'r Cwricwlwm Cenedlaethol ac mewn arholiadau cyhoeddus.

Roedd adolygiadau blynyddol erbyn hyn yn angenrheidiol er mwyn i'r Gwasanaeth Cynghori Cenedlaethol gadw safon gwaith cynghori.

Un o bynciau trafod y Cynulliad Cenedlaethol ar hyn o bryd yw tocynnau yn caniatau mynediad didramgwydd i gymar pob aelod.

Er y byddwn yn sôn am Feirdd Ynys Prydain fel mudiad neu gymdeithas neu urdd, rhaid egluro yn y cychwyn cyntaf nad oedd iddo na swyddogion parhaol na chyfansoddiad cenedlaethol am tua chanrif.