Ond, a hwy ar fin dringo'r llethr, gwelent lewyrch golau cerbyd yn llenwi'r awyr ar y dde iddynt.

Daeth un o'r garfan o hyd i ddalwasg bach mewn cerbyd Eidalaidd a adawyd yn yr anialwch ac, yn ogystal, gydaid o bethau metel amrywiol oedd yn ddirgelwch iddo fe, ond a alluogodd Hadad i wneud sawl jobyn cywrain.

Yr ochr arall i'r lon i giat y Pandy mae fferm Glanrafon, ac ychydig i fyny oedd y Bull Inn, a gedwid gan John Thomas, a pherthynai y dafarn yr amser honno i Mr Lambert, gwr bonheddig oedd yn byw yn Tanygraig, Traeth Coch, ac mae gennyf gof amdano yn dod i'w oed yn un ar hugain, yn cael ei dynnu mewn cerbyd gan ddynion ifanc, ac rwy'n cofio bod pont o flodau ger y Pantom Arms.

Y fam yn y cerbyd gyda'r rhai lleiaf, y tad yn gyrru un wagen, Iago yn gyrru y llall, a David Rhys y brawd hynaf yn gyrru y drol, a'r ddwy chwaer hynaf, Mary ac Elisabeth ar gefn ceffyl ar yn ail i yrru y gwartheg ar ceffylau.

Felly, yr oedd Ioan Evans yn mynd a'i deulu i'r capel ar hyd yr haf am flynyddoedd gan wneud rhyw dair lîg a croesi dwy afon, ac yn y gwanwyn pan fyddai'r eira yn dadmar ar y mynyddoedd, 'roedd yr afonydd yn codi, a chawsom fwy nag un dychryn wrth ei mentro, gan fod yn dŵr yn dod i fewn i'r cerbyd.

Fel arfer, byddai criw Iddewig yn gorfod cael eu cludo i'r dref mewn cerbyd â'i ffenestri wedi eu cryfhau i wrthsefyll ymosodiadau'r intifada.

Ond bu rhaid iddo gyfaddef wrtho'i hun, yn anewyllysgar ddigon, fod golwg eithaf difater ar bawb - hyd yn oed y plant - a oedd yn y cerbyd hir, a'i galon ef yn carlamu gan gyffro eiddgar: a pharhau i guro'n gyflym a wnai pan gyrhaeddodd Paddington.

Gall rhif cerbyd fod yn lwcus neu anlwcus hefyd.

Camodd Mr Williams yntau o'r cerbyd ac estyn bocs o'r cefn a'i gario at y tŷ.

Wel ydi, mae pawb hefo tractor, a chlymu fferm wrth fferm, ffermwyr cefnog yn awyddus i gael gafael ar y tir ac yn barod i adael i'r hen fythynod fynd er mwyn cael byw yn y cymoedd, gan bicio i fyny bob hyn a hyn mewn cerbyd neu dractor neu rywbeth.

Toc dechreuodd y car droi yn ei unfan gan wneud sŵn tebycach i awyren yn hwylio i godi nag i ddim arall, ac fel y sathrai JR ar y sbardun suddai'r cerbyd yn is ac yn is nes o'r diwedd iddo gloi yn ei unfan.

Rhaid gwylio a oedd cerbyd yn dod i lawr gan na allai fynd heibio i ni, - roedd dyfnder mawr ar un ochr a chraig serth yr ochr arall.

Aeth yn ôl i'r dref fel y daeth trên arall ac ynddi saith cerbyd a llu o deithwyr i'r groesfan.

Yr adeg hyn aeth pont yr Hendre i lawr o dan wagen a llwyth o had alffalffa, a bu i'r gyrrwr a'r ceffylau farw yn y ddamwain; o'r herwydd 'roedd rhaid i Mrs Freeman fynd mewn cerbyd at yr afon, croesi ar y bont droed gyda'r basgedi menyn, a chael menthyg cerbyd Thomas Pugh i fynd at Drelew.

Adroddwyd straeon lawer wrthyf am y mulod hynny, ac un wraig a gymerth ataf lun, ar ba un yr oedd y teithwyr oddi mewn i'r trên, a mul yn eistedd ar y llwyfan y tu allan i'r cerbyd, ac yn ôl a welwn i yr oedd y mul yn dangos cymaint boddhad â'r bobl wrth deithio.

A minnau yn ymyl talcen gwesty bychan, daeth cerbyd â'i lond o Americaniaid heibio a chynnig fy nghludo hyd ben pellaf y ffordd.

Os gwerthir car fu'n eiddo i berson enwog, llwyddiannus neu gyfoethog, bydd pobl yn heidio i brynu'r car yn y gobaith y caiff lwc y cyn-berchennog ei drosglwyddo i'r perchennog newydd gyda'r cerbyd.

Ond 'na fe, be all e'i wneud yn wyneb eu deddfe Nhw?' Gyda hyn, trodd Mr Williams drwyn y cerbyd i fyny'r rhiw at gartref Dilwyn a bu tawelwch hyd nes iddo stopio y tu allan i ddrws ffrynt Llwyngwern.

Drwy'r dydd bu'r plu yn chwyrlio o'r awyr lwyd a phan ddaeth y nos a'i rhew, ni allai yr un cerbyd dramwyo'r ffyrdd o gylch y dref.

Aros y tu allan i'r orsaf hyd ddau yn y prynhawn, gan ddisgwyl cerbyd o'r gwersyll.

Ar hyn daeth cerbyd arall i'n cyfarfod.

Cred ambell yrrwr tacsi ei bod yn lwcus i gael cerbyd â'r llythyren U yn y rhif.

Gwylient y golau yn troi yn yr awyr fel llewyrch o oleudy fel yr âi'r cerbyd heibio i ambell dro yn y ffordd.

Wrth symud y trên o'r orsaf, hawliai rhai pobl wedyn roedd yr awdurdodau wedi torri cytundeb â'r pwyllgor Taflwyd y dyn tân i'r ddaear tra crynai'r gyrrwr yng nghornel y cerbyd tanwydd o dan gawod o dalpau glo, gan waedu o'i ben.

Dro arall mae tarw'n penderfynu dianc a'r gynulleidfa yn gofod codi a rhedeg i lechu y tu ôl i'r cerbyd agosa nes bo'r gwarchodwyr yn cael gafael ar y rhaff sydd am wddf yr anifail ac weithiau gael eu llusgo cyn cael rheolaeth arno.

Cael sedd- gadw, beth bynnag, ac nid yw'r cerbyd seddau-cadw hanner mor llawn a'r cerbydau eraill, er ei fod yn hollol lawn yn yr ystyr Ewropeaidd i'r gair.

Taniwyd peiriant y cerbyd a chychwynnodd i'w daith, a deunod undonnog y corn yn gwneud Smwt yn lloerig unwaith eto.

Fel esiampl o broblem i'w datrys, dychmygwch fod yn rhaid teithio o amgylch Cymru i ddosbarthu'r rhifyn hwn o Delta, ac mai dim ond un cerbyd sydd ar gael i wneud y gwaith.

Bydd hon yn gosb am beidio â gwisgo gwregys; gorlwytho cerbyd; defnyddio'r corn liw nos; anwybyddu arwyddion ffyrdd, ac ati.

Sylwyd hefyd bod un cerbyd o fewn yr adeilad yn cael ei atgyweirio yn ôl pob golwg, ac y lleolwyd carafan sefydlog o fewn yr adeilad.

Yno gyrasom neges i Lanilar i ddweud y byddem yn disgwyl cerbyd i'n cludo i'r bês-camp, ym Mhencader.

Wedi gyrru am beth amser arafodd y cerbyd a sefyll o flaen hen dy fferm.

Ac yno oeddan ni'n cael mynd i gyd pan yn blant yn y cerbyd mawr yn cael ei dynnu gan ddau geffyl.

Sawl blwyddyn yn ôl bu yn y newyddion o ganlyniad i'w ymdrechion ofer i gyrraedd Awstralia mewn cerbyd glanio tir a môr.

Gan nad oedd ganddo ef na Mary drwydded yrru, cytunodd Fred i yrru'r cerbyd drostynt a phrynodd Ali fen Bedford at y gwaith.

A'r cyfarfod yn anterth ei wres, daeth cerbyd i'r fan, a neidiodd gŵr ohono a adwaenai pawb, a phed enwem ef, enwem ŵr y gŵyr Cymru gyfan amdano fel un o golofnau cadarnaf y mudiad hwn.

Roedd gweld cefn y fan yn unig yn anlwcus ond fod gweld blaen y cerbyd gyntaf yn lwcus.

Ceisiai sugno i'w berfedd y golygfeydd gwibiog, hyd nes y brawychwyd ef gan gip ar gloc talu'r cerbyd.

Un cerbyd nad oes neb eisiau cael ei gario ynddo yw ambiwlans.

Pan geisiodd y gŵr camera ddringo i mewn i'r car, gyrrwyd y cerbyd i ffwrdd gan lusgo'r dyn ar ei hyd drwy'r mwd.

Bob tro arall, byddai'n cerdded y tu ôl i'r cerbyd.

Ac er iddynt weld mwy nag un cerbyd yn mynd heibio roedd yn amlwg nad oedd ymwelydd y ffynnon yn eu plith.

Hyd yn oed ymhlith siaradwyr Cymraeg rhugl, byddai eu hanner yn llenwi ffurflen trwyddedu cerbyd yn Saesneg, yn rhannol oherwydd eu bod yn credu fod y fersiwn Saesneg yn eglurach na'r un Cymraeg.

Gwelent olau cerbyd ar ôl cerbyd yn mynd ar hyd y ffordd ond nid oedd olwg bod yr un ohonynt am aros wrth Lety Plu.

(ii) Yn yr un modd i drosglwyddo trwydded o un cerbyd i'r llall.

Ynghyd â'r tri newyddiadurwr arall a gyrhaeddodd y bore hwnnw, fe ges fy ngorfodi i newid cerbyd ddwywaith cyn croesi o ogledd y ddinas i'r de.

Siaradai'r dynion yng nghefn y cerbyd ac yn aml chwarddent yn uchel ond ni ddeallai Glyn air o'r hyn a ddywedent.

'Siwr o wneud, Marian, siwr o wneud.' A chyda hynny, gadawodd John Williams Syfydrin y tŷ a brasgamu tua'r cerbyd.

Gan wylio'r ychydig deithwyr yn dringo i mewn i bum cerbyd y trên meddyliodd David pa mor falch y buasai i orffen y trip hwn a chael eistedd o flaen tân cynnes braf gartref.

Gad inni fwynhau gweddill yr amser.' Ond er nad oedd neb arall yn y cerbyd, ni cheisiodd glosio ati; roedd wedi ei feddiannu gan siom a dadrith.

Yn y cerbyd hwnnw yr oeddwn i, Siwsan a'r plant yn teithio, a bu'n rhaid i mi dreulio hydoedd mewn caban diogelwch wrth i swyddogion fy nghroesholi.

Cymerodd bedwar diwrnod i garej ddod o hyd i'r creadur ym mherfeddion y cerbyd ac yn ystod y pedwar diwrnod hwnnw tynnwyd y Myrc yn ddarnau ond i ddim pwrpas.

Gobeithiai eto fod golwg teithiwr profiadol arno wrth gamu i mewn i'r cerbyd a chyhoeddi mewn llais annaturiol o gadarn: 'Victoria.'

'Ydi wir!' Roedd yn amlwg oddi wrth y golau bod y cerbyd yn sefyll.

Ni fedrwch fynd i unman yn y cerbyd nes i'r ffordd sychu.

Dywedodd Huw Lewis un o arweinwyr y cerddwyr, ' Hyd yn oed os yw'r prinder tanwydd yn golygu fod llai o bobl yn gallu teithio i Gaerdydd i ffarwelio â ni, ac hyd yn oed os collwn ni ein cerbyd wrth gefn, fyddai yn ein gorfodi i gario ein holl baciau ar ein cefnau, yr ydym yn benderfynol o fynd yr holl ffordd i Lundain.