Nid bod cyfraniad cerddorol yr Eglwys yn ddisylw gan fod organ a chôr eglwys gadeiriol neu abaty yn sicr o fod yn hyfrydwch i glust pwy bynnag a'u clywai Ond yr oedd crefft y telynor a'r crythor proffesiynol yn dai yn hynod fyw a derbyniol, a pharch mawr yn cael ei ddangos tuag at feistri'r re/ pertoire traddodiadol helaeth a chywrain, sydd bellach wedi llithro bron yn llwyr o'n gafael.

Ag yntau'n un o arweinwyr blaenllaw Prydain, sefydlodd Richard Hickox y City of London Sinfonia ym 1971 ac ef yw ei Chyfarwyddwr Cerddorol.

Mae ganddi tua 35 o gryno ddisgiau ar y farchnad gan gynnwys CD dwbl o Symffonïau 5, 6 a 10 Shostakovich, dan arweiniad ei Chyfarwyddwr Cerddorol, Mark Wigglesworth, a Symffonïau 5 ac 8 Rubbra, dan arweiniad y Darpar Brif Arweinydd, Richard Hickox.

Mae'r digwyddiad lleisiol pwysig hwn bellach yn eitem sefydlog ar y calendr cerddorol.

Y bwriad amlwg ydy rhoi cyfle i grwpiau ac unigolion ifanc ymarfer a datblygu eu doniau cerddorol.

Yn seremoni wobrwyo Roc a Phop Radio Cymru 2000, enillodd Geraint Jarman wobr unigryw am gyfraniad oes i'r byd cerddorol yng Nghymru, a nawr mae S4C ar fin darlledu rhaglen arbennig i nodi ei gyfraniad anhygoel.

Cychwyn ei fywyd cerddorol oedd "yn stwna ar biano'r teulu" cyn iddo "ddifrifoli" gyda gwersi soddgrwth ag yntau'n naw oed.

Ag yntau wedi'i ailenwi i adlewyrchu ei le hanfodol ym mywyd cerddorol Cymru a'i berthynas glòs â Cherddorfa Genedlaethol Gymreig y BBC, mae'r Corws yn cynnwys 160 o gantorion gwirfoddol o bob lliw a llun.

Roedd yr þyl yn arddangos nid yn unig gyfoeth cerddorol y wlad, o'r oesoedd canol hyd at Chopin, Szymanowski, ac yna gyfansoddwyr yr oes sydd ohoni, ond hefyd fryn dipn o bensaerni%aeth, drama a llenyddiaeth fodern ynghyd â hannes twf a datblygiad Pþyl yn y cyfnod comiwnyddol sydd wedi dirwyn i ben yn ddiweddar.

Roedd newyddion mawr yn y byd cerddorol pan briododd Roberto Alagna ac Angela Gheorghiu, dau o sêr opera mwyaf poblogaidd ym 1996.

Er fod yna nifer o gamgymeriadau blêr fyddain gwylltio puryddion (ers pryd mar Gorkys yn dod o Ogledd Cymru?!), ar y cyfan maen gofnod difyr, manwl a hawdd ei ddarllen nid yn unig o ddatblygiad anhygoel cwlt Cerys, ond hefyd o'r chwyldro cerddorol gymerodd blynyddoedd i'w lunio.

Aeth Frank Hennessy, ffefryn arall ar y radio, Down Under i edrych ar y dylanwadau cerddorol yn Awstralia a chafwyd trydedd gyfres o Roy Noble on Common Ground gyda'r cymeriad bywiog hwnnw, Roy Noble, sydd â gwobr RTS i'w enw.

Yn y corws, cafodd Simon Halsey ei olynu gan Adrian Partington fel cyfarwyddwr artistig, a thuag at ddiwedd tymor 1999/2000 dymunodd y gerddorfa ffarwel hefyd â chyfarwyddwr cerddorol Cerddorfa Cenedlaethol Gymreig y BBC, Mark Wigglesworth.

Fel mae'n digwydd, mae'r Cor Meibion yr wyf yn aelod ohono, sef Cor Bro Glyndŵr (er mwyn y troednodwyr), yn canu gosodiad Bryceson Treharne o soned 'Dychwelyd' TH P-W; gosodiad teilwng, greda i, sydd yn llwyddo i danlinellu grym y soned ac i gyfleu dehongliad cerddorol o un JR ar ddiwedd ei ymdriniaeth.

O ddarllen yr holl eiriau brwdfrydig a ysgrifenwyd am Catatonia dros y blynyddoedd, maen anodd gweld sut fedren nhw fod wedi methu, gyda'r cyfuniad o bop slic a gallu cerddorol gadarn.

Yn niffyg unrhyw sefydliad arall, fe fynegodd y genedl ei hun trwy'r sumbol hwn, - trwy gapel oedd yn ymgorffori agweddau cymdeithasol, pensaerniol, cerddorol, addysgol, a llenyddol bywyd.

Ar y llwyfan, fe gafwyd rhes o areithiau sychion a datganiadau cerddorol yn llawn gallu technegol ond yn brin o angerdd.

Edwards yn ol Mrs Lottie Williams Parry pan gefais sgwrs a hi ynglyn a hanes cerddorol y Stiwt.

Yn dilyn llwyddiant American Money, parhaodd Owen Money, y diddanwr parod ei wên, â'i grwydr drwy America gyda A Few Dollars More. Aeth Frank Hennessy, ffefryn arall ar y radio, Down Under i edrych ar y dylanwadau cerddorol yn Awstralia a chafwyd trydedd gyfres o Roy Noble on Common Ground gyda'r cymeriad bywiog hwnnw, Roy Noble, sydd â gwobr RTS i'w enw.

Y cyntaf oedd Alun Owen, Penparc, Rhoscefnhir, hen lanc cerddorol.

Fel y rhan fwyaf o gwmni%au recordiau eraill yng Nghymru, bydd Ankst yn ymatal rhag ymyrryd yn artistig - caiff pob grŵp neu artist benrhyddid i recordio unrhyw gân neu ddilyn unrhyw lwybr cerddorol a ddymuna.

Ceir casgliad o lyfrau ar dap, fideos addysgol, pecynnau iaith, pecynnau dysgu agored ynghyd ag adnoddau cerddorol.

Yr ydym yn dathlu'r ffaith fod yr hyn oedd yn hen ffatri Corona wedi ei drawsnewid yn ganolfan newydd, state of the art i'r cyfryngau a thalent newydd y byd cerddorol gan Emyr Afan ai gwmni, Avanti.