Roedd yr Iraniaid wedi gofyn i mi yn gynharach a fedrwn i fwrw allan gythreuliaid, ac emwyn arbed gwaith egluro a chyfieithu roeddwn i wedi dweud wrthyn nhw y medrwn i.

Defnyddiodd yr hyn a enillodd o ddarllen a chyfieithu i gyfansoddi barddoniaeth wreiddiol.

Ail lyfr yng nghyfres Byd o Beryglon gan Gary Paulsen ydi'r Arth Grisli ac mae'r stori wedi ei chyfieithu o'r Saesneg i'r Gymraeg gan Esyllt Nest Roberts.

Rhaid cofio beth sy'n digwydd mewn cyfarfodydd â chyfieithu ar y pryd lle nad yw'r siaradwyr Cymraeg yn y mwyafrif, yn enwedig pan nad ydy'r cadeirydd yn ymwybodol o sut i roi chwarae teg ieithyddol.

Yr ydym yn croesawu datganiad BT fel cam ymlaen ond mae'n gwbl anerbyniol fod disgwyl i Gymry Cymraeg sillafu'r neges a'i chyfieithu i'r Saesneg.

teipio, llungopio, dyblygu, cyhoeddi-ar-ddesg, a chyfieithu.

Er bod y Queste ei hun wedi ei chyfieithu i'r Gymraeg, (fel rhan gyntaf Y Seint Greal), ac er bod Cylch y Fwlgat wedi bod yn hynod ddylanwadol ar destunau rhyddiaith Arthuraidd Cymraeg, nid oes unrhyw dystiolaeth iddynt fod yn gyfarwydd â'r Tristan en Prose Efallai mai ei anwybyddu a wnaethant, oherwydd y mae lle i gredu mai fersiwn o'r 'Post-Vulgate Queste', sef y fersiwn lle ymgorfforwyd hanes Tristan, a ddefnyddiwyd gan gyfieithydd Y Seint Greal.

Ymddengys fod Rhys frawd Hopcyn, yntau, yn noddi copio a chyfieithu llawysgrifau.

Byddai hynny'n golygu gwaith mwy anniddorol a chyfyng na chyfieithu, ac yn ein caethiwo gormod.

Wrth i Aelodau'r Cynulliad gymryd eu seddi, fe fydd rhai ohonyn nhw'n dod wyneb yn wyneb â chyfieithu ar-y-pryd am y tro cyntaf, a'r rhan fwyaf, os nad y cyfan, heb weithredu o fewn sefydliad gweithredol ddwyieithog o'r blaen.

Mae rhoi'r amodau gorau i'r cyfieithwyr yn hollol angenrheidiol os am gael cyfieithu o safon uchel a chyfieithu sy'n toddi i'r cefndir yn naturiol.