Atgofion hapus sydd gan Olwen Davies am ei chyfnod yng Nghilieni.

Yr oedd berfa mor wahanol i weddill hil olwynog ei chyfnod am ei bod mor ddibynnol ar ddyn.

Bywyd y Cymry a ymfudodd i Benbedw ar dro'r ganrif a gyfleir yn I Hela Cnau Marion Eames - y fwyaf darllenadwy o'r holl nofelau hanes, a chan ei bod yn ymdrin a chyfnod y mae atgofion amdano wedi'u trosglwyddo'n deuluol i'r awdures, mae'n pontio rhwng y nofel hanes a'r nofel gyfoes.

'Roedd awdl anfuddugol James Nicholas unwaith eto yn gyfoes ac yn trafod problemau'i chyfnod.

Atgofion yr awdures o'i chyfnod fel cenad ym Mizoram, India.

Perthynai'r ddwy, yn eu ffyrdd gwahanol, i fudiad llenyddol pur boblogaidd yn Ffrainc tua dechrau'r drydedd ganrif ar ddeg: mudiad a welai ar y naill law ymgais i gysylltu'r chwedl Arthuraidd (cyfraniad mwyaf Cymru i ddychymyg Ewrop, o bosibl) â chyfnod y Testament Newydd a sefydlu'r Greal Sanctaidd yn un o brif themâu llên Ffrainc, a mudiad a oedd yn dyst ar y llaw arall i symud pendant oddi wrth yr hen arfer Ffrengig o gyfansoddi naratif ar fesur ac odl i lunio stori%au rhyddiaith.

O fewn pob thema ceir cyfres o benodau sy'n rhedeg yn gronolegol, ac mae modd i'r athro a fyn ddelio â chyfnod yn ei gyfanrwydd ddethol y penodau perthnasol o fewn pob thema.

Er bod hwn yn gyfnod o wrthdaro ac o aniddiddigrwydd ymysg rhai merched a gweithwyr, 'roedd y gerdd hon yn adlewyrchu meddylfryd y cyfnod Edwardaidd: cyfnod o ffyniant a chyfnod o heddwch a hawddfyd.

Roedd y darlun yn un o swyddog mewn ystum ffurfiol yn gwisgo lifrai llawn o tua chyfnod Rhyfel Mecsico.

Yn unol â hyn cawn yr Athro W J Gruffydd yn maentumio fod tri chyfnod yn hanes barddoniaeth pob gwlad, sef, i ddechrau, gyfnod barddoniaeth lwythol, yn ail, cyfnod ymledu pryd y derbynnir dylanwadau allanol, ac yn drydydd, cyfnod ymdeimlad cenedlaethol dwys, megis cyfnod Shakespeare yn Lloegr a chyfnod Goethe yn yr Almaen.

Fel llenor, yr oedd yn unigryw yn ei chyfnod a buan iawn y sicrhaodd sylw ac edmygedd cenedlaethol gyda chefnogaeth gwyr amlwg fel yr Athro W.

Cronicl o fywyd y Rhos a gaed yn y Rhos Herald tros ei chyfnod.

Ymdriniaeth ddadlennol â chyfnod tyngedfennol yn hanes Cymru: oes y Tuduriaid.

Yn ystod ei chyfnod yn y garej datblygodd perthynas agos iawn rhyngddi hi a Derek.

Dylai dyfarniadau ar ansawdd y dysgu mewn Cymraeg/Saesneg roi ystyriaeth i ymateb y disgyblion i dasgau o ran eu diddordeb, eu cyfranogiad a'u mwynhad; cyflymder eu gwaith; i ba raddau y maent yn amlygu cynnydd wrth ddefnyddio'r iaith lafar ac ysgrifenedig, ac yn datblygu annibyniaeth, llithrigrwydd ymadrodd a chywirdeb yn briodol i'w hoedran a chyfnod eu datblygiad.

Aeth rhai mor bell â'i disgrifio fel Hitler ei chyfnod.

Y mae modd adnabod tri chyfnod o addysg: cyfnod addysg cyn- statudol, cyfnod addysg statudol, a'r cyfnod addysg ôl statudol sy'n cynnwys addysg bellach, addysg uwch ac addysg gymunedol barhaus, a'r ddarpariaeth ar gyfer dysgu Cymraeg gan oedolion yn brif ystyriaeth ynddo.

Doedd yna fawr o amheuaeth mai John Walter Jones, Cyfarwyddwr y Bwrdd gwreiddiol a fyddai'n cael y gwaith - gyda disgrifiad swydd manwl a chyfnod cais byr, roedd hynny'n sicrach fyth.

Ond os yw'r egwyddorion sylfaenol yn aros yr un, mae dull a modd dweud y stori'n sicr yn ddrych o'i chyfnod ac yn fwy felly hwyrach na hyd yn oed y nofel.

Mae'r cwestiwn yn codi yn eithaf aml, yn enwedig i gwmniau a/ chyfnod cynhyrchu hwy.

Yr hyn sydd ei angen yw ymdrech integredig a chyfnod o gynllunio pendant er mwyn adeiladu ar gryfderau sy'n bodoli, adnabod unrhyw anghenion datblygu a gosod ar waith strategaeth i ateb yr anghenion hynny.

Roedd Mrs Davies yn un o ddisgyblion cyntaf Ysgol Uwchradd Maesteg ac oddi yno aeth i Goleg Goldsmith's yn Llundain a chyfnod o ddysgu yn ardal Aldershot cyn dychwelyd yn athrawes i Ysgol y Merched, Blaencaerau lle bu ei dylanwad a'i hymroddiad yn fawr iawn.

eu hoedran a chyfnod eu datblygiad.