Fel gydag unrhyw fath o gymorth, fe all defnydd o dechnoleg hefyd ddileu cyfleoedd a chyfyngu ar ddewisiadau.

Mewn gwlad ddwyieithog fel Cymru, lle mae'n naturiol ac yn ofynnol i bawb ddysgu'r Saesneg sy'n fyd eang ei defnydd, mae'r rheidrwydd i ddysgu a defnyddio iaith carfan leiafrifol o'r boblogaeth ac iaith sydd wedi ei chyfyngu o ran defnydd i dir Cymru yn dibynnu ar wahanol gymhellion.

Yma mae'r adran sy'n union uwchlaw'r cydlif wedi ei throi'n gamlas ac wedi'i chyfyngu gan argloddiau gwneuthuredig.

Y mae defnydd ohoni wedi'i chyfyngu i'r llafar gan nad oes iddi ffurf ysgrifenedig gydnabyddedig na gramadeg sustematig, na dim o'r offer ieithyddol ychwanegol fyddai ei angen i'w haddasu'n iaith ar gyfer addysg, gweinyddiaeth a defnydd swyddogol ffurfiol.

Yn achos yr amgylchedd nid yw'r ddeddfwriaeth yn cael ei chyfyngu i'r sector cyhoeddus yn unig.

Wedi bwlch mor hir, credaf mai doeth ar ôl hirlwm felly yw bwrw golwg yn ôl dros y misoedd a'u digwyddiadau anghyffredin yn bennaf oherwydd y tywydd anhymorol gawsom yn hytrach na chyfyngu i un pwnc.

Mae anfantais arall yn perthyn i'r ffilm sydd cael ei chyfyngu yn gyfan gwbl bron i faes addysg.

Ymhellach, dadleuwn yn gryf nad yw'n ddigonol i'r iaith Gymraeg gael ei chyfyngu o fewn termau un Pwyllgor Pwnc yn unig.

Mae pob beirniadaeth yn anorfod bersonol, yn ei chyfyngu ei hun i farn un person arbennig.