Cysgai hwnnw yr un mor dawel â'i nain ond ni chynigiai llonyddwch trwm y naill na'r llall rithyn o gysur iddi.

Brwydr gymdeithasol a gwleidyddol oedd y Rhyfel Degwm, a chynigiai bwnc gwirioneddol rymus i nofelydd Cymraeg fynd i'r afael ag ef.