Yn yr Oriel, gellir eistedd mewn replica o Gapel Cildwrn a gwrando arno'n pregethu'n ysgytwol o'i bulpud.

Codi o'r llwch a wnaeth Ieuan Gwynedd, yntau, a hyd yn oed pan oedd yn weinidog yn Nhredegyr dim ond cildwrn pitw a gâi am ei wasanaeth.

Talodd am ei hur ac ychwanegu cildwrn bach crintach i'r gyrrwr siomedig, gan gofio'i addewid iddo'i hun nad afradai mo'i arian hyd nes sicrhau bod ganddo ddigon o foddion i ddychwelyd adref yn ddiargyfwng.

O sbio'n ol, cildwrn tila iawn a gaent am eu gwasanaeth, ond cynhyrchodd y gyfundrefn honno genhedlaeth o wragedd ty a theuluesau dan gamp.