Chwaraeodd John Lenney Junior gerddoriaeth fel sydd yn y clybiau nos mwyaf ffasiynol yn The Club.

Pam lai clwb Judo, aerobics, cadw'n heini, clybiau ieuenctid, Sgowtiaid, dosbarthiadau nofio etc yn Gymraeg?

Clybiau Llangefni a Bodedern oedd yn gydradd drydedd efo Clwb Dwyran yn bumed a Llangoed yn chweched.

Ble bynnag yr ewch y dyddiau hyn fe glywch son yn y clybiau a chan yr unedau rhyngwladol am yr hyfforddwyr syn arbenigo mewn amddiffyn. Maen elfen hanfodol i bob tîm a rwyn synnu bod digon o le gan rai chwaraewyr i ymarfer yng nghanol yr holl hyfforddwyr hyn.

Y gweithwyr a'u cynhaliodd hwy a'u gweinidogion, heb gymorth yr elw mawr a rydd alcohol i'r clybiau.

Maent yn ymeld â'r clybiau, pob un yn eu tro, a hynny er mwyn archwilio'r cyfleusterau ynghyd â'r llyfrau cownt.

Bryncir oedd y Clwb cyntaf yn yr ardal ond sefydlwyd Clybiau Llanystumdwy a Phorthmadog yn fuan iawn ar ei ôl ac felly collwyd nifer o'r aelodau yn bur fuan yn ei hanes.

Yn wir, y record gyntaf imi ei phrynu oedd Megamix gan Technotronic (dechrau da te ba'?!), ac fe fyddai'r casgliad yn cynyddu'n wythnosol, gan ganolbwyntio ar gerddoriaeth y clybiau gan amlaf.

Yn ystod y tymor fodd bynnag fe aeth amryw o'r clybiau ati i drefnu cystadlaethau ymhlith ei gilydd a thrwy hynny cafodd nifer o'r aelodau gyfle i ymarfer gyda'r gwaith dan anogaeth arbenigwyr fel HR Jones a Twynog Davies i enwi ond dau a fu'n hyfforddi aelodau yn dawel bach.

Er bod y clybiau wedi cytuno i wneud hynny maen nhw'n anfodlon o hyd gyda'r strwythur sy'n golygu bod naw clwb o Gymru yn y cynghrair yn hytrach na'r wyth y cytunwyd arnyn nhw yn wreiddiol.

Roedd Miss Megan Jones, Trefnydd y Clybiau ar y dechrau, yn ffrind personol iddi, ac i'r Plas y byddai Miss Jones yn dod i aros pan ddeuai i'r cyffiniau ynglŷn â'i gwaith, megis i sefydlu clybiau newydd.

Mae hyfforddwr Clwb Rygbi Penybont-ar-Ogwr, Dennis John, wedi dweud mai dehongliadau o'r rheolau yn ymwneud â'r ryc sy'n gyfrifol am ddiffyg llwyddiant clybiau Cymru yn Yr Alban y tymor hwn.

Yng Nghaerdydd neithiwr, 'roedd Undeb Rygbi Cymru'n cyfarfod i drafod, ymysg pethau eraill, strwythur cystadlaethau'r tymor nesa, nifer y clybiau fydd yn y cystadleuthau hynny, a'r cwestiwn o glybiau'n esgyn a disgyn i'r Prif Gynghreiriau y tymor ar ôl nesa.

Datblygu Clybiau Dysgu wedi oriau ysgol ar gyfer disgyblion cynradd ac uwchradd o'r pentref gyda chynlluniau mentora.

Mae clybiau pêl-droed Cymru sydd yn chwarae yn Lloegr i gyd â gemau heno.

Yn un o'r clybiau y soniwyd gyntaf am Y Plot.

'Mae clybiau eraill wedi bod yn wych, hefyd.

Yn achos clybiau sy'n dod â chefnogaeth drom gyda nhw, byddai'r gêm hynny yn parhau i gael eu chwarae ar brynhawn Sadwrn.

Felly mae'n bwysig sicrhau bod y Gymraeg yn cael ei defnyddio yn gyson ac yn naturiol ar gyfer pob gweithgaredd a phob busnes dyddiol drwy gyfrwng: - gwasanaeth bore a chyhoeddiadau'r dydd, - rhaglen o weithgareddau cymdeithasol yn cynnwys clybiau adloniadol ac allgyrsiau fel gwersylloedd yr Urdd, Eisteddfodau, gwyliau sgio a thramor, ayb.

Agorwyd drws ei gell; rhuthrodd tri cheidwad i mewn iddi; trawsant y carcharor i lawr â'u clybiau a chariwyd Bili Mainwaring yn lledfyw i'r wallgofgell.

Ac ar ôl cyfarfod rhwng Undeb Rygbi Cymru a chynrychiolwyr y clybiau neithiwr mae gobaith bod y broblem ynglyn â strwythur y tymor nesa yng Nghymru wedi'i ddatrys.

Nonsens yw hynny, yn ôl Gallagher, a dywedodd y bydd y clybiau yn gwrthwynebu unrhyw gynlluniau i gwtogi'r Cynghrair.

Ond mae llwyddiant y fenter yn dibynnu'n helaeth ar ymateb y clybiau Cymreig hynny sy'n chwarae yn Lloegr ar hyn o bryd.

Mae'n hawdd cael gafael arno mewn clybiau ieuenctid, ac yn y tafarnau a fynychir gan ieuenctid adain dde.

Gwelir felly bod yr amgylchiadau uchod yn ddelfrydol ar gyfer sefydlu clybiau ardal.

Datblygodd y gystadleuaeth gyda'r blynyddoedd gan ofyn i'r clybiau gyflwyno a thrafod llyfr rhagor na dysgu ffeithiau moel am y gyfrol.

Gyferbyn a'r Rex lleolir siop y Valley Videos ac yn oes mwy unigolyddol y peiriant fideo aeth y sinema gyhoeddus ar i lawr (er bod arwyddion o ddadeni diweddar yn ei hanes gyda dyfodiad y system multiplex o America lle ceir ffilmiau, bariau, clybiau a bwytai oll o fewn yr un adeilad).

Pan ddechreuodd Eisteddfodau'r Clybiau bu aelodau Clwb Bryncir yn cystadlu'n frwd yno.

Y drefn wedyn fyddai i bob adran drefnu rali yn ei thro a byddai'r adran hefyd yn gyfrifol am ddatrys problemau'r clybiau oedd o dan ei hadain.

Yn ogystal â bod yn Arweinydd Clwb Bryncir, yr oedd galw am wasanaeth y ddiweddar Miss Elizabeth Lloyd Williams i roi hyfforddiant i aelodau rhai o'r clybiau eraill yn rhinwedd ei swydd gyda'r Weinyddiaeth Amaeth fel Swyddog Cynghori ynglŷn â llefrith.

Cystadleuaeth a drefnwyd gan y Cyngor Llyfrau ar gyfer clybiau ieuenctid er hybu gwerthiant llyfrau Cymraeg.

Eto i gyd y mae yn Llŷn niferoedd o deuluoedd ymroddedig a'u plant yn Gymry glan gloyw, a bydd y plant rheini yn siarad Cymraeg hyd ganol a diwedd y ganrif nesaf, oherwydd y mae yn Llŷn hefyd gyniwair mewn Clybiau Ffermwyr, mewn Adrannau o'r Urdd, mewn Cyfarfod Plant ambell i gapel, mewn tafarn Gymraeg Gymreig, mewn Eisteddfod a Sioe a Chyrddau Pregethu a rasus motos.

Datblygodd y ddrama gyda'r blynyddoedd a'r mwyafrif o'r clybiau yn cyfranogi.

GADAWODD clybiau criced Bangor, Brymbo,.

Fel arfer, mae ceidwaid ar ddrysau'r clybiau hyn a phris go drwm i'w dalu i fynd i mewn.

Dydyn nhw ddim wedi penderfynu pwy fydd ar y bwrdd rheoli - fe fydd cynrychiolwyr o'r Undeb a'r Clybiau.

Dyma ran o broblem y cynllun presennol o enwi syn dibynnu ar y chwaraewyr neur clybiau i wneud y cyhuddiadau gan nad oes gynllun derbyniol i weithredu ar eu rhan.

Uchelgais y clybiau hyn yw ennill dyrchafiad i Bedwaredd Adran Cynghrair Lloegr yn y pen draw.

Ys dywed Kenneth Morgan, "...(a dynnwyd o'r werin)'." I'r gweithwyr, bu capeli ymneilltuol am dair neu bedair cenhedlaeth yr hyn yw clybiau ein cyfnod ni iddynt.

O gylch Papur Menai roedd clybiau Dwyran a Phenmynydd a Llangoed wrth gwrs ond rhwng Penmynydd a Rhosybol yr oedd hi am Darian yr Enillwyr efo Rhosybol yn y diwedd yn mynd a hi.

yn sicr, nid yw hyn yn adlewyrchu sut mae'r clybiau'n chwarae y tymor hwn.

Bydd y clybiau, heddiw, yn clywed penderfyniad terfynol Undeb Rygbi Cymru ynglyn â'r nifer o glybiau o Gymru fydd yn y Cynghrair Celtaidd y tymro nesa.

"Mae angen ffeindio pethau sy'n gyffredin i'r genhedlaeth hŷn a'r ifanc." Mae'r mudiad eisoes wedi dechrau crelu 'canghennau' newydd i aelodau iau o dan yr enw Clybiau Gwawr ac mae Non Griffiths yn bwriadu parhau gyda'r polisi.

O ddechrau cymharol ddi-nod, datblygodd y tîm i fod y gorau yn Ne Cymru ac, fel Dinas Caerdydd, fe lwyddwyd i gipio Cwpan yr FA o ddwylo clybiau Lloegr am y tro cyntaf drwy guro Arsenal yn Wembley ym 1927.

Ar ôl y gêm, byddai'r hogiau'n mynd allan i'r clybiau nos.

Y tebygrwydd yw y byddan nhw'n glynu at naw clwb yn hytrach na'r wyth y mae'r clybiau yn ei ddymuno.

Daliai ddig yn erbyn y ceidwaid creulon am ei daro i lawr â'u clybiau.

Hynny'n galondid i'r Gymdeithas, yn enwedig o gofio'r pryderon y byddai clybiau'r de yn dominyddu y cynghrair.

Ond gan fod cytundeb nawr ar y nifer y clybiau o leia fe allan nhw fwrw 'mlaen i gael y gemau a'r stwythur yn barod ar gyfer y tymor nesaf.

Tim Dwyran oedd y buddugwyr hefyd y ny Ras Fawr, lle roedd aelodau i wisgo i fyny fel ceffyl, joci, a hyfforddwr, ac i redeg ras go iawn yn erbyn y clybiau eraill.

Y penwythnos wedi Paris bydd y prif chwaraewyr yn dychwelyd at eu clybiau ar gyfer rownd wyth ola Cwpan y Principality.

Y mae'r ateb i'w ganfod yn yr hyfforddiant a gafwyd yn y clybiau yn ystod y gaeaf.

Ymledodd y ddadl drwy'r llys ac i'r strydoedd a'r tai, i'r clybiau a'r tafarndai, a hyd yn oed i chweched dosbarth yr ysgol.

Mae'r bryddest yn llawn o angst y cyfnod ôl-Ryfel: siom, dadrith, euogrwydd, gwacter ystyr, a chais i foddi'r gwacter ystyr hwnnw yn y clybiau nos yng nghanol meddwdod, anfoesoldeb, y 'tango' a 'jazz'. Ceir ynddi ddisgrifiadau cignoeth o ymladd yn y ffosydd.

Dilynid trefn arferol y Clybiau o gynnal cyfarfodydd megis darlithoedd wedi eu trefnu gan y 'War Ag'.

Yr oedd y Clybiau Ffermwyr Ifanc yn dysgu'r aelodau bod angen golchi pyrsau'r gwartheg cyn dechrau godro, ac nad oedd wiw poeri ar gledr y llaw i wlychu teth y fuwch i'w stwytho.

Gofynnodd i geidwad un o'r clybiau a fuasai'n cael mynd i mewn i edrych a oedd yr hogiau eraill yno.