Deil y Deon Church na wnaeth codi cofeb y merthyron fawr o wahaniaeth iddo ymledu yn Rhydychen ac yn y wlad oddi allan.

Y mae cofeb iddo ar yr ochr aswy i'r ffordd fawr wrth fod dyn yn teithio i gyfeiriad Llanfihangel-ar-arth.

Penderfynwyd codi cofeb i'r merthyron Protestannaidd, Cranmer, Latimer a Ridley.

Y bwriad cyntaf oedd adeiladu eglwys er cof amdanynt, ond oherwydd prinder arian, bodlonwyd ar godi cofeb yn St.

Dadorchuddio cofeb i Lywelyn ap Gruffudd yng Nghilmeri.

Mae cofeb i'r Tri ym Mhenyberth erbyn hyn, ond fe gymrodd dros hanner canrif i'r tri dihiryn ddechrau troi'n barchus, heb son am ddechrau bod yn arwyr.

Cofeb i fuddugoliaeth heb dywallt gwaed yw cofeb Maes Garmon.