Darganfuwyd gwaddodion helaeth o olew, nwy a glo dan y môr; gellir cloddio mwynau gwerthfawr megis gro, tun, manganis, copr a hyd yn oed ddiamwntau o'r môr.

Fe sylweddolodd yn syth mai diffyg yr elfen hanfodol copr oedd wrth wraidd yr helynt.

Mae digon o dystiolaeth o'r garreg cwarts wen yma, a dilyn haenau hon fyddai'r mwynwyr i chwilio am y copr.

Soniwyd yn gynharach am y 'Cornis', sef y mwynwyr a ddaeth o Gernyw i weithio'r gwaith copr ger yr Offis Gocyn ar ffordd Nant Peris, ac fel y daeth yr enwau Pleming, Closse a Salt yn enwau cynefin yn y cylch.

Rhinweddau'r copr

Cau'r gwaith copr olaf yn yr Hafod, Abertawe, a dod â 250 o flynyddoedd o'r diwydiant hwn i ben.

Sylwch ar y barics oddi tanoch lle bu gweithwyr y mwynfeydd copr yn aros.

Fedrwch chi ddychmygu prysurdeb y gwaith copr ganrif yn ôl, ger pen pella'r llyn?

Suddodd o dan y llong a gwelodd fod un o'r estyll yn dechrau hollti a bod y Uenni copr yn codi oddi ar yr agen.

O flaen y trên roedd Pont yr Undeb, lle y rhuthrodd aelodau o'r pwyllgor Streic o Ysgol y Gweithfeydd Copr wedi iddynt glywed am yr helynt.

Marion Eames, Y Copr Ladi

Cyfarfu'r Pwyllgor Streic hefyd, yn Ysgol y Gweithfeydd Copr, i drafod yr argyfwng a'u hwynebai hwythau, gan nad oedd mwyafrif o'r picedwyr yn cydnabod awdurdod y Pwyllgor bellach.

Cynhaliwyd cyfarfod rhyngddo ef, Capten Burrows, Thomas Jones, Frank Nevill, y Prif Gwnstabl a chynrychiolwyr y Pwyllgor Streic, yn Ysgol y Gweithfeydd Copr.

Ar y silff ben tan yr oedd amryw o bethau bach copr a ddaeth hi o'i thaith i'r Aifft.

Yr oedd Miss Lloyd yn asiant, medden nhw, i ryw gwmni a elwid yn Copper Trust, a oedd a'r amcan o ail-agor y gwaith copr yn yr ardal.