Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

cymmrodorion

cymmrodorion

Yn ystod yr amser yma roedd tad Euros yn Llywydd Cymmrodorion Llanelli a Llywydd Undeb Cymdeithasau Cymraeg Dwyrain Dyfed.

At Gymdeithasau'r Orsedd, yr Eisteddfod Genedlaethol, a'r Cymmrodorion, i ofyn am eu nawdd i Gerdd Dant, a'u bod hwy i reoli neu ddeddfu bod y delyn a'r canu penillion i gael eu priod le ar raglenni'r dyfodol.

Ac fe gyhoeddwyd llythyr Vincent o fewn ychydig wythnosau i'r Eisteddfod yn y Royal Albert Hall lle llwyfannodd y Cymry eu teyrngarwch diarhebol gerbron Tywysog Cymru a'i deulu, lle cadeiriwyd Berw am awdl i Victoria a lifeiriai o edmygedd a diolch, lle bu Henry Richard AS, a 'savants' cyfarfodydd y Cymmrodorion, yn sicrhau pawb o fewn clyw na châi'r Gymraeg atal llanw'r Saesneg.

Methodd gan y Cymmrodorion fagu dosbarth canol diwylliedig Cymraeg.

Dim ond tua diwedd eu hoes hwy y dechreuodd ymwybyddiaeth o genedligrwydd Cymru egino, a hynny yn bennaf ymhlith alltudion, y Gwyneddigion a'r Cymmrodorion yn Llundain.

Nyni y Cymmrodorion a ddatguddiwn i'r byd werthfawrogrwydd yr hen Iaith hon, mewn lliwiau mor brydferth, ag y bydd ei chyfri rhagllaw yn anrhydedd ei siarad ym mhlith Dysgedigion a Dyledogion y Deyrnas, ie, yn llys y Brenin, mal yr arferid gynt.