Castell Nedd, felly, yn colli gartre yn y Gynghrair am y tro cynta ers blwyddyn a mwy a Chaerdydd er yr holl newiadau yn y tîm yn aros ac yn cynnal eu sialens ar y brig.

Dwi'n cofio'r gynhadledd i'r wasg ar y bore cynta' .

'Yng nghapel Bethesda yn y Wyddgrug ges i'r cyfle cynta', a mae'n rhaid i mi gyfadde bod fy nyled i i'r gweinidog, Eirian Davies, yn enfawr.

Craig White, sydd heb chwarae gêm dosbarth cynta ers chwe wythnos, yw'r ffefryn i chwaraen ei le.

Pan oedd Mam wrthi'n rhoi'r sêl ei bendith ar yr Horlicks, a gwên fawr lydan ar ei hwyneb am y tro cynta'r diwrnod hwnnw, daeth sgrech iasol o'r llofft.

Dim mwy o fefus a hufen i Greg Rusedski wrth iddo golli marathon o gêm bedair awr ar y diwrnod cynta i Americanwr o'r Vince Spadea.

Ond rhaid rhoi'r clod i ddinas arall ymhell tu allan i Gymru am greu y Cloc Blodau cynta oll a welwyd erioed ym Mhrydain.

Bydd Cymru yn gobeithio curo Samoa am y tro cynta mewn deuddeg mlynedd yn Stadiwm y Mileniwm yfory.

Y cam cynta' oedd penodi Prif Weithredwr.

Gwneud y penderfyniad yn y lle cynta oedd y drafferth.'

Voltchkov, o Belarus, yw'r dyn cynta ers John McEnroe yn 1977 i gyrraedd y rownd gyn-derfynol ar ôl chwarae yn y rowndiau rhagbrofol.

Yn y sefyllfa honno yr oedd Rondol yn yr hanes gan Pitar Wilias, ar wahan mai enwau dychmygol a ddefnyddiodd o yn ei ddarlith oherwydd i 'nhaid wrthod rhoi caniatad iddo ddefnyddio ei enw fo a Nain, ac am y tro cynta dyma gyfle i chi gael y stori fel yr oedd.

Bydd y gêm i'w gweld mewn dros 200 o wledydd, wrth i'r gêm gael ei chynnal y tu allan i Wembley am y tro cynta er 1922 a thu allan i Loegr am y tro cyntaf erioed.

Y cynta i gyrraedd pum ffrâm sy'n mynd trwodd i rownd yr wyth ola.

Y nodyn cynta' a wnes i yn fy llyfr oedd bod ambell un o'r cyrff main wedi'u lapio mewn sach fwyd a gyrhaeddodd yn rhy hwyr.

Mae Cassie'n awyddus i greu calendr tebyg i un beiddgar y WI, ac mae hi'n un o'r cynta i wirfoddoli i ymddangos yn noethlymun (bron!) yn y calendr.

Ar y ffacs a'r ffôn, fe ofynnwyd i'r Bwrdd egluro beth oedd llwyddiannau'r saith mis cynta'.

Roedd hi'n ddiwrnod hanesyddol ar Stadiwm y Mileniwm a diwrnod pan ddaeth Rygbi 13 i gartre Rygbi'r Undeb am y tro cynta.

Ond eto, roedd modd gwella gydag amser ar y Cloc Blodau cynta hwn yng Nghaeredin.

Mae'r rali yng Nghymru am y tro cynta a dwi'n mwynhau hynny.

Ond yn ôl Appleton ei hun, dyw hi ddim yn bendant y bydd e'n rhoi'r gorau i fod yn rheolwr y tîm cynta.

Oedd y ddau deulu yn ffrindiau erioed a phump oed oedd fy nhad pan dorrodd y dant cynta i fy mam.

Dangosiad o'r parch hyn ddydd ei angladd, y cynta' i gyrraedd yn y bore oedd Segundo Pena yn ei ddillad gora.

Wharion nhw'n eitha da yn yr hanner cynta, meddai maswr Abertawe Cerith Rees ar y Post Cyntaf y bore yma.

'Gêm Lloegr oedd tro cynta i fi ddechrau gêm yng Nghystadleuaeth y Chwe Gwlad.

Doedd gen i ddim amheuaeth o'r funud honno nad oedd bod yn Somalia i baratoi yr adroddiadau cynta' yn Gymraeg yn ddigon ynddo'i hun.

Doedd gen i'r un syniad ar y pryd beth oedd y ffrwyth, ond wrth ei flasu y prynhawn hwnnw, a chael 'y nghyflwyno am y tro cynta i'r melwyn dwr, fe alle unrhyw un gadw'i caviar a'i siampên--ar yr eiliad honno, fedre dim byd melysach na brafiach fod wedi gwlychu 'ngwefuse i, ac roedd oerni a ffresni'r sudd yn adfywio ceg oedd yn boenus o sych.

Ar ddydd Mercher y cyhoeddir y Gwyliwr, ac am ddeuddydd cynta'r wythnos fy mhrif broblem i fel golygydd yw dod o hyd i stori ddiddorol ar gyfer tudalen blaen y papur.

Roedd y cynefindra'n deillio o ddylanwad dwfn cenhadaeth Presbyteriaid Cymru ar bobol y tir hwn yn y ganrif ddwetha a hanner cynta'r ganrif hon.

Ond os daw hi'n frathu ewinedd heddiw, profodd David Park, gyda rownd o 65 ar ei ymddangosiad cynta yn y gystadleuaeth fod ganddo fo'r gêm i gario Cymru dros y llinell derfyn.

Mae gwraig Gwern Hywel ym mharagraff cynta'r llyfr yn edrych ar y glaw'n pistyllio: gwneir i'r tywydd cyn pen dim fod yn arwyddlun o gyflwr Methodistiaeth.

A chlywed am yr hwch a'i pherchennog wnaeth o, ar y cynta', yn hytrach na'u gweld nhw, ac o ganlyniad, bu'n rhaid i'r ddau duthio ar ôl y bus am gryn hanner canllath neu well cyn cael mynediad iddo.) Gwaith digon dyrys oedd cael hwch i ddal bus o dan amgylchiadau cyffredin ond pan oedd honno â'i hanner ôl wedi'i glymu mewn bag peilliad roedd y gorchwyl yn anos fyth.

Dymau tro cynta nhw yn y gystadleuaeth, a maen nhw'n ddisgybledig.

Roedd yr hanner cynta yn eitha cyflym ond fe ddechreuais i setlo mewn wedyn.

Eto, roedd y profion mawr yn dal i ddod, ac yn erbyn Siecoslofacia ar ein tomen ein hunain oedd y cynta ohonynt.

Mae'r prawf cynta rhwng cricedwyr Sri Lanka a Lloegr wedi dechrau y bore yma yn Galle a mae pethau'n argoeli'n dda i'r tîm cartre ar hyn o bryd.

Cafodd Dickerson ddau gyfle arall yn yr hanner cynta ond methodd fanteisio arnyn nhw ac er i'r cyfleon gorau ddisgyn i ran Llanelli wedi'r ail-ddechrau, Leo Fortune West sgoriodd yr unig gôl gan roi'r pwyntiau i Gaerdydd ond y clod i Lanelli.

Bydd Tom Shanklin o glwb y Saracens yn ennill ei gap cynta i Gymru yn Yr Ail Brawf yn Siapan Ddydd Sul.

Cafwyd yr awgrym cynta o pwy fydd yn mynd ar daith y Llewod Prydeinig gyda Graham Henry i Awstralia.

Ond nid dyma'r tro cynta' i Hollywood ddod i Gymru ...

Cafwyd perfformiad swynol yn y Lieder gan y soprano o'r Iwerddon, Franzita Whelan, cystadleuydd cynta'r noson.

Yr eilydd Michael Blackwood rwydodd y drydedd wedi 64 munud, a hynny efo'i gyffyrddiad cynta yn y gêm, a roedd y deiliaid gam yn nes at rownd derfynol arall yn y Cwpan Cenedlaethol.

Maen nhw wedi cymryd cam bras tuag at y rownd derfynol a gêm debygol yn erbyn Wrecsam sydd hefyd â dwy gôl o fantais dros Y Barri ar ôl eu gêm cymal cynta' nhw.

Roedd brwdfrydedd mawr ymhlith y merched, yn naturiol, ac Aurona yn eu plith, gan mai dyma'r tro cynta iddi hi a rhai o'r merched eraill gael cyfle i deithio i wlad dramor.

Yn e fatiad cynta i Forgannwg sgoriodd Jimmy Maher 34.

Yn erbyn Deportivo La Coruno, sydd ar hyn o bryd yn ail yn y cynghrair yn Sbaen, fe fuasech chi'n disgwyl byddai 3 - 0 wedi'r cymal cynta yn gyffyrddus.

Roedd prysurdeb y bore cynta' 'ma yn rhagflas o'r hyn oedd i ddod drwy'r wythnos.

Fe gollon nhw ddydd Sadwrn yn erbyn Reading - y tro cynta iddyn nhw golli gartre ers mis Tachwedd.

“Fy nghof cynta pan yn blentyn oedd gweld fy nhad yn ei wisg llongwr,” meddai Hywel, a fagwyd ym Môn.

Mae Tim Henman allan o senglaur dynion ar ôl cael ei guro gan Mark Philipoussis yn y bedwaredd rownd - y tro cynta i Henman fethu cyrraedd yr wyth olaf ers pum mlynedd.

Stefan Terblanche, Johan Wasserman a Warren Brosnihan sgoriodd y ceisiau yn yr hanner cynta.

Roedd hi'n anodd iawn gwneud y brif stori achos roedd Terry Waite yn mynd i ffwrdd y peth cynta' yn y bore a doedden ni ddim yn ei weld o wedyn tan yn gymharol hwyr yn y nos.

Fe ddechreuodd y dryswch o'r eiliadau cynta', pan gliriodd y cymylau uwch Vilnius ac y trawodd yr awyren DanAir y tarmac ym maes awyr digysur y dref.

mae'r dewiswyr wedi cyhoeddir tîm ar gyfer y Prawf Cynta yn erbyn Indiar Gorllewin fydd yn dechrau yn Edgbaston Ddydd Iau.

'Yn Corsica ges i'r cyfle cynta i drio scuba diving, ac mi ges i nghyfareddu gan yr holl beth,' meddai.

Bydd Leeds yn teithio i Valencia ar ôl cymal cynta ddi-sgôr.

Mae pobol eisio ichi wnedu rhywbeth i ddal yr headlines yn y pedwar mis cynta' ond y peth anodd yw gwneud y job yn iawn." I raddau, fe greodd y Bwrdd ei broblemau ei hun - yr hyn sy'n drawiadol yw'r gwahaniaeth rhwng yr hyn a ddigwyddodd dros y saith mis diwetha' a rhethreg y Cadeirydd flwyddyn yn ôl yn awgrymu fod byd newydd ar fin gwawrio a fod yr haul hwnnw'n debyg o godi o ran arbennig o anatomi aelodau Bwrdd yr Iaith.

Fu+m i ddim allan i'r dwfn." "Beth petai'r cramp wedi cydio'n eich cymalau chi?" "Dydw i erioed wedi dioddef o'r cramp." "Mae tro cynta i bawb.

Bydd yr ail brawf rhwng Lloegr ac Indiar Gorllewin yn dechrau yn Lords heddiw wedir gweir gafodd Lloegr yn y prawf cynta.

"Y peth cynta weles i oedd cysgod dwy goes yn hongian mor llonydd â phendil cloc wedi stopo.

"Mi eith i mewn ar ei hunion i ti wedyn." A dyna wnes i, ac mi aeth i mewn ar ei hunion hefyd y tro cynta.

Daeth hynny a Carl Mounty - 19 oed o Gaerffili - i'r maes i chwarae'n y gôl am y tro cynta i Abertawe.

Cafodd ei gario o'r maes ym munudau cynta'r gêm.

"Mae pethau'n dechra poethi erbyn hyn," meddai, yn ei ffordd gyfeillgar, "Ddowch chi ddim draw i'r ysgol nos 'fory?" 'Does gen i ddim llawer o awydd." "Mi faswn i'n licio i chi fod yno pan ddaw Lewis Olifer a Deilwen Puw am y tro cynta'." 'Fyddan' nhw yno nos yfory?" "Byddan.

Mae David Park dair ergyd yn well nar safon ar ôl y twll cynta a Phil Price un yn well nar safon ar ôl dau.

I ganol yr olion yma o ddinistr ac ymrafael y cyrhaeddodd John Griffiths, gyda'r bwriad, fel yr esboniodd yn ei lith cynta' o ddangos `olion y galanasdra ofnadwy diweddar - olion y trychineb y mae y wlad newydd ddyfod drwyddo - Gweled rhai o gleision y dyrnodiau - o doriadau a chreithiau yr ymdrechfa aruthrol sydd yn bresennol newydd ddyfod i derfyniad.

Danny Murphy a Michael Owen sgoriodd y goliau - y ddwy yn yr hanner cynta.

Ond dyna'r tro cynta iddo fod ar y blaen.

Os bydd Robinson yn llwyddo i guro Baloyi, fe fydd y Cymro cynta i ennill dau bencampwriaeth byd.

Aberystwyth gafodd y gorau o'r hanner cynta.

Yn y gêm honno yn erbyn y Gwyddelod gyda llaw y gwnaeth Ian Rush ei ymddangosiad llawn cynta i Gymru, ar ôl ennill ei gap cynta fel eilydd ddeuddydd ynghynt yn yr Alban.

Bydd cefnwr Caerfaddon, Ian Balshaw yn dechrau gêm am y tro cynta i'w wlad.

Mae'n rhaid iddyn nhw fod yn iawn y tro cynta'.

en.nill ei gap cynta.

Fe fethon nhw ag ennill un gêm yn rowndiau agoriadol y gystadleuaeth am y tro cynta ers 1986.

Ar ddiwrnod cynta'r ffilmio; fe wrthododd ganiatâd inni ffilmio murlun anferth o Che Guevara yn Sgwâr y Chwyldro, gan esbonio fod y llun ar ochr pencadlys gwasanaethau cudd y wlad.

Yn y Cwpan Cenedlaethol heno bydd Y Barri a Wrecsam yn chwarae cymal cynta'u gêm nhw yn rownd gyn-derfynol y gystadleuaeth.

Rhys yw'r prif gymeriad, yn wynebu'r cyfuniad art`erol o waith ysgol a chariad cynta', ac mae'r ysgol yn llawn o gymeriadau nodweddiadol.

Doedd hi ddim yn brawf da i Robert Croft - un wiced ym matiad Sri Lanka, naw rhediad ym matiad cynta Lloegr a dwy yn yr ail.

O drefnu taith yn ofalus ac amseru pethau'n berffaith, fe fyddai modd cael `gorau deufyd' - lluniau rhesi di-ddiwedd o feddau, o dorwyr beddau wrthi'n claddu'r meirw, o blant a'u rhieni'n gorweddian rhwng byw a marw, a'r lluniau cynta' o wynebau gwynion yn cyrraedd gyda'r lori%au i adfer gobaith.

Yn anffodus daeth gwr cynta Mrs Mac, Charlie, gyda Kirstie.

Rhaid ei longyfarch e yn y lle cynta, meddai Clive.

Heb os, Llwybr Llaethog oedd un o'r grwpiau arbrofol cynta i Gymru ei glywed ac mae eu cerddoriaeth yn dal i fod yn arloesol.

A oedd geiriau cynta Tudur Dylan mewn cynghanedd holodd Beti.

Yn absenoldeb technoleg bu'n rhaid defnyddio darnau o bapur er mwyn cofnodi yr hyn a ysgogodd pobl i ymwneud â'r Gymdeithas yn y lle cynta'. Bu'r grwp yma hefyd yn edrych yn ôl ar brotestiadau llwyddiannus ac aflwyddiannus - a chafwyd ychydig o chwerthin wrth glywed gan Siân Howys am y brotest waetha' a fuodd hi ynddi erioed - dim ond hi ag un dyn bach arall yr y stryd yn yr Wyddgrug.

Ar ddiwedd diwrnod cynta'r gêm yn Lahore yn erbyn Tîm Bwrdd Criced Pakistan roedd Lloegr wedi sgorio 76 am ddwy wiced mewn ateb i 117 y tîm cartre.

Draw yn Sri Lanka, sgoriodd tîm Llywydd y Bwrdd Criced 253 yn erbyn ei batiad cynta yn erbyn Lloegr yn Matara.

Yn honno mae gan Bayern Munich fantais dros Real Madrid 1 - 0 ar ôl y cymal cynta.

Mae Greg Rusedski wedi ennill ei dwrnameint cynta ers dwy flynedd.

Mae Lloegr i gyd allan am 315 yn ei batiad cynta ar drydydd diwrnod eu gêm yn erbyn Tîm y Llywodraethwyr yn Peshawar, Pakistan - mantais o 91 ar y batiad cynta.

Arwel Thomas yw dewis cynta'r clwb, a ni i gyd yn gwbod be mae Cerith Rees yn gallu wneud.

Bydd y prawf cynta rhwng Lloegr ac Indiar Gorllewin yn dechrau yn Edgbaston yfory a bydd troellwr Morgannwg, Robert Croft, yn y tîm.

Gallwch gofrestru eich tîm drwy ein ffonio ar 74983, neu drwy ein e-bostio i'r cyfeiriad gang@bbc.co.uk - a chofiwch y cynta i'r felin gaiff falu.

Un o lwyddiannau cynta'r Bwrdd newydd oedd llwyddo i symud swyddfa o Gwrt y Groes Hir ar y ffordd allan o Gaerdydd am y dwyrain i le newydd uwchben yr hen farchnad yn union yng nghanol y ddinas.

Cyn diwedd yr hanner cynta roedden nhw wedi rhwydo ddwyaith a fflam gobeithion Y Barri wedi diffodd.

Bydd Morgannwg yn gorfod gobeithio cymryd wicedi y peth cynta y bore yma ar ôl eu batiad ddoe.

Bydd Wrecsam wrth eu boddau gyda'r canlyniad ond roedd y rheolwr, Brian Flynn, ymhell o fod yn hapus gyda pherfformiad ei dîm, yn enwedig yn yr hanner cynta.

Yn wahanol i waith teledu, does 'na ddim ail gyfle ar lwyfan, mae'n rhaid i chi ei gael o'n iawn y tro cynta.

Ei gyffyrddiad cynta o'r bêl fu ei chodi allan o gefn y rhwyd.

Nid am y tro cynta fe'i synnwyd fod cymaint o fegera ar strydoedd dinas mor oludog Fflorens.