Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

daenu

daenu

Fe'i defnyddid gan wrachod yn eu swynion ac felly os darganfyddid un mewn tusw o flodau Calan Mai fe'i teflid ymaith ar unwaith.Cyfeiria'r enw arall - Mantell y forwyn - at siap y blodau a'r hen arferiad o daenu mentyll ar lwyni i sychu yn y gwanwyn cyn eu cadw tan y gaeaf.

Yn hytrach, cwmpasai holl oblygiadau perchtyaeth yn yr union ffordd y bu i lys y brenin daenu ei warchodaeth dros holl ddeiliaid y deyrnas ac amddiffyn eu buddiannau gorau, sef sicrhau heddwch a threfn a fyddai'n hybu cynnydd a golud gwlad ac yn clymu'r deiliaid hynny'n fwy ffyddlon i'r frenhiniaeth.

'Roedd i daenu gwaed ran bwysig yn y defodau a rwymodd y bobl wrth y cyfamod (Ex.

Gan Dduw na allem garthu allan y fath ffolineb ac ailfeddiannu unwaith eto yr angerdd a yrrodd bobl Llanfaches i daenu'r newyddion da ar hyd blaenau cymoedd Gwent a Morgannwg.

Yn union fel y bu i'r Archoffeiriad Iddewig, ar W^yl y Cymod, daenu gwaed ar glawr neu 'drugareddfa' Arch y Cyfamod a gedwid yng nghysegr sancteiddiolaf y deml, aeth Iesu yntau y tu hwnt i'r llen wedi taenu ei waed ei hun yn aberth dros ei bobl (Heb.

Yma yng Nghymru (lle pleidiwyd achos y Brenin nid y Senedd gan y mwyafrif mawr) rhan o'r paratoi oedd y gwaith a wnawd i daenu'r Efengyl yn fwy effeithiol yn y gogledd drwy osod gweinidogion Piwritanaidd yn lle'r Anglicaniaid gynt.

Mae'r gwastraff yn cael ei bentyrru'n uchel, a phridd yn cael ei daenu drosto o bryd i'w gilydd.

Deallodd honno'r tric, ymddigiodd yn aruthr, daeth i'r gegin, rhuthrodd ar Robin fel arthes, am daenu chwedlau o'r fath honno am ei mab hi - galwodd ar ei cherbydwr, ac archodd iddo horschwipio Robin o'r terfynau.

Ond os byddwch yn defnyddio menyn neu fargarin, ceisiwch y math calori-isel a'i daenu'n deneuach.

Eto, dylid ei daenu hefo peiriant pwrpasol.

Eisteddodd yno nes i'r awyr ddechrau gwanio ac i'r machlud daenu o bell gysgodion ei gochni dros y nen.