Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

datganoli

datganoli

O ran darllediadau newyddion, adlewyrchwyd effaith datganoli yn dda drwy gyflwyno rhaglenni newydd, a bellach mae angen dod o hyd i dalent ychwanegol a all ddarparu'r ansawdd o ddadansoddiad ac amgyffrediad angenrheidiol sy'n ofynnol o'r sefyllfa wleidyddol.

Gan fyfyrio ar flwyddyn o newid mawr ers sefydlu'r Cynulliad Cenedlaethol, rwyf yn ymfalchïo yn y ffordd y mae BBC Cymru wedi llwyddo i adlewyrchu datblygiad y corff newydd, ac effaith datganoli ar y wlad, gydag ystod o raglenni newydd ardderchog.

Erbyn heddiw gwelir fel y gellir uno'r ddau symudiad - y canoli ar lefel Ewrop, a'r datganoli ar lefel Cymru - i greu rhyw fath o synthesis ac undod: Cymru o fewn y Gymuned.

Mae hon yn foment dyngedfennol sy'n dangos yn glir bellach mai twyll oedd datganoli i hwyluso gweinyddu polisiau Llundain yng Nghymru, yn hytrach na chymryd y cam cyntaf tuag at ffurfio polisiau datganoledig gwirioneddol Gymreig.

Cafodd budd llawn y buddsoddiad ychwanegol o £6 miliwn a wnaed gan y BBC yng Nghymru, yng ngoleuni datganoli, ei weld a'i glywed ar draws pob un o'i wasanaethau.

Carreg sylfaen ei chynlluniau yw datganoli grym ac awdurdod i'r eithaf.

Yn ôl egwyddor datganoli, mae'r hawl i benderfynu ar flaenoriaethau o ran gwariant yn aros gyda'r Cynulliad.

Rwyn cofio teimlon hynod o hapus y bore da hwnnw yng Nghymru pan gyhoeddwyd canlyniad y refferendwm datganoli.

Mae'r aelodau'n parhau i deimlo nad yw rhaglennu rhwydwaith y BBC yn gwasanaethu Cymru gyfan yn ddigonol, ac mae dyfodiad datganoli yn cynnig sialens newydd i adlewyrchu ac i wasanaethu Cymru a'i thalentau ar wasanaethau rhwydwaith.

Gan fyfyrio ar flwyddyn o newid mawr ers sefydlur Cynulliad Cenedlaethol, rwyf yn ymfalchïo yn y ffordd y mae BBC Cymru wedi llwyddo i adlewyrchu datblygiad y corff newydd, ac effaith datganoli ar y wlad, gydag ystod o raglenni newydd ardderchog.

'Roedd angen cenedl newydd arnom ar ôl claddu'r hen genedl yng nghynhebrwng y cynllun o blaid Datganoli.

Cymru a'r Alban yn pleidleisio o blaid Datganoli.

Cafwyd dadansoddiad o'r tri degawd cyn sefydlur Cynulliad gan Dewi Llwyd yn Y Degawdau Datganoli a oedd yn cynnwys cyfweliadau gyda Neil Kinnock a Ron Davies.

Cafwyd dadansoddiad o'r tri degawd cyn sefydlu'r Cynulliad gan Dewi Llwyd yn Y Degawdau Datganoli a oedd yn cynnwys cyfweliadau gyda Neil Kinnock a Ron Davies.

Caiff polisi addysg BBC Cymru ei lunio gan effaith datganoli, gan anghenion y Gymraeg, a chan strategaethau economaidd ac addysgol cenedlaethol.

Eto, ni lawn sylweddolwyd gan yr ymgyrchwyr cynnar na fyddai ei sefydlu ond megis dechrau, o safbwynt datganoli.

O ran darllediadau newyddion, adlewyrchwyd effaith datganoli yn dda drwy gyflwyno rhaglenni newydd, a bellach mae angen dod o hyd i dalent ychwanegol a all ddarparur ansawdd o ddadansoddiad ac amgyffrediad angenrheidiol syn ofynnol o'r sefyllfa wleidyddol.

Yn ei lythyr heddiw i Alun Michael mae Ffred Ffransis llefarydd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg ar Addysg yn hawlio fod hon yn foment dyngedfennol fydd yn dangos ai twyll oedd datganoli i hwyluso gweinyddu polisiau Llundain yng Nghymru ynteu a gymerir y cam cyntaf tuag at ffurfio polisiau datganoledig Cymreig.

Yn dilyn y cynnig yng Nghyfarfod Cyffredinol 1995 yn galw am gefnogaeth i'r ymgyrch dros Senedd i Gymru, mae'r grwp wedi edrych ar hyn yng nghyd-destun ehangach datganoli grym a sut mae modd sicrhau fod grym yn cyrraedd y gymuned.

mae'r Cyngor wedii fodloni bod y BBC yn gyffredinol wedi ymateb yn dda wrth ddarparu ystod o raglenni a gwasanaethau syn adlewyrchu effaith datganoli, ac syn cwmpasu Cynulliad Cenedlaethol Cymru.

Fodd bynnag, yn sgîl datganoli, mae'r Cyngor o'r farn fod y gwasanaethau newyddion teledu hwyrnos a phenwythnos cyfredol i gynulleidfaoedd yng Nghymru yn anfoddhaol.

Yn sgîl datganoli, gwelwyd llond gwlad o raglenni newydd.

Pan adroddwyd ar 1997/98 flwyddyn yn ôl roedd yn anodd gwybod sut y byddem yn cyflawni cymaint yn ystod y 12 mis ar ôl y digwyddiadau syfrdanol hynny - yr Etholiad Cyffredinol, y refferendwm datganoli a marwolaeth Tywysoges Diana.

Bu 1998/99 yn flwyddyn arall o ddigwyddiadau nodedig - ymddiswyddiad Ron Davies a'r gystadleuaeth ddilynol am arweinyddiaeth ei blaid, ymweliad yr Uwch-gynhadledd â Chymru, lansio BBC CHOICE Wales a'n cynlluniau ein hunain ar gyfer datganoli.

Yn gyntaf, oherwydd fod yr Wyddeleg wedi gorfodi i'r cyfryngau dderbyn datganoli. Er yn sianel genedlaethol nid yn y brifddinas ymhlith y crach - a'r tinlyfwyr - ond ym mhen draw'r byd yng Ngonnemara mae'r pencadlys.

Ond ar ôl ein profiad yng Nghymru gyda'r refferendwm datganoli, gellid maddau inni am deimlo'n amheus iawn ynglyn â gwerth y fath beth.

Dwn i ddim os ydach chi wedi sylwi hefyd ond mae bellach yn ymddangos yn ddoethach i baratoi ar gyfer datganoli yn hytrach na chanoli grym.

Termau a glywid yn aml mewn cynadleddau rhanbarthol ac yn nhrafodaethau Ysgolion Haf Plaid Cymru ydoedd annibyniaeth, rhyddid, perchentyaeth, cydweithrediad mewn diwydiant, datganoli, gwasgaru diwydiant a dangos mai un o amodau gwarineb yw osgoi mawrdra.

Mae hyn hefyd yn golygu edrych ar gyfrifoldebau yr Awdurdodau Unedol newydd a gwaith y Quangos, a cheisio creu strwythur sydd yn datganoli grym, yn atebol ac yn dod a grym yn nes at y cymunedau.

Cyhoeddwyd y papur syn dweud hyn yn rhifyn Hydref o'r Economic Journal gan ddau Athro Prifysgol, Bruno Frey ac Alois Strutzer, sydd wedi dod i'r casgliad nad yw hyd yn oed penderfyniadau gwleidyddol yn effeithio ar faint hapusrwydd pobol gyda datganoli - maen nhw jyst yn hoffi datganoli doed a ddel.

Bu Ffeil, y rhaglen newyddion i bobl ifanc, o gymorth wrth feithrin dealltwriaeth ddyfnach o oblygiadau datganoli.

Cafodd budd llawn y buddsoddiad ychwanegol o £6 miliwn a wnaed gan y BBC yng Nghymru, yng ngoleuni datganoli, ei weld ai glywed ar draws pob un o'i wasanaethau.

Mae dyddiau datganoli grym yn dod yn nes.

(i) Bod y Cyngor newydd yn datganoli cyn gymaint â phosibl o'i weithgareddau i swyddfeydd rhanbarthol.

Mae'r ddeddfwriaeth yma'n datganoli grymoedd pellach i ysgolion a'u llywodraethwyr ac yn hwyluso ac annog ysgolion i ymeithrio oddi wrth y gyfundrefn addysg leol, gwelir eisoes effaith ar cydlynu a darparu gwasanaethau i blant ag anghenion arbennig.

Mae'r Cyngor wedi'i fodloni bod y BBC yn gyffredinol wedi ymateb yn dda wrth ddarparu ystod o raglenni a gwasanaethau sy'n adlewyrchu effaith datganoli, ac sy'n cwmpasu Cynulliad Cenedlaethol Cymru.

Cymru yn gwrthod datganoli o bedwar i un mewn refferendwm a gynhaliwyd ar Ddydd G^wyl Ddewi.