Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

ddefnydd

ddefnydd

b) fod cyfeiriadau at statws Saesneg fel iaith swyddogol yn neddfwriaeth Ewrop, ac chyfeiriadau at ddefnydd swyddogol o'r Saesneg mewn deddfau a chonfensiynau eraill, e.e. yn San Steffan ni chaniateir defnyddio unrhyw iaith heblaw Saesneg.

Glei stagnohwmic, gyda cyfran uchel o ddefnydd organic, sy'n ffurfio yn yr ucheldir ac yn yr iseldir priddoedd stagnoglei sy'n datblygu.

Oes 'na ddefnydd felly i'r ffurfiau carbon yma, yn enwedig pan fod 'na ffynhonnell weddol rad ohonynt ar y gorwel?

Yng ngwaith Llwyd y mae'r mynegi ei hun yn rhyfedd: yr ymbilio hyf, y tawtolegu hir, y trosiadu a'r cyffelybu a'r personoli, yr aml ddefnydd o similiter cadens, repetitio, contrarium, expolitio, lamentatio, sermocinatio, - y mae'r oll mor syn, mor dynn, mor daer.

Fe geir gwrthgyferbyniad llwyr ar ddechrau Hang on to Your Halo, gan fod yma ddefnydd o biano, ac yn amlwg mae hyn yn creu naws gwbl wahanol.

Tra mae Dick Chappell yn gynnil yn ei ddefnydd o ofod a lliwiau, fel petai am dynnu popeth i mewn i fyd bach agos ato, mae lluniau'r artist hwn yn rhoi argraff gyffredinol o ehangder.

Mae proteinau yn bwysig ym mhob rhan o fywyd; maent yn rhan o'r strwythur, yn bresennol ym mhob cell fyw, ac yn brif ddefnydd yn y croen, y cyhyrau, y gewynnau y nerfau a'r gwaed.

Golyga hyn fod angen asiantaethau sydd â'r arbenigedd i ddatblygu adnoddau yn y gwahanol gyfryngau sydd eisoes ar ddefnydd yn helaeth a'r rhai fydd yn datblygu yn y dyfodol, megis CD-ROM.

Dyma un o'r materion y rhoes y Trefnydd, J. E. Jones, fwyaf o sylw iddo a chryn orchest ar ei ran oedd ei lwyddiant i gyhoeddi a gwasgaru cymaint o ddefnydd.

Yr hyn a roddodd fwyaf o syndod imi oedd darllen mewn papur newydd dyddiol poblogaidd yng ngogledd Cymru ar ddechrau'r flwyddyn hon fod mawn yn prinhau ar raddfa frawychus yn yr Ynysoedd Prydeinig a ninnau arddwyr wedi cael ein cyflyru gan wybodusion tros y pum mlynedd ar hugain diwethaf, fwy neu lai, ei fod yn ddefnydd anhebgorol angenrheidiol tuag at arddio llwyddiannus a'r cyflenwad yn ddihysbydd.

At hynny, y mae'r Gymdeithas wedi galw am y canlynol: bod y Swyddfa Gymreig yn comisiynu ac yn noddi prosiect ymchwil ar 'Ddefnydd yr Iaith Gymraeg mewn Cynllunio'; - y dylai pob awdurdod cynllunio lleol roi ystyriaeth i'r Gymraeg yn eu Cynlluniau Datblygu Unedol, gan mai'r Gymraeg yw priod iaith Cymru a'i bod hi'n etifeddiaeth gyffredin i holl drigolion Cymru; - y dylai pob awdurdod cynllunio lleol gynnal arolwg o gyflwr yr iaith yn eu hardaloedd, a llunio strategaeth iaith a fydd yn ffurfio polisïau i warchod a hyrwyddo'r iaith yn eu hardaloedd; - bod y Swyddfa Gymreig yn rhoi fwy o arweiniad i'r awdurdodau cynllunio lleol, ac yn cyhoeddi canllawiau fwy manwl ar ba fath o bolisïau y dylid eu mabwysiadu er gwarchod a hyrwyddo'r iaith.

asesu, cofnodi a chyflwyno adroddiadau - ei ddefnydd i godi safonau cyrhaeddiad ac i gynllunio gwaith newydd; ei gymedrolrwydd mewnol i sicrhau bod disgyblion yn cael eu gosod yn gywir ar y lefel neu gyfnod yn y Cwricwlwm Cenedlaethol y maent wedi'i gyrraedd; ac i ba raddau y mae system yr ysgol yn cynnig trefn asesu drwyadl, ddibynadwy a pharhaus ar gyfer pob disgybl ym mhob un o Dargedau Cyrhaeddiad y Cwricwlwm Cenedlaethol.

Er enghraifft, wrth chwilio yn ddiweddar am ddeunydd ar Owain Glyndwr, roedd llawer o wybodaeth ar gael, ond roedd y cynnwys yn rhy academaidd a chymhleth i fod o ddefnydd ac o ddiddordeb i blant ygsol gynradd.

Erbyn inni ddychwelyd i'r fan y buasem yn holi ynghylch diogelwch y twnnel, yr oedd un o'r ffermwyr ieuainc, a ddywedasai wrthyf ei fod wedi prynu pedair erw a hanner o'r trac, yn trafod picwarch ryw ganllath oddi wrthym a gwaeddais arno'r cwestiwn pa ddefnydd y bwriadai ei wneud o'r llain hirgul a brynasai.

Annisgwyl hefyd yw'r ffaith y gall catalogau sioeau lleol hefyd fod o ddefnydd i'r sawl sy'n gwneud ymchwil i hanes teuluol gan ddangos yn glir ddiddordebau eu cyndeidiau ym maes amaethyddiaeth.

Pan fydd goleuni'r haul neu oleuni artiffisial yn disgleirio ar ddefnydd didraidd megis y dudalen hon yr ydych chwi'n ei darllen, adlewyrchir y cyfan, bron, o'r goleuni yn ol i'r awyr, sy'n golygu y medrwn ni ei weld.

Gwelwn ddefnydd gwahanol ohonynt bob blwyddyn, ac mae dyfodol disglair, mewn sawl ystyr, o'u blaenau.

Mae hyn o ddefnydd i bawb sy'n siarad neu'n dysgu Cymraeg ac sy'n defnyddio'r we, ond yn amlwg fe fydd o ddefnydd arbennig i ysgolion.

O dan yr hen drefn lle nad oedd dim 'hawliau' gan yr iaith nid oedd ymgyrchu, neu bwyso, am ddefnydd o'r iaith yn beth oedd yn digwydd o gwbl.

Mae priddoedd mawnog yn cael eu nodweddu oherwydd y cyfran uchel o ddefnydd organig.

Deallwyd oddi wrth y llythyr hefyd fod gan yr Awdurdod Addysg hawl i gynhyrchu a chyhoeddi llyfrau ar destunau lleol, sef testunau cyfyngedig i sir Aberteifi ac o ddefnydd i'r ysgolion.

Mae'r math o ddefnydd a wneir ohoni yn mynd i ddylan- wadu ar y math o insiwleiddio sydd ei angen i wrthsefyll yr oerni a thywydd garw.

Aur oedd ei ddefnydd ac roedd gemau gwerthfawr yn dangos y orif drefi a'r dinasoedd.

Yr oedd yn Sarah Owen, meddai ef, 'ryw ddefnydd anghyffredin', nid yn unig yn gorfforol - cerddodd bedair milltir a deugain un diwrnod gwresog gan gario plentyn ar ei braich y rhan fwyaf o'r ffordd - eithr hefyd yn feddyliol, oblegid er ei bod yn anllythrennog, yr oedd ganddi gof cryf a chariai lawer o lenyddiaeth arno.

Nid yw meistrolaeth y plentyn ifanc ar gonfensiynau'r iaith lafar yn tyfu am fod rhywrai yn ei gymuned yn penderfynu rhoi hyfforddiant penodol iddo ar ddefnydd priodol o ansoddeiriau neu ffurfiau amherffaith y ferf.

Dengys ymchwil ddiweddar gan Brifysgol Cymru Abertawe ar ddefnydd y Gymraeg gan bobl ifanc (16-17 oed) yng Ngorllewin Morgannwg a Dwyrain Dyfed, fod pobl ifanc yn fwy tebygol o gadw gafael ar y Gymraeg os mai dyna yw iaith naturiol eu haelwyd.

Ond daeth yn ôl bron ar unwath yn cario gŵn o ddefnydd tew.

Mae mawn wedi ei ffurfio o ddefnydd organig megis Mwsog Sffagnwm marw, sy'n casglu'n haenau dros gyfnod hir o amser.

A pha ddefnydd a wnawn ohono?

Mae nifer fu'n gweithio yn yr orsaf bwer ble roedd yna ddefnydd helaeth o asbestos yn dioddef o afiechydon sy'n gysylltiedig ag e.

Ym Mhrydain heddiw prin iawn yw unrhyw ddefnydd arall o'r llysieuyn gwerthfawr hwn.

Yn ddefnyddiwr cadair olwyn, bu'r cyn-athro o Ddwyran, Ynys Môn, yn ddiwaith am gyfnod hir cyn cael swydd - gan weithio o'i gartref - yn trefnu cludiant i bobol anabl eraill sydd heb ddefnydd car.

Ar y noson bydd Cymdeithas yr Iaith hefyd yn rhyddhau ffigurau yn dangos pa ddefnydd wneir o'r Gymraeg flwyddyn ar ôl sefydlu'r Cynulliad.

Wrth feddwl am y technegau newydd yma, dylid nodi'r pwyntiau a ganlyn: Mae rhai ohonynt yn dal yn arbrofol ac fe gymerir rhai blynyddoedd cyn iddynt fod o ddefnydd uniongyrchol i'r ffermwr.

Yr hyn sy'n fy mlino yw'r cam-ddefnydd, neu'r diffyg defnydd.

Rhoes y gorau i arlunio confensiynol er mwyn datblygu ei dawn arbennig at greu baneri protest allan o ddefnydd lliwgar.

Ychydig iawn o ddefnydd sydd wedi dod o'r darganfyddiadau hyn, ond yn ffodus mae gwledydd yn fodlon ariannu rhywbeth sy'n rhan o'n diwylliant.

Nid yw'r Archif yn derbyn dim cyfrifoldeb tuag at y Cynhyrchydd nac unrhyw berson sydd yn hawlio trwyddo ef yn sgil unrhyw ddefnydd a wneir o'r Gwaith /Deunydd.

Disgwylir asesiad o werthiant ac o ddefnydd y cynllun cyn cwblhau'r gyfres gyfan

DEFNYDDIO ADNODDAU: Mae'r uchod hefyd yn berthnasol i ddefnydd adnoddau, a dylai'r holl staff ddeall goblygiadau defnydd aneffeithlon ar adnoddau.

Gelwir y datblygiad yma yn algorithm genetig, a byddaf yn disgrifio'r syniadau sydd y tu cefn iddo ac yn rhoi enghraifft o'i ddefnydd mewn cyfrifiaduron.

Esiampl weddol syml o'i ddefnydd a gyflwynwyd yma, ond mae'n ddigonol i ddangos effeithioldeb yr algorithm genetig.

Mae i ddefnydd cerrig mâl at greu ffyrdd oblygiadau ar ddefnydd ynni ac ar warchod natur a'r tirwedd.

Mae'r Grwp yn cefnogi defnydd cerrig mâl eilaidd am y rhesymau hyn a rhesymau eraill, ac eistedda Arweinydd y Grwp ar grwp llywio prosiect ymchwil o eiddo Adran yr Amgylchedd, ar ddefnydd a defnyddiau amgen ar domennydd gwastraff llechi a'r modd y gellid eu trin.

Yn anffodus, mae ochr llawer mwy trist a pheryglus i ddefnydd dynoliaeth o'r môr.

Siapiodd ei bysedd medrus sgwariau o ddefnydd a'u troi yn rhosynnau sidan fel rhai byw a phennau blodau lliwgar tra'n siarad am yr hobi cyfareddol hwn.

Gellir edrych ar ddefnydd o gynorthwyon o'r fath un ai fel colli annibyniaeth a symudiad o'r byd abl i amgylchedd anabl, neu fel symudiad o ieuenctid i henoed efo'i holl ddelweddau negyddol.

O safbwynt iaith leiafrifol fel y Gymraeg sydd wedi bod heb statws mewn cynifer o feysydd allweddol am gymaint o flynyddoedd, y mae colli hyder yn safon a pherthnasoldeb yr iaith a siaredir yn gallu esgor ar shifft araf tuag at ddefnydd helaethach o'r iaith ddominyddol mewn gwahanol sefyllfaoedd.

Nid ei phrynu er mwyn ei defnyddio fel garej ond ei chwalu gyda'r bwriad o gael gwell mynedfa i'r cae at ddefnydd y bobol fyddai am fynd i'r ganolfan siopa.

Dyma'n ddiamau ddefnydd crai'r adroddiad yn Rhys Lewis am frwydr y gweithwyr dros eu hiawnderau dan arweiniad Bob Lewis.

Yna daeth gwyrth drwy ddefnydd cyffredin o benisilin, cyffuriau antibiotig eraill a'r brechiadau proffylactig.

Ond nid yn llym y dywedir hynny: mae'r awdur fel petai'n cydnabod anghysonderau'n bywyd ni y tro hwn ac yn cael gras i'w croesawu a'u troi'n ddefnydd celfyddyd.

Mae ei ddefnydd crefftus o'r Modd Dibynnol yn dwysa/ u'r argraff o wanc truenus yr ymchwil ofer.

Gwnaeth Gal astudiaeth ar ddefnydd iaith ymhlith siaradwyr/-wragedd Hwngarian yn Oberwart yn Awstria.

A siawns nad y'w ffaith ei bod hi wedi medru prentisio'i dau fachgen yn grefftwyr, ynddi'i hun yn profi fod 'rhyw ddefnydd anghyffredin' yn Sarah Owen.

Mae yn ymdrin a sawl agwedd o sgrifennu Robin gan gynnwys ei ddefnydd diddorol ac arloesol o iaith lenyddol a'i dechnegau naratif.

Canfu'r bardd y dyluniad beiddgar hwn 'yn fap o Gymru a ymddangosai fel petai wedi hoelio at ei gilydd ddarnau o ddefnydd amrywiol, darnau o bren haenog wedi'u peintio neu ddarnau o fwrdd wedi'u gorchuddio gan frethyn.

Ni allai Iddewon na Christnogion gydnabod ei ddefnydd haerllug o'r fath deitl na phlygu glin i greadur mor goeg.

Teg casglu, felly, ei fod ar brydiau yn teimlo'n ddig tuag at waith dyn yn anharddu wyneb y ddaear, a hynny yn enw Cynnyd: ac y mae ei ddefnydd o'r gair gydag 'C' fawr yn ymddangos, yn y cyd-destun hwn, yn llwythog o goegni ac eironi chwerw.