Crynhoi'r cyfan ynghyd ( drwy gyfrwng cerddi'r Eisteddfod yn ystod dau ddegawd olaf y ganrif ), a diweddu'n weddol optomistaidd ar ôl canrif gythryblus, gan edrych ymlaen at gyfnod newydd cyffrous yn hanes Cymru, ond gan sylweddoli ar yr un pryd fod problemau yn bod yng Nghymru o hyd, ac y bydd sawl brwydyr i'w hymladd yn y dyfodol.
Dyma ochr arall y geiniog i'r entrepreneurism y bu'r Hen Wyddeles yn canu'i glodydd ers bron i ddegawd.
Er fod techneg ffilm wedi datblygu'n frawychus yn ystod y ddegawd olaf, ochr yn ochr â theledu, ac er fod gwaith Spielberg, er enghraifft, yn gwneud defnydd rhyfeddol o effeithiau gweledol, eto y mae'r ffilm 'lenyddol', ffilm sy'n rhoi'r pwyslais mwyaf ar rinweddau'r nofel - cymeriadaeth, ethos lle ac amser ac yn y blaen - yn parhau'n boblogaidd ac yn gwbl dderbyniol ar unrhyw lefel.
'Am dros ddegawd, dioddefodd y system addysg yng Nghymru ffrydlif o ddiwygiadau honedig nad oedd yn berthnasol i Gymru, ac yn ymwneud yn unig â dogma marchnad rydd y Torïaid.
Mae nifer yr adnoddau addysgol Cymraeg sy'n cael eu cynhyrchu'n flynyddol wedi cynnyddu ddeng gwaith dros y ddegawd diwethaf.
Pan fo un plaid mewn awdurdod am ddegawd a rhagor yn ddi-dor gall y gweision sifil mewn adran gymharol fychan lithro i rigol meddwl sy'n eu dallu rhag gweld rhinweddau'r gwrthddadleuon.
Oherwydd gostyngiad sylweddol yng nghanran y Cymry fu'n mynychu'r ysgolion hyn yn ystod y ddegawd ddiwethaf bu dirywiad ym medr a gafael y Cymry ar eu mamiaith.
Maen rhaid i'r Arolwg Blynyddol ar gyfer 1999/2000 ddechrau gyda theyrnged i Geraint Talfan Davies ar ei ymddeoliad fel rheolwr, yn dilyn ymron i ddegawd fel pennaeth BBC Cymru.
Erbyn hyn mae wedi dychwelyd adref, wedi gwella yn rhyfeddol ac mor siriol ag erioed ar ddechrau'r ddegawd olaf o'r ganrif.
Hyn oll, dim ond dau ddegawd ar ôl lansio BBC Radio Cymru a BBC Radio Wales, dau ben-blwydd a ddathlwyd ar adegau gwahanol o'r flwyddyn ddiwethaf.
Ond tua diwedd yr ail ddegawd bu ffrwgwd rhyngddo a Iarll Ashburnham a achosodd iddo golli'r cwbl a feddai.
Mae swyddogaeth gymunedol yr ysgol bentref wedi dod yn bwysicach yn siroedd Dyfed yn ystod y ddegawd ddiwethaf oherwydd dirywiad yr iaith yn y cymunedau ehangach a dyfodiad y polisi iaith newydd i ysgolion y siroedd.