Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

ddeilen

ddeilen

ar ddeilen yr Wyddeleg.

Mae'r enw Cymraeg yn cofnodi fod gan y tegeirian hwn ddwy ddeilen fawr Iydan ger ei fôn, tra bo'r enw Saesneg, 'Greater Butterfly Orchid' yn tynnu sylw at y modd y gorwedda'r petalau gwynion ar led fel adenydd gloyn ar fin hedfan.

Mynegodd ef ei argyhoeddiad, a'i ddilyn gan bob beirniad o bwys, mai'r bardd yw'r un â'r gallu ganddo i feddwl yn drosiadol, i glymu dau argraff efo'i gilydd yn undod clos - i weld henaint yn ddeilen grin ar drugaredd gwynt, i weld bedwen yn lleian, i glywed cân ceiliog yn y pellter yn dristwch mwyn hiraeth, i deimlo yn hen gapel gwag, i droi Angau yn weinidog yn dod i'w gyhoeddiad.

goeden Acer saccharum yw'r bwysicaf o'r coed masarn, y hi piau'r ddeilen ar faner Canada.

Roedd yn noson drymaidd, cuddiai cymylau'r machlud, ac ni symudai un ddeilen yn y gwerni.

Cyn cwmpiad y dail mae hynny sydd o werth yn y ddeilen yn symud yn ol i'r bonyn.

A ninnau, wedyn yn bwyta ein bara beunyddiol ac yn manteisio ar yr ynni a garcharwyd gan y ddeilen, a ninnau yn medru byw.

wynfyd, nid dy golli di a wan Drwy'r fynwes a'r deufiniog lafnau cudd; Na Eden, nid dy golli greithia'm grudd, Ond cofio'r mwyn oedfaon, cofio man Suadau serch a swyn dy lennyrch glan Pan rodiai dedwydd ddau dy lwybrau rhydd, Yw'r aeth a wnaeth fy nydd yn fythol nos; Ni cherddaf mwy hyd lannau'r dyfroedd byw Ni chwarddaf mwy uwchben y sypiau gwin; Ond dwyn y draen a wnaf heb wrid y rhos, Am hynny gweaf gan y blodyn gwyw, Am hynny odlaf gerdd y ddeilen grin.

Chlorophyll y celloedd yn y ddeilen sy'n newid ei liw.