Mae deng mlynedd wedi mynd heibio er pan enillodd Alun Jones Wobr Goffa Daniel Owen gyda'i nofel Ac Yna Clywodd Swn y Mor, ac roedd cyhoeddi'r nofel honno flwyddyn yn ddiweddarach yn garreg filltir go bendant yn hanes y nofel Gymraeg.

Cafodd Darren waith yn y garej gyda Derek ac yn ddiweddarach cafodd le i fyw gan Derek hefyd.

ond yn ddiweddarach ychwanegwyd y brithyll enfys poblogaidd...

Pan oedd yn Rhydychen, canodd gywyddau i'w gyfeillion, ac yn ddiweddarach canodd ar yr un mesur i gyfarch dau ohonynt pan briodasant.

Penodwyd Tref yn ofalwr ar y Rex - swydd oddefol arall a chwbl ddibwrpas fel y dywed yn sarrug wrth Dave yn ddiweddarach: 'Gofalu am filding sy'n mynd i dalu ei dwlu lawr'.

Rhannwyd y gwaith rhwng nifer o esgobion (yn eu plith yr Esgob Richard Davies) ac ysgolheigion a godwyd yn esgobion yn ddiweddarach.

Yn ol un o ysgrifau Williams Parry, yr oedd WJ Gruffydd yn cael ei gyfrif yn 'ddi-Dduw.' Gwyddom hefyd fod bardd 'Ymadawiad Arthur' yn cyfeirio at fywyd yn ddiweddarach fel 'un ias ferr rhwng dwy nos faith.' Ac os clustfeiniwn ar eiriau bardd 'Yr Haf',cawn yng ngodidowgrwydd - yr awdl honno ei dagrau hefyd - sef dagrau pethau, yr ymwybod ag angau, ac a thymp a thempo amser.

Hyn, wedyn, a'i harweiniodd yn ddiweddarach, fel y cyfeddyf, i ddileu'r llinell wreiddiol wan, 'Wyneb yn wyneb gyda'r graig' oherwydd, chwedl yntau, 'y mae i'r graig hithau ei dannedd'.

Bydd gennyf ddyled byth i dri yn arbennig, sef Mrs Burrell (daeth yn Mrs Burrell Jones yn ddiweddarach), John Roberts, Y Graig a'r annwyl Bob Edwards.

Ddwy flynedd yn ddiweddarach tystiodd eto i'w dryblith yn ei gerdd 'Ewch, a chloddiwch Fedd i Mi', ac oni bai am ymgeledd ei ail wraig, Rachel, ni fuasai wedi byw i ddathlu ei ben-blwydd yn ddeg ar hugain oed.

Yn ddiweddarach y clywodd Rhian am haelioni Bernard Hogan yn anfon siec sylweddol iawn i'w nai.

Flwyddyn yn ddiweddarach enillodd yr un wobr eto, am ddrama arall, A Light in the Valley, a ysgrifennwyd gan Ian Rowlands ac a gyfarwyddwyd gan Michael Bogdanov.

Yn ddiweddarach, fe'i holodd ei hun yn dwll = pam y bu mor uffernol o lipa?

Yn ddiweddarach daeth Ali i wybod bod ei wraig yn cyfathrachu â chymydog iddo - Martin Charles.

Mi ddylse fo wedi gwneud yn llawer iawn gwell yn ddiweddarach o ddeg llath ond fe drawodd o'r bêl ymhell dros y bar.

Ond ymlaen yr aeth y cynnig, a'i gario'n eithaf rhwydd: ùsiaradodd Gerallt Jones wrth ei gynnig, ond eilio'n ffurfiol a wneuthum i, gan fwriadu siarad yn ddiweddarach pe gwelwn fod angen ateb unrhyw ddadl: ond ni fu angen.

Dyma'r union ddyn fyddai'n cael ei alw'n 'Calamity Carlos' a 'Mad Menem' yn ddiweddarach gan y wasg Brydeinig.

Geni George Thomas, yn ddiweddarach Arglwydd Tonypandy, yn Port Talbot.

Symudodd JE o Lundain i Gaernarfon, ac mewn ystafell tu cefn i Westy Pendref lle lletyai bu Swyddfa'r Blaid nes y symudodd yn ddiweddarach i ystafelloedd ehangach yn Heol y Castell.

Ar ôl ei holl ymdrechion i ddynoli Iesu yn y fersiwn gwreiddiol, dyma ef dair blynedd yn ddiweddarach yn ei ailddwyfoli - ac mae'r gerdd yn gyfoethocach ac yn sicrach ei rhediad o'r herwydd.

Ddeng mlynedd yn ddiweddarach carcharwyd Kevin O'Kelly, gohebydd Radio Telefis Eireann, am wrthod cadarnhau, mewn llys yn Nulyn, mai Sean MacStiofain -- y gwr ar brawf - oedd yr un y bu'n ei gyfweld ar gyfer ei raglen radio.

Yn ddiweddarach, denodd Labour of Love, oedd yn dilyn bydwragedd a darpar famau, gynulleidfaoedd anferth, a daeth ail gyfres A Welsh Herbal, a gyflwynwyd gan David Bellamy ar gyfer Element, â llu o ymholiadau am daflenni ffeithiau a gwybodaeth bellach.

Wedi carwriaeth fer priododd y ddau yn 1991 a dwy flynedd yn ddiweddarach ganwyd efeilliaid iddyn nhw - John a Sioned.

Rwsia yn anfon y roced gyntaf, Sputnik-1, i'r gofod, ac yn ddiweddarach yn y flwyddyn yn anfon ci, Laika, i'r gofod.

Condemniwyd y mynegiant astrus a thywyll gan y beirniaid, er nad yw mor astrus â hynny; ond yr oedd yn awdl anghelfydd a chymysglyd ar brydiau, ac nid rhyfedd i'r bardd ei hailwampio yn ddiweddarach.

O wybod am drywydd barddoniaeth ddiweddarach Peate, mae gwirioneddol berygl inni gael ein llygad-dynnu'n ormodol gan ddiwinyddiaeth led-fodernaidd y darn.

Kendall, darlithydd yng Ngholeg Addysg Wrecsam yn ddiweddarach, pan ddaeth Cwmni Collins ar y ffôn o Glasgow i'm sicrhau eu bod nhw wedi penderfynu addasu 'Collins' Happy Series', sef Tro yn y Wig, Llyfrau Pen Bawd a Llyfrau Bach y Wlad, yn gyfan i'r Gymraeg ac yn gofyn beth oedd yr archeb?

Ychydig yn ddiweddarach fodd bynnag, ac yntau wedi cael diferyn go gadarn, perswadiwyd Twm gan eraill o'r criw i neidio i'r môr am ei fod yn nofiwr cryf.

Wedyn ceir dau hanes am ddyfod o Faelgwn Gwynedd, ac yn ddiweddarach ei fab, Rhun, i ddiffeithio Gwent ac adroddir sut y'u trechwyd gan Gadog trwy gymorth Duw.

Yn y rhybudd enwir Iolo Morganwg, ac fe'i disgrifir fel yr unig un a oedd eisoes yn 'Fardd wrth fraint a defod Beirdd Ynys Prydain', sef, fel yr eglurodd yn ddiweddarach, un a wyddai 'Gyfrinach a Breiniau a Defodau Beirdd Ynys Prydain'.

Deuddydd yn ddiweddarach, roeddwn mewn gwasanaeth arall - nid mewn eglwys ond mewn man bwyta yng nghrombil senedd-dy Ewrop.

Ychydig yn ddiweddarach, golchwyd corff Datini i'r lan.

Wyth niwrnod yn ddiweddarach, fe aethon nhw â'r gŵr.

Pan ddychwelodd i'r fflat rai dyddiau'n ddiweddarach, roedd y ferch wedi gadael.

Gohirwyd cwrs ar Iechyd a Diogelwch gan obeithio'i drefnu yn ddiweddarach yn y flwyddyn.

Yn ddiweddarach dioddefodd y clas lawer o dan ddwylo'r Normaniaid.

Ond y nef a helpo'r milwyr a geisiai foddio eu chwant trwy gyfathrach â'r merched brodorol, ac o ganlyniad eu cael eu hunain mewn 'anhawster arbennig' ychydig ddyddiau'n ddiweddarach.

Gallai hynny dynnu sylw'r milwyr a chreu trafferthion i'r teulu'n ddiweddarach.

Arhosodd ddwy noson gyda ni, a Mam oherwydd enwogrwydd yr ymwelydd efallai (ac fe'i gwnaed yn farchog yn ddiweddarach) yn fwy gofalus nag arfer, os oedd hynny'n bosibl, fod pob peth yn iawn: y prydau wrth ei fodd, y gwely'n gyfforddus, yr ystafell a'r llieiniau a'r hyn ac arall yn lân fel newydd.

gadewais gartref Mr a Mrs Parry dros deirawr yn ddiweddarach, efo digon o ddeunydd ar gyfer llyfr!

yn FRS, ac yn ddiweddarach bu'n Is- lywydd arni.

`Mae'n rhaid fod rhywbeth ynddo.' Funudau'n ddiweddarach symudwyd y cwn oddi yno ac aeth yr arbenigwyr draw at y parsel.

Ond ar glawr Y Golofn a argraffwyd bedair blynedd yn ddiweddarach, fe'n hysbysir mai hwn yw'r 'trydydd cynyg' o weithiau Gwilym Meudwy.

Efallai fod mab hynaf ac aer Maurice Wynn, yr enwog Syr John Wynn o Wedir yn ddiweddarach, wedi bod yn gyd-ddisgybl â Morgan am rai blynyddoedd, er bod mab y sgweier ryw wyth mlynedd yn iau na mab y tenant.

Funudau'n ddiweddarach roedd Debbie'n rhoi'r arian yn ôl i Mrs Regan.

Bu'n ddiweddarach yn ymchwilio, dan nawdd y Cyngor Ysgolion, i broblemau dysgu a phrofion gwrando/ llafar.

Ddwy flynedd yn ddiweddarach, cyhoeddodd Stryd y Glep a'i galw'n stori hir fer ar ffurf dyddiadur.

Ond ychydig oriau'n ddiweddarach ymddangosodd y Gweriniaethwr George W Bush ar y teledu, gan wrthod y cynnig.

Daeth amryw byd o sêr y genhedlaeth honno'n amlwg iawn yn ein bywyd diwylliannol yn ddiweddarach.

Heddiw, bedair blynedd yn ddiweddarach, mae'r sefyllfa'n dal 'run fath.

Penderfynwyd cyhoeddi expose/ , ac fe argraffwyd yr hysbyseb ganlynol yn y Caernarvon and Denbigh Herald ddau ddiwrnod yn ddiweddarach:

Rhydd ei ymateb i'w adroddiad ragflas o'i ymateb i adroddiad Symons yn ddiweddarach:

Yn ddiweddarach, roedd y ddau yma wedi addasu eu dull a'u hamcan yn ddirfawr.

Derbyniodd Ali'r esboniad nes i'r heddlu alw chwarter awr yn ddiweddarach gan ofyn a oedd popeth yn iawn.

Yn ddiweddarach yn yr wythnos, defnyddiwyd cyfweliad y golygydd gwleidyddol Glyn Mathias gydag ef gan holl rwydwaith y BBC. Ar draws y gwasanaethau teledu a radio, yn y ddwy iaith, cafwyd cydlynu effeithiol gyda newyddion rhwydwaith y BBC a golygai hyn bod dimensiwn Cymreig y stori wedi ei archwilio'n llawn ynghyd ag ongl Llundain.

GWAELEDD: Gofid ychwanegol oedd deall fod y Ficer hefyd wedi cael ei gymryd yn ddiweddarach i Ysbyty Gwynedd, ond yn ffortunus byr fu ei arhosiad yno ac y mae yn awr adref unwaith eto.

Roedd yn gryn sialens, ond nawr, 12 mis yn ddiweddarach, gallwn ddatgan ein bod wedi cwrdd â'r sialens a hynny'n deilwng iawn.

Enw tafarn felly oedd Tafarn y Bwncath yn wreiddiol - tafarn a alwyd yn Boncath Inn mewn oes ddiweddarach.

Yn ddiweddarach, mae'n debyg, daethpwyd o hyd i ail lyfr cofnodion y Dafydd ymhlith papurau John Rhys.

Wydmos yn ddiweddarach fe saethwyd y cyfan i lawr.

Ond yr hyn sy'n rhyfedd yw fod y broses yn digwydd flynyddoedd meithion yn ddiweddarach.

Felly y sefydlwyd New South Wales, ac yn ddiweddarach Van Diemen's Land a gorllewin Awstralia, yn garchar eang i drigolion yr hen wlad y mynnai'r awdurdodau eu gwaredu.

Funudau'n ddiweddarach haliwyd dau ddyn gwlyb, cleisiedig i mewn i'r cwch.

Dychmygwch fy syndod, rai oriau yn ddiweddarach, o sylwi imi fod ar goll yn y nofel ers oriau.

Deellais yn ddiweddarach fod y swyddog arbennig hwn yn hoff o of yn cwestiynau fel hyn er mwyn codi ofn ar y carcharorion.

Dychwelodd ryw ddwyawr yn ddiweddarach ac yr oedd Ali'n dal i sgwrio.

Cyhoeddwyd fersiwn Eidaleg yn ogystal ychydig yn ddiweddarach.

Gwyddom mai'n ddiweddarach ar ei yrfa y cofleidiodd Penri'r golygiadau hynny ond hawdd credu mai yn ystod ei gyfnod fel myfyriwr yng ngholeg Peterhouse, Caergrawnt, y troes yn Biwritan gan mor gryf oedd y mudiad yn y Brifysgol honno.

Flwyddyn yn ddiweddarach, aeth gweinidog o Bontardawe, Gareth Morgan Jones, i San Salvador i gymryd rhan mewn offeren arbennig i goffa/ u'r merthyron.

Ildiodd Swindon gôl i Martyn Chalk wedi pymtheg eiliad ond daeth y tîm cartre'n gyfartal hanner awr yn ddiweddarach - Danny Invincible oedd y sgoriwr.

Yn ddiweddarach y flwyddyn honno ffurfiwyd Cymdeithas yr Iaith ym Mhontarddulais, a John oedd yr ysgrifennydd cyntaf.

Graddiodd dau arall gydag ef yn y dosbarth cyntaf, sef Idris Foster, Coleg Iesu, Rhydychen, yn ddiweddarach, ac A. O. H. Jarman, Athro'r Gymraeg yng Ngholeg Prifysgol Caerdydd ar ôl hynny.

Trwy ailadrodd y symudiadau o Lyn ddwy genhedlaeth yn ddiweddarach ym mherson Jane, mae Kate Roberts wedi creu argraff o newid parhaol, o gymdeithas ddiwydiannol newydd yn cael ei ffurfio trwy symudiadau pobl.

Bu buddsoddiad sylweddol mewn datblygu drama, a sefydlwyd y posibilrwydd o ddenu comisiynau teledu, er y bydd yn ddiweddarach ym 1999 cyn i hyn ddechrau dwyn ffrwyth ar y sgrîn.

Trwy yr amser y bu yn Argoed gweithredodd fel Caplan Di-Dal i'r Gymdeithas a ffurfiodd yno ac yn Argoed a Phlas-y-Llan yn ddiweddarach.

Clywais i'w ysgerbwd ef ddod yn ddiweddarach yn eiddo i feddyg yn Nhalarfor, Llanystumdwy, a gallaf innau dystio'n ddibetrus imi weld ei benglog gan D.

ac yn ddiweddarach y rhydfrithylliaid fel y galwaf y brook trout nad yw'n drowt o gwbl - yn hytrach torgoch o'r Mericia ydyw - Salvelinus fontinalis - ac fel brithyll yr enfys yn boblogaidd gan y pysgotwyr...

Nid yw'n annheg dadlau fod y ddisgyblaeth hon wedi crisialu'n ddiweddarach yn barchusrwydd ffurfiol a phobl yn canmol y gwerthoedd yn gyhoeddus ac yn eu gwadu yn y dirgel.

Tra bu i rai o leisiau amlycaf yr adain chwith megis Gudrun Ensslin ac yn ddiweddarach Ulrike Meinhof droi at drais, yr ateb i eraill oedd ffurfio celloedd unigol lle dôi criw bach at ei gilydd i drafod theori chwyldroadol.

Petai'r haul yn sydyn yn ffrwydro, buasai'n planed ni yn dywyll fel y fagddu wyth munud yn ddiweddarach, a buan iawn y byddai'r tir a'r mor yn oeri.

Hedfanais o faes awyr Heathrow ar ddiwrnod oer diflas yn Ionawr, a hanner dydd yn ddiweddarach, glaniais yn heulwen danbaid maes awyr Cape Town.

Evans a'i wraig Dilwen, y pryd hynny o Ben-uwch ond yn ddiweddarach o Lanilar, lle mae'r ddau'n byw hyd heddiw; Eiddwen James, Llanfair; Mary Jones, Pennant; T.

Wedi deng mlynedd o addysg brifysgol drwy'r Saesneg, roedd Euros yn gyfoethocach ei Saesneg na'i Gymraeg, a dengys ei gyfieithiadau o'i gerddi ei hunan (a wnaeth ef yn ddiweddarach) ei fod yn gryn feistr ar Saesneg.

Ond dwi'n siwr nawr, fis yn ddiweddarach, ar ôl cael amser i eistedd lawr a meddwl, y bydd e - os daw'r alwad ffôn - yn cael gair gyda'r wraig a phenderfynu wedyn.

Yn anffodus, nid yw'r fath sicrwydd am destun y Gododdin i'w gael, ac fe allai'r cyfeiriad at Arthur fod wedi ei wthio i mewn iddo yn ddiweddarach.

Yn ddiweddarach fe drows Owa John yn llwyrymwrthodwr ac ymgolli mewn llenwi football pools, a gwae'r neb a fyddai'n siarad pan fyddai'r radio yn cyhoeddi canlyniadau'r meysydd pel-droed.

Weithiau daeth y diwedd o fewn oriau iddynt ffarwelio a'u cyfeillion, megis a ddigwyddodd ddwy flynedd yn ddiweddarach yn hanes y Tayleur a hyrddiwyd ar greigiau Ynys Lambay ger arfordir Iwerddon tua diwrnod ar ol gadael Lerpwl.

Roedd Ynadon Conwy eisoes wedi gwrthod cais Mr Godfrey yn Rhagfyr 1998 ac mi gafodd hyn ei gadarnhau gan Lys y Goron Caer yn ddiweddarach.

Yna, ryw bum canrif yn ddiweddarach, daeth ymfudiad arall ohonynt cyn belled a de-orllewin Prydain ac ymsefydlu yno.

Cofiaf rai blynyddoedd yn ol, mewn cinio ym Mangor, wrando ar y gŵr gwadd sef Richard Lloyd, cyn Organydd Eglwys Gadeiriol Henffordd ac yn ddiweddarach Durham, sydd yn awr wedi ymddeol ac yn byw ym Mhentraeth, Mon, yn cofio ei wyliau pan yn fachgen yn Llangairfechan ac yn mynd i un o ddatganiadau Ffrancon a hefyd yn cofio ei garedigrwydd drwy ganiatau iddo ymarfer ar organ wych Eglwys Crist.

Cyffyrddwyd yma â syniadau ieithyddol a chymdeithasol a ddaeth, yn ddiweddarach, yn rhai pur amlwg a dadleuol ymhlith rhai Cymry.

Efallai fod rhyw gymaint o ddrwgdeimlad eisoes rhwng Evan Meredith a Morgan, gan fod ail ŵr Catrin, Oliver Thomas, yn frawd i chwaer-yng- nghyfraith Meredith, Seina wraig Morris Meredith o'r Lloran Uchaf yn Llansilin, a bod y teulu yn amau ei bod hi wedi ei briodi yn ei henaint er mwyn ei arian; hefyd yr oedd nai Evan Meredith, Edward Morris, wedi chwenychu ficeriaeth Llanrhaeadr ar ôl Oliver Thomas, er mai at y gyfraith fel bywoliaeth y trodd yntau'n ddiweddarach.

Yn wir, daliai ef fod Arthur o bosibl yn hen arwr cenhedlig i'r pobloedd Brythonig cyn iddynt fudo i Brydain, ac mai dyna paham y ceir ef wedi ei leoli ym mhob man lle y sefydlwyd cymdeithasau Brythonig yn ddiweddarach, - yn yr hen Ogledd, yng Nghymru, yng Nghernyw ac yn Llydaw.

Safodd llawer ohonynt yn gadarn dros eu Duw a buont yn gefn mawr i'r Genhadaeth a'r Fyddin yn ddiweddarach.

Wele awdl a phryddest a roes imi lond calon o fwynhad ryw ddwy flynedd ar bymtheg yn ddiweddarach.

Nid cymeradwy ydyw dechrau pennill yn ddiweddarach na'r

Bron ddwy ganrif yn ddiweddarach, roedd gohebydd ar ran El Pais yn Iwgoslafia'n dweud mai'r newyddiadurwr sala' yw newyddiadurwr marw - am na fedr adrodd ei stori.

Tair blynedd yn ddiweddarach arunigwyd yr elfen ymbelydrol naturiol uraniwm (U) gan Pierre a Marie Curie.

Darllenwch ei ryddiaith, naill ai ei ysgrifau beirniadol neu yn ddiweddarach ei Nodiadau Golygyddol yn Taliesin, a'r hyn a welwch yw eglurder meddwl a mynegiant gŵr gwastad, doeth.

Yr oedd y sêl tros yr Ysgol Sul a oedd i fod mor amlwg yn ddiweddarach yn Ysgol Haf yr Ysgol Sul wedi dechrau cynhesu hyd yn oed cyn ei ddyfod i Ebeneser.