Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

deiliwr

deiliwr

Os ydyw'n ymddangos yn wahanol yn Helyntion Bywyd Hen Deiliwr mae hyn oherwydd ei fod wedi'i gyflwyno trwy gyfrwng deunydd sydd heb ei gysylltu ag ef o safbwynt adeiledd.

Wrth feddwl am drobwyntiau bywyd Daniel Owen, anodd credu fod yr un trobwynt wedi bod yn bwysicach na'i brentisio'n deiliwr gydag Angel Jones, blaenor gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, oblegid fel y cyfeddyf ef ei hun, gwnaeth hynny'r byd o wahaniaeth iddo yn foesol ac yn ddeallusol - yn foesol, oherwydd golygodd fod rhaid iddo fynd i'r capel dair gwaith ar y Sul ac i bob moddion yn yr wythnos yn y cyfnod pan oedd yn dechrau ymryddhau o lyffethair awdurdod ei fam, a phan oedd ei frawd Dafydd efallai'n dechrau mynd ar gyfeiliorn, - yn ddeallusol am yr un rheswm ac am fod gyda'r hen Angel 'hanner dwsin o ddynion call, sobr, a darllengar, a bu (bod gyda hwy) yn fath o goleg i mi'.

'My ydde yn well gen' i dy weld yn deiliwr nag yn was ffarm', meddai Mari Lewis wrth Rhys, ac yn wir yn brentis teiliwr y cafodd Daniel fynd, fel yr aeth Dafydd ei frawd yn brentis saer maen o'i flaen.

Mae'n dechrau fel cyfres o sgetsiau neu atgofion yr Hen Deiliwr, sef Robin; yna fe ddatblyga'n gyfres o wrthgyferbyniadau rhwng teuluoedd y gwahanol dyddynnod, gan newid holl naws yr adroddiad.

Pwyswr yng ngwaith glo Tu-draw, Blaenrhondda ydoedd cyn ymddeol, er iddo gael ei brentisio'n deiliwr.