Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

deon

deon

Nid rhyfedd i hynafiaethwyr megis John Jones, deon Bangor, a Humphrey Foulkes droi ato am oleuni gan ei ystyried 'the best Antiquary in these parts'.

Deil y Deon Church na wnaeth codi cofeb y merthyron fawr o wahaniaeth iddo ymledu yn Rhydychen ac yn y wlad oddi allan.

'Roedd agwedd awdurdodau'r Brifysgol tuag ato, yn ôl y Deon Church, fel cyhoeddi rhyfel agored.

Tynnodd ei sgrafell dros esgob Bangor a'r deon am iddynt ofni cario croes ar bererindod i Ynys Enlli heb addewid o ymbare\l a bws a thywydd braf i groesi, gan of yn yn bryfoclyd, pa fath dywydd oedd hi tybed pan gariai Iesu ei groes real, drom, ar lethrau Calfaria.

Eithr, fel y dywed y Deon Church, yr oedd newid gerllaw.

Yr oedd yn bigog iawn rhyngddo a'r Deon Edmund Griffith ac y mae'r berthynas honno'n enghreifftio nodwedd amlwg iawn ym mherthynas yr Eglwys a theuluoedd uchelwrol sir Gaernarfon.

Dewisodd y teitl, deon.

Pe gofynnech pwy oedd y gwr hael hwnnw, efallai y dywedid wrthych mai Deon ydoedd a'i fod yn trigo yn Westminster, yn Llundain, ar un cyfnod.

Ni dderbyniai Esgob Bec gydnabyddiaeth am ei swydd fel deon, hyd oni ddyrchafwyd prebendari Llanarth yn ddeon.

Ac un canlyniad, meddai'r Deon oedd chwerwi o'r teimladau ar y naill ochr a'r llall.

Dyma dystiolaeth y Deon Church a'u hadwaenai yn dda: "....