Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

deyrnged

deyrnged

Yr oedd yn deyrnged haeddiannol, wrth gwrs, i weinidog Wesleaidd ac i'w statws fel Cymro a llenor ar ddiwedd y tri degau.

Heddiw rhaid inni ddeall fod rhagfarn wrth-Gymreig y blaid Lafur mewn rhai rhannau o Gymru-Morgannwg Ganol, er enghraifft - yn deyrnged uniongyrchol i'n cynnydd ni, gan fod rhaid i Lafur ystyried cenedlaetholdeb Cymreig fel gelyn gwleidyddol o'r radd flaenaf.

Talodd y gyfres Cyngherddau Gwerin deyrnged i'r traddodiad canu gwerin yng Nghymru gan gynnwys y triawd poblogaidd Plethyn ymhlith llu o grwpiau eraill tra cafwyd darllediadau helaeth o Gwyl Werin y Cnapan, un o uchafbwyntiaur calendr o wyliau.

"Yr oedd diolch yn ail pwysig iawn ym mywyd Alun", dywedodd y Parchedig Emlyn Richards yn y deyrnged.

Ceir y ddau berl wedi eu cyplysu ym mhennill cyntaf y deyrnged i Idwal Jones, 'Gyfaill, mi'th gofiaf,' (sylwer ar y nodyn : 'Diwedd y pennill cyntaf, Malachi Jones.

Talodd y gyfres Cyngherddau Gwerin deyrnged i'r traddodiad canu gwerin yng Nghymru gan gynnwys y triawd poblogaidd Plethyn ymhlith llu o grwpiau eraill tra cafwyd darllediadau helaeth o Gwyl Werin y Cnapan, un o uchafbwyntiau'r calendr o wyliau.

Maen fater o farn a yw'r gwr a ddaeth yn Ysgrifennydd Gwladol Cymru yn haeddu y fath deyrnged ac y maen destun dadl air trwy gyfres deledu o'r fath y dylid talu'r deyrnged honno i arweinydd gwleidyddol, beth bynnag.

Wrth ymateb i'r deyrnged, cyfeiriodd T.

Rhoes Waldo deyrnged i'w dad yn 'Y Tangnefeddwyr' Mae Gwirionedd gyda 'nhad meddai yn y pennill olaf, ac yn y trydydd, Angel y cartrefi tlawd Rhoes i 'nhad y ddeuberl drud : Cennad dyn yw bod yn frawd, Golud Duw yw'r awel fyd.

Mae'r ystadegau am yr Adroddiadau, a'r rhai sydd ynddynt, yn deyrnged i ddiwydrwydd a thrylwyredd y Fictoriaid mewn byd lle nad oedd hyd yn oed ffuglen wyddonias wedi rhag-weld y prosesydd geiriau.

Yn ei cherdd Cusan Hances, sy'n un o ddwy gerdd o deyrnged i'r diweddar RS Thomas, mae Menna Elfyn yn pwysleisio'r gred mai pontio ieithoedd - ac felly pobloedd - mae cyfieithu ac nid difetha'r farddoniaeth wreiddiol.

Credem yng Nghymdeithas yr Iaith mai'r deyrnged orau a allem dalu er cof am Saunders Lewis oedd cyhoeddi argraffiad newydd o'i ddarlith Tynged yr Iaith, a ysbrydolodd sefydlu'r Gymdeithas, ac sydd wedi bod yn ysbrydoliaeth i'w haelodau byth er hynny.