`Gyda phleser,' ebe Harri, `ond i chwi fod yn gyfrifol i mi am ganpunt os digwyddiff rhwbeth iddo.' `Dim peryg,' ebe'r Yswain, ac ychwanegodd, `ond tyrd dy hun efo ni, mi fydd yn dda gen i dy weld yn y cwmni.' Diolchodd Harri iddo, a theimlai yn hynod o hapus fod ei feistr tir wedi ei wahodd i ymuno â'r boneddigion oedd yn myned ar ôl y cŵn ddydd Llun, ac ni wnaeth efe ddim arall bron hyd y dydd penodedig ond ei daclu ei hun a'i geffyl ar gyfer yr amgylchiad.

"Dyna'r peth gorau a ddigwyddodd i mi erioed," ebe'r morwr wrth wylio'r pysgodyn mawr yn troi ar ei gefn ac yn nofio i ffwrdd.

Yn y man, ebe hi: ``Dafydd Dafis, on'd ydi Rhys wedi gneud yn dda?

'Na, gorffennwch y cwbl,' ebe finnau, yn fy ffyrnigrwydd.

Yr ydym yn meddu ar wareiddiad, ebe George Steiner (a'i drosi'n llythrennol), am ein bod wedi dysgu cyfieithu allan o amser, neu (a dyma'i ystyr) am ein bod wedi dysgu dehongli'r gorœennol a gedwir mewn geiriau.

Mae'r emynau yn newydd, y marwnadau yn gorff o gofiannau newydd, yr oedd Bywyd a Marwolaeth l~fon-emphus yn waith newydd' nad oes un platform iddo yn Saesonaeg, Cymraeg, nac yn Lladin', ebe'i awdur.

Ebe Watcyn Wyn amdano:

'Nid am y wers, y mae'n amlwg,' ebe'r athro'n sychlyd.

Ddim yn ddrwg, ddim yn ddrwg o gwbwl, ebe'r drych.

Pwysai'r cŵn eu traed a'u hewinedd yn erbyn y grisiau wrth fy nhynnu i fyny gerfydd fy jersi." "Mae'n wyrth na ddrylliodd y defnydd wedi'r holl lusgo," ebe'i fab.

`Mae yn reit ddrwg gen i drosoch chi, Harri,' ebe Ernest; `brysiwch adre i newid eich dillad,' a neidiodd ef a'i gydymaith i'w cyfrwyau ac ymaith â hwy, gan adael Harri i droi tua'r Wernddu.

nid cynt eu bod wedi taflu pob un ei frigyn i 'r dŵr ^ r nag y cipid hwy ymaith o 'u golwg golwg mae eisiau rhai mwy, ebe gethin gethin rhai trymach, mewn dŵr ^ r fel hyn.

yfed llai o alcohol,' ebe Rhiannon Bevan, Swyddog Cyswllt Cymru Sefydliad y Merched.

'Tudur,' ebe Siân yn araf toc.

Cynorthwywyd ef i ddod allan o'r ffos gan Ernest a'r bonheddwr ieuanc, ac wedi iddo ddod ato'i hun cafodd fod ei geffyl gwerthfawr wedi torri ei goes, ac ebe Ernest: `Wel, wel, mae'r cwbl drosodd efo fo; gadewch i ni ei roi allan o'i boen,' a chan dynnu ei gyllell allan, torrodd y brif wythi%en yn ei wddf, a gwaedodd yr anifail yn fuan i farwolaeth.

ebe huw huw fedr o nofio?

Dywedodd y mab rywbeth wedyn yng nghlust ei dad, ac ebe'r Yswain: `Dyma ti, Harri, 'rydan ni'n mynd i dreio codi llwynog ddydd Llun; roi di fenthyg dy geffyl i Ernest am y diwrnod?'

Siaradodd Ef â mi yn nyfnder fy enaid: 'Pam wyt ti'n drist?' ebe Ef.

"Wel, fe wnes i beth twp," ebe Douglas Wardrop wrtho'i hun gan geisio meddwl beth a wnâi nesaf.

'Wel, os nad yfwch ef, mi a'i taflaf am eich pen, ebe yntau.

"Ac yn chwarae tric er mwyn cael hwyl," ebe Wyn, "ond bod yr hwyl wedi troi'n chwerw." Aeth Llinos a Del i edrych dros y berth i'r cae lle roedd y ddau ferlyn yn pori.

`Mwy nag y leiciwn i ddweud wrth neb, syr.' Sisialodd Ernest air yng nghlust ei dad, ac ebe'r olaf: `Faint gymeri di amdani, Harri?' `Yr un geiniog lai na chanpunt,' ebe Harri.

Ebe Forster: '...' .

"Mi rydw i yn addo peidio â cheisio dianc," ebe Douglas.

"Stand, turn, march," ebe'r athro yn ei ddull awdurdodol, ac allan â ni, yn weddol drefnus nes mynd o'i ŵydd, ond wedi hynny yn bur wahanol.

"Y mae'n wael iawn," ebe un o'r meddygon.

"Ydi," ebe'i ffrind, "Torrodd y llythrennau "DB" hefo'i gyllell boced ar un o lysiau gorau'r prifathro yn ei dŷ gwydr.

"Mi ddaru ni gychwyn yn ôl yn araf hefo'n gilydd," ebe Alphonse, "ond yr oeddwn mewn poen ofnadwy.

Mi gymera fy llw na chawsoch chi erioed y fath ddifyrrwch yn eich bywyd,' ebe Harri.

Gad ti i Mami edrych ar dy ôl di a sychu dy din di,' ebe Gary eto a gwen faleisus ar ei wefusau .

Ebe fe, megis i egluro'r gwaith:

'Mae rhywun yn tueddu i dreulio'r amser yn mynd o'r tŷ i'r car, ac yn ôl i'r tŷ, felly mae'n bwysig gwneud ymarferion', ebe Beryl Owen, cyd-drefnydd rhanbarth Dinbych, Clwyd.

"Dyna Rex wedi datrys dirgelwch y dillad," ebe Louis wrtho'i hun ar ôl troi'n ôl am y tŷ.

"Y mae'n hen bryd i ti feddwl am dy wersi," ebe'i rieni wrtho un diwrnod pan oedd yn ddeunaw oed.

'Cer i mo'yn rhywun i edrych ar ôl hwn,' ebe llais cyfarwydd y tu ôl iddo, 'a dwed mai fel'na cest ti e, ar y llawr.'

`Ddaru mi ddim edrach wir, syr,' ebe Harri.

"Bob yn ail ddiwrnod," ebe Owen Owens, gan aros i boeri i'r tân, 'y ngwaith i oedd mynd lan ar hyd llwybr mynydd i ryw hen dŷ allan tua milltir o'r tŷ ffarm, a llanw'r rhastal â gwair o'r dowlad, a rhoi gwellt glân o dan y bustych ac edrych eu bod nhw'n iawn.

ebe'r Indiad.

'Diolch mai dim ond un oedd ganddi,' ebe Sylvia.

'Roedd o'n dro anffortunus iawn, a mae'r golled yn fawr, heblaw fod chi wedi colli llawer o sbort.' `Wmbreth,' ebe un o gymdeithion Ernest.

Ni piau'r cwbl!' ebe Tudur yn wyllt wrth weld ei frawd yn dechrau rhawio'r pridd yn ôl ar y sach.

Hwyrach y cewch chi well lwc y tro nesa'.' `Hwyrach hynny,' ebe Harri, `a mi wn pwy i'w ddilyn y tro nesa'.

Mae popeth drosodd iddi hi,' ebe Sylvia â gwên gam, gan rwbio'i bol chwyddedig.

., ' ebe'r naill.

"Mae'r Hen Fferam wedi'i smocio hi allan o'r parlwr yn barod." "Smocio pwy allan o'r parlwr?" "Ond Anti Lw," ebe efô.

"Mae'n syndod dy fod yn fyw," ebe un o'i gyfeillion tra'n ceisio rhyddhau Douglas o'i sedd.

ebe Einion.

'Sgen i ddim pres, Miss Lloyd,' ebe fi'n araf.

"Da iawn," ebe Emli, "Pryd y dowch chi?

Cyfeillion agos yn unig, ebe Glenys, fel petai'n gallu darllen ei feddwl, gan droi atynt i gyd yn eu tro i wenu arnynt a'u derbyn i gylch ei chyfeillgarwch.

"Yn ôl â ni, felly, cyn gynted ag y gallwn," ebe Capten Coutts.

Yn y man ebe Ernest: `Harri, 'rydach chi'n bur ddistaw, ond, wrth gwrs, hwyrach y b'aswn i 'run fath fy hun.

A son am Babyddiaeth, mae llawer o drafod y dwthwn hwn ar ein perthynas waed ag Iwerddon; ond y gwir amdani, ebe RT, yw hyn: 'There are but two ingredients in modern Welsh mental life - what is native, and what is English or what has been mediated through England.'

"Bydd yn rhaid torri ei goes dde i ffwrdd uwchben y ben- lin," ebe un.

Rhaid darganfod ffordd o drechu dylanwad Ymneilltuaeth trwy dadogi pob drwg arni, ebe Beelzebub (tt.

'Mae'n ddrwg gen i,' ebe Hector, "Rown i'n meddwl.'

'Welwch chi'r sglyfath lle yn rwla?' ebe Ifan, wedyn, yn bigog.

Digwyddodd pan oernadodd y cŵn fod ffos lydan a lleidiog i'w chroesi, ac ebe Ernest wrth Harri, oblegid hwy oedd y ddau flaenaf: `Yrŵan amdani, Harri, rhaid i chi gymryd y lêd; neidiwch cyn belled ag y medrwch, achos y mae'r ffos yn llydan.' Plannodd Harri ei ysbardunau yn ei geffyl bywiog, a neidiodd ddwylath pellach nag oedd eisiau iddo, a chwympodd i'r llawr gan daflu Harri i'r ffos.

., ' ebe'r llall.

Rywbryd yn ystod y Saboth digwyddodd daro ar y ffordd fawr â Mr Jones y Person, a ddywedodd wrtho: `Cofia di, Harri, ddod hefo ni fory i godi llwynog, a gobeithio'r nefoedd y cawn ni ddiwrnod braf.' `Trystiwch chi fi y byddaf yno,' ebe Harri.

'Williams,' meddai yntau, 'gwell yw i chwi atal eich tafod, onide rhaid i chwi gymryd y cwbl.' 'O'r gorau, syr, gwnewch felly,' ebe finnau.

"Mae yna gynnydd lle mae yna fywyd bob amser," ebe mishtir.

``Ni wnâi neb dy feio,'' ebe Dafydd, ``am beidio â mynd i'r Bala yrŵan fel y mae pethe Abel wedi'i gymryd i ffwrdd yn sydyn Miss Hughes wedi ei gadael yn unig ac yn gwybod dim am y busnes.

Ebe fe yn y man: "Dyna ni, Der, ni sy'n y ffrynt lein ran." Y mae'r ffrynt lein honno heddiw yn deneuach o lawer hebddo ef.

"Croeso'n ôl," ebe un o swyddogion yr awyrlu.

Ac ebe fe: 'conscious nationalism of this kind is hardly, if at all, older than the other'.

dychwelsant toc gyda 'u darnau coed newydd, a gethin, chwarae teg iddo, wedi dod o hyd i un bron ar ffurf llong a 'i gyflwyno i ffred ffred mae honna fel llong ryfel, ebe wil wil barod?

'Bydd pobl yn teimlo'n fwy ffit, yn llawn bywyd ac yn iachach,' ebe'r Athro John Catford, Cyfarwyddwr Gweithredol Curiad Calon Cymru.

"Mae'r cena yma yn rhywle," ebe llais cras.

`Hoho!' ebe'r Yswain, `ydi bedole fo'n arian?'

`Petasech chi'n siarad fel yna efo fi yn rhywle heblaw yng nghwmni boneddigion fel hyn, Harri, mi faswn yn eich taro yn eich ceg,' ebe Ernest.

'D'acc,' ebe Hector yn ddifater.

Teimlwn yn glwyfedig, ac ebe fi, dipyn yn gynhyrfus: ``Dafydd Dafis, os nad af i'r athrofa yrŵan, nid af yno byth.

'Ni bu neb chwerwach na mi yn y gorffennol,' ebe Gruffydd, 'yn condemnio rhai agweddau ar bolisi'r Ymerodraeth Brydeinig, ac ni ddymunwn dynnu sillaf yn ôl o'r hyn a ddywedais.

'Mi wyddoch chi lle ma' Gilbert.' 'M...Norman ddeutsoch chi gyna',' ebe William Huws wedi cymysgu rhwng yr halen a'r pupur.

"Yr oedd ysgrifenwyr Cymraeg megis wedi colli'r ffordd; a chafodd ein cyfaill hyd iddi," ebe John Morris-Jones am Owen Edwards, wrth sôn am yr amser pan oedd yn dechrau ysgrifennu yn Rhydychen.

'...A'r polîs yn dweud ei fod yn beryglus dros ben,' ebe Tudur gan godi ar ei draed yn frysiog a dechrau llenwi gweddill y twll â'r pridd a'r tyweirch.

'Naddo', ebe yntau, 'roeddynt yn mynd yn uchel', gan dywallt cynnwys y sach ar yr aelwyd - hen lyfrau Groeg, Lladin, Hebraeg, etc.

Ond heno nid ydwyf yn gweld yn eglur beth ydyw fy nyletswydd, ac nid wyf yn dewis siarad ar y mater.' ' ``Gweddi%a am oleuni, ynte,'' ebe Dafydd, a chododd i fynd adref.

"Gawn ni ffîd yn tþ ni y flwyddyn nesa% ebe Eurwyn, "swpar dyrnwr go iawn" "Golwg wedi blino arnat ti, Arfon" ebe Glenys gan roi ei llaw oer dros ei law o.

"Peth digon digysur ydy bod mewn fflat a honno ar ganol ei hailwampio," ebe Emli, "Rhaid i chi ddod atom ni i fwrw'r Sul." "Rydan ni'n byw hefo'n gilydd," meddai wedyn, a throi at Alis a honno'n edrych allan i eangderau'r mor.

ebe'r llall.

Ac ni feiddiai hyd yn oed yr haul dywynnu arno, ebe Sam, ond o'r tu ôl i gwmwl" (t~

Pan tua thair neu bedair milldir o Memphis, a'r ffordd yn rhedeg drwy ganol meysydd llydain a gwastad o bob tu i ni, gofynnai Mr Eleazar Jones i deithiwr a ddigwyddai eistedd ar ei gyfer, gan gyfeirio at faes ar lechwedd bychan gyferbyn â'r ffenestr, â rhyw fath o growcwellt hir yn tyfu arno, nad oedd Mr Jones yn hollol sicr beth ydoedd, - `Cnwd,' ebe fe, `o ba beth yw hwn ar y maes yna?' Ebe'r dyn, gan godi ei ysgywddau ac ysgwyd ei ben gydag ochenaid, `that is a war crop!' - Cnwd rhyfel ydyw hwnyna!

'Myfyriwn yn ddyfnach ar ein hanes,' ebe Bebb yn ei ysgrif 'Trydedd anffawd fawr Cymru'.

Y mae geiriau cyntaf Geraint yn arwydd eglur fod perthynas newydd wedi'i sefydlu rhyngddynt ac mai ynghyd yr wynebant bob anturiaeth newydd, 'Arglwyddes', ebe ef, 'a wyddost ti pa le y mae ein meirch ni?' Yr antur olaf yw'r cae niwl a'r chwaraeon lledrithiog.

`Be' ydach chi'n feddwl, Harri?' ebe Ernest.

Dyna ein gosod ni yn dwt yn ein safle cymdeithasol priodol, ebe Meg wrthi'i hun, gan blannu'r digwyddiad yn ddwfn yn ei chôf.

`Ie, wmbreth,' ebe Ernest, ` 'dydw i ddim yn cofio cael mwy o sbort erioed wrth hela, a phiti garw, Harri, i chi fod mor anlwcus.

'O, dim byd,' ebe Siân.

'Rwyt ti'n siarad lol, Tudur,' ebe Siân ar ei draws yn ddwys.

'Ond rhaid imi ddweud y peth sy'n ffaith: ni chafodd syniadau politicaidd Maurras nemor ddim effaith arnaf,' ebe Saunders Lewis yn ei Lythyr at Gruffydd.