Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

eiddo

eiddo

Rheolaeth Eiddo - sefyllfa'r Cyngor fel Lanlord Ymestyn neu newid yr adeilad

Ac fe ddaeth y dydd pan godwyd baneri ar ben pob glofa, uwch y ddrifft hon, a'r pwll acw, ac fe dynnwyd lluniau'r glowyr buddugoliaethus, gwynder eu gwenau yn hollti'r du%wch a orchuddiai'u hwynebau, yn dathlu'r dydd pan ddaeth y cyfan oll yn eiddo i blant yr addewid.

Bu nofel arall o'i eiddo, Dr Jekyll and Mr Hyde, nid yn unig yn destun ffilmiau ond hefyd yn destun sawl parodi yn y sinema.

Nofel adnabyddus arall o'i eiddo oedd Kidnapped.

Rhoddwn enghraifft o un arbrawf gwreiddiol o'i eiddo mewn seryddiaeth.

Fel hyn y sonia Watcyn Wyn am y tylwyth mewn ysgrif goffa o'i eiddo i Ddafydd Williams, Pen-y-graig, Brynaman:

Canfuwyd fod yr eiddo mewn cyflwr difrifol a nododd y prif ddiffygion.

Gwelais enghraifft ddramatig o'r blys hwn am eiddo.

Fe fu'r ddau hyn felly yn dadlau ynglŷn â darn o dir gerllaw'r harbwr a'r ddau yn dweud Fy eiddo i yw hwn.' Arweiniodd hyn at achos llys costus dros ben a'r Iarll a gafodd y dyfarniad, fel y gellid rhag-weld.

Mae ynddo gadernid caled sy'n hawdd ei adnabod, ond nid yw mor bryfoclyd rhywiol ag un Judi Dench nac mor amrywiol ei ansawdd a doniol ei botensial ag eiddo Maggie Smith.

Sôn y mae am eiddo o'r enw Llyslew ym Mhorthamel yn Sir Fôn.

Erbyn 1945 'roedd 10% o dir Cymru yn eiddo i'r Swyddfa Rhyfel.

Os oeddent wedi bod yn briod am dros saith mlynedd roedd yn rhaid rhannu eu holl eiddo yn gyfartal a theg rhwng y ddau.

Ar yr un pryd tynnodd ef sylw y ddirprwyaeth at ddyletswydd y Llywodraeth i sicrhau cludo bwyd a phobl, ac i ddiogelu'r cyhoedd ac eiddo.

Nod polisi rhent yw lleihau'n raddol y gwahaniaeth rhwng rhenti a godir ar eiddo sy'n debyg o ran math, lleoliad a gwerth mwynderau.

Mae'n amlwg fod y math yma o ymosodiad ar eiddo ar gynnydd yn ardal Bangor.

Ym mis Rhagfyr cafwyd yr ymosodiad cyntaf ar eiddo Saeson yng Nghymru gan Feibion Glynd^wr.

Amhosibl llosgi eiddo'r Cyngor wrth gwrs.

Y mae'n debyg y dylid cynnwys yr Wcraniaid niferus yn y categori cyntaf, er bod eu hymwybyddiaeth genedlaethol yn wannach o lawer nag eiddo'r Pwyliaid a'r Magyariaid ar yr adeg hon.

Mae ei identiti mor ansicr ag eiddo'r dyweddi yng 'Nghan y Caniadau'!

Ar ôl dweud hyn yna, sut bynnag, dylwn ychwanegu hyn: sef bod defnydd ehangach o sieciau Cymraeg, o ddogfennau cyfreithiol Cymraeg (megis ewyllysiau a gweithredoedd eiddo) nag a fu.

Heb os roedd yna agweddau moesol i'r bwriadau hirben, ond fe bwysleisiwyd bod dyletswyddau gan berchnogion eiddo yn ogystal â hawliau, a pheth cywilyddus oedd esgeuluso lles y rheini oedd yn ddibynnol arnynt.

Mae'n rhaid cyfaddef mai adar digon brithion oedd y rhain ac, fel cynifer o uchelwyr oes Elisabeth, yn fachog am diroedd ac eiddo.

(b) Derbyn y drefn a nodir yn yr adroddiad i ymdrin â cheisiadau gan lanlordiaid am archwiliad o eiddo i ddibenion eu ceisiadau am grant adnewyddu.

"Mae'n ddrwg iawn gen i am geisio dwyn eich eiddo, ond bwci tlawd iawn ydw i heb ddigon o fwyd gennyf i'w roi i'm plant.

Ond y tu mewn iddo, nid oedd dim o'r ddisgyblaeth honno a'i hamddiffynnai'n allanol; ac o'r tu mewn iddo fe ymwybyddai ag udo hir hir a oedd yn adlais addas i eiddo Ap.

Credai ef mai gweithred o eiddo rhagluniaeth oedd y Diwygiad Protestannaidd ­ edrychai ar Eglwys Loegr fel adran o'r wir eglwys, a bu'n locs iddo ddarganfod fod Newman mor feirniadol o'r Diwygiad â Hurrell Froude.

Gyrrwyd crynodeb o Ddeddf Eiddo at bob awdurdod unedol gan alw arnynt i bwyso ar y llywodraeth ganol am fwy o rym gweithredol yn eu hardaloedd ac i ystyried anghenion cymunedau wrth lunio polisïau tai.

Roedden nhw wedi bod bod mewn Neuadd Bingo a oedd yn eiddo i'w mam-gu.

Chân nhw ddim ein sgubo ni o'r neilltu a dwyn ein holl eiddo ni.

Os gwerthir car fu'n eiddo i berson enwog, llwyddiannus neu gyfoethog, bydd pobl yn heidio i brynu'r car yn y gobaith y caiff lwc y cyn-berchennog ei drosglwyddo i'r perchennog newydd gyda'r cerbyd.

Gan y credai Dr, Tom mai eiddo'r coleg oeddynt rhoesai label y coleg arnynt.

Dawn arall o'i eiddo oedd yr un i fathu llysenwau addas iawn i rai o'r bobol o'i gwmpas.

Tuedd cyfrolau fel hon, er pob ymdrech i fod yn wrthrychol, yw clodfori, yw cymryd yn ganiataol fod pob sillaf o eiddo'r bardd yn gampwaith.

Maen nhw'n ymfalchi%o yn y ffaith nad o'r Sanscrit y daeth eu hiaith nhw; mae tafod y Casiaid yn perthyn yn agos iawn i eiddo'r Khmer yn ne-ddwyrain Asia.

Hwn, wrth gwrs, oedd yr hen wersyll a ddaeth wedyn yn eiddo i Billy Butlin ger Pwllheli.

Fel pob rhan arall o'i eiddo, mae hon wedi bod yn ddigon dylanwadol.

WALI: (yn canu) Mae'n nghalon i'n eiddo i Heulwen erioed.

Rhannodd yr eiddo, gymaint ag ydoedd, cyn dyfod y dyddiau blin, ond arhosodd Phil yn annibynnol i'r diwedd, ac yn fodlon ar y defnydd a oedd ynddo ef ei hun.

Ar yr un pryd, fe welir fod Ferrar yn ceisio adfeddiannu eiddo a aeth i ddwylo lleygwyr a'r eglwys wedi cael ei thlodi yn ei dyb ef oherwydd hynny.

Teimlai'n sicr fod cael ci bach yn eiddo iddo fo'i hun yn llawer gwell na diodde'r ddannodd oherwydd iddo fwyta gormod o fferins.

Gwyliodd bob ystum o'i eiddo gyda llygaid barcud, ond ni ddywedodd air o'i ben.

Bu'r argyhoeddiadau hyn o eiddo ei weinidog yn ddylanwad arhosol ar Edwin.

Y gobaith y tymor nesaf yw cyfarfod â swyddogion Cyngor Gwynedd a rhoi ein gofynion am Ddeddf Eiddo yn glir iddynt.

Nodwyd fod yna ddigon o eiddo gwag a ellid ei addasu yn gartrefi mewn nifer helaeth o ardaloedd heb fynd ati'n ddi-reolaeth i adeiladu ystadau o dai drud ar gyrion penterfi.

Mi fuasem ni wedi llwyddo i'w trechu nhw a gwarchod ein holl eiddo." "Na," meddai un arall.

Dull arall oedd sicrhau tiroedd rhai a fu farw heb ewyl1ys, troseddwyr, eiddo teyrnfradwriaeth fel a ddigwyddodd yn hanes Syr Rhys Ap Gruffydd a Syr John Perrot.

Rhaid inni wthio ymlaen dros Drefn Addysg i Gymru, Deddf Eiddo, ac ie, Deddf Iaith Gyflawn Gref.

Ni fydd hyn yn cynnwys yr hawl i wario heb yn gyntaf gyflwyno amcangyfrif neu bleidlais atodol yn y ffordd arferol drwy'r Pwyllgor Ariannol, Eiddo ac Amcanion Cyffredinol i'r Cyngor.

Mae'r eiddo i fynd i'w frawd, Thomas, tra bydd byw, ond wedyn y mae elw a rhenti ac incwm yr eiddo i fynd at sefydlu a chynnal ysgol ym Motwnnog.

Bydd y Gymdeithas yn parhau i ymgyrchu o blaid Deddf Eiddo er mwyn sicrhau cyfundrefn gynllunio a pholisi tai tecach i Gymru.

Clywais i'w ysgerbwd ef ddod yn ddiweddarach yn eiddo i feddyg yn Nhalarfor, Llanystumdwy, a gallaf innau dystio'n ddibetrus imi weld ei benglog gan D.

Mae'r iaith Gymraeg yn eiddo i holl boblogaeth Cymru, p'un ai ydynt yn siarad yr iaith ai peidio.

Mae Rheol XV yn eu rhybuddio i beidio â thrafod eiddo wedi ei smyglo ac y mae Rheol XVI yn trafod ymddygiad tuag at yr awdurdodau gwladol.

Nid wyf yn amau na chafodd Waldo'r math hwn o brofiad, a'i gael "in the silence of the night and in rare lonley moments", oblegid mae ganddo aml gyfeiriad at y ser yn rhwyllau yn llen y nos, ond gellir mentro dweud fod ei brofiad ef yn fwy cymhleth, yn fwy angerddol o lawer nag eiddo HG Wells.

Dangosodd Mr Steffan Griffith mewn pennod ddiddorol o'i eiddo'n ddiweddar fod gan deulu Waldo Williams, o ochr ei dad gysylltiadau agos â'r ardaloedd rhwng Taf a Chleddau.' Ceisiaf innau ddangos yn yr ychydig nodiadau hyn fod gan y bardd gysylltiadau teuluol â'r Wythi%en Fawr ym Mrynaman yn ogystal.

O gofio hyn oll, y mae'n eironig o ddealladwy mai'r unig emyn o'i eiddo sydd wedi byw hyd heddiw yw 'Er maint yw chwerw boen y byd .

Gallai adolygiad ar Mawl i'r Goruchaf (Vernon Lewis) roi cyfle iddo, wrth sôn am y ddawn o gyfieithu, gyfeirio at ei hoff syniad o ymgnawdoliad cyffredinol, a'r gallu sy'n eiddo i bawb o blant dynion i ddatguddio cariad Duw mewn bywyd, a'i gyfieithu i air a gweithred.

'Roedd Awdurdod Datblygu Cymru, Bwrdd Croeso Cymru, y Cyngor hwn ac Antur Llŷn (y partneriaid) wedi cytuno i gydweithio i sefydlu a rhedeg cynllun cymhorthdal i berchenogion a/ neu ddeiliaid eiddo masnachol yng nghanol y dref.

Ond bu rhai eraill o'i gyfoeswyr yn dangos diddordeb dwfn yn y gorffennol - boed hwn yn orffennol chwedlonol a rhamantaidd fel yr un yr ymhyfrydai T Gwynn Jones ynddo, neu yn orffennol hanesyddol, gwareiddiedig ac aristocrataidd fel eiddo Saunders Lewis, neu yn orffennol Cristnogol fel yr un a ymddengys yng ngwaith Gwenallt.

Trannoeth llosgwyd ei gorff a'i holl eiddo yn lludw.

Llyfr oedd hwn a luniwyd ganddynt trwy gyfuno eu nodiadau eu hynain ac eiddo myfyrwyr eraill o ddarlithiau Saussure.

Am ryw reswm, mae ei thad yn gadael y rhan helaethaf o'i eiddo iddi hi a hynny yn codi gwrychyn ei mam, sydd yn achosi i CJ i symud i fyw at ei sboner.

'Roeddwn yn ifanc, 'roeddwn mewn cariad, ac yr oedd fy holl fryd, felly, ar fiwsig rhamantus megis eiddo Chopin a Schubert.

Dengys yr Hen Destament hefyd fod gan bob cenedl ei duw, ac yr ystyrid cenedl fel eiddo ei duw.

Gyda chyrhaeddiad oes newydd mewn llywodraeth leol, bachwyd ar y cyfle i ddwyn pwysau ar yr awdurdodau unedol i fabwysiadu egwyddorion Deddf Eiddo ac i'w cynnwys yn eu polisïau tai a chynllunio.

Mae Cymdeithas yr Iaith hithau yn y broses o wneud arolwg o'r posibiliadau ledled Ceredigion a Chaerfyrddin gan ddanfon holiadur (mwy cynhwysfawr nag eiddo Cyngor Ceredigion) at lywodraethwyr pob ysgol wledig yn y ddwy sir.

Mae syniadau a chynllun cynhwysfawr ar gael yn Llawlyfr Deddf Eiddo.

Nid oedd dim yn ei frifo'n waeth na chlywed rhywun yn dweud ei fod yn methu deall rhyw gerdd o'i eiddo.

Awdurdodwyd y Prif Swyddog Technegol, mewn ymgynghoriad â Chyfreithiwr y Cyngor a'r Trysorydd, i roddi caniatâd y Cyngor, fel lanlord, i unrhyw estyniad neu newid saerni%ol i eiddo dan les neu i osod arwydd ar y fath eiddo cyn belled â bod y cyfryw waith neu arwydd wedi derbyn hawl cynllunio neu, os nad oes angen y fath hawl am unrhyw reswm, nad oes gan y Prif Swyddog Cynllunio wrthwynebiad iddo.

Yn yr anialwch, bydd y llwythau'n dosbarthu eiddo yn ôl angen yr unigolyn, ac mae sosialaeth Gadaffi yn rhoi mwy o bwyslais ar yr unigolyn nag yw'r Marcswyr traddodiadol.

FODD BYNNAG nad yw'r drwydded hon ddim yn mennu ar berchnogaeth unrhyw hawlfreintiau na hawliau eraill o eiddo trydydd partion yn y Gwaith a chydnebydd a chytuna'r Cynhyrchydd nad yw'r drwydded a roddir yn unol â'r cytundeb hwn ddim yn rhoddi na chynnwys nac yn honni rhoddi na chynnwys unrhyw drwydded na chaniatâd ar ran unrhyw berchennog hawlfraint nac unrhyw berchen hawliau eraill yn y Gwaith i ddefnyddio atgynhyrchu neu gorffori y Gwaith yn y Rhaglen na hawl na thrwydded na chaniatâd i ddosbarthu nac arddangos y Rhaglen.

Bydd pedwar cam i'r ymgyrch: (1) caiff pob perchennog o 48 awr hyd at 90 diwrnod i wella'r sefyllfa; (2) dirwyon o hyd at 2.5m peseta; (3) atafaelu eiddo os na wneir sylw o argymhellion yr arolygwyr; (4) estyn y ddeddfwriaeth i weddill y gymuned.

Roedd o wastad yn pwyso ac yn mesur pob dywediad o eiddo neb.

O'i chyferbynu ag eiddo ei gūr, syml a phlaen oedd gwisg lwyd Lowri Vaughan, sylwodd Meg gyda pheth malais, a dygwyd pob mymryn o liw o'i hwyneb main a hir gan y ffisiw brown a fradychai yn hytrach na chuddio teneurwydd ei bronnau.

Bydd y Gymdeithas yn gofalu bod yna drefniadau effeithiol ar gyfer diogelu gweithwyr cyflogedig, cleientau a'r cyhoedd rhag tân a pheryglon eraill sy'n bygwth unrhyw un o eiddo'r Gymdeithas.

ARGYMHELLWYD fod llythyr i'w anfon at y tenant yn ei rybuddio i wella ei ymddygiad rhagblaen neu byddai'r Cyngor yn gweithredu o fewn y rheolau tenantiaeth a cheisio meddiant o'r eiddo.

Graffiti Cymraeg - Mae deugain eiliad cynta'r gân yn eiddo i Alwyn a Dan ar y drymiau a'r bongos.

Pe ceid neges neu alwad ffôn yn honni bod bom wedi'i gadael ar eiddo'r Gymdeithas (h.y mewn swyddfeydd, hostel) a bod y neges yn ymwneud â'r adeilad hwnnw, yna mae'n rhaid gwacau'r adeilad ar unwaith yn unol â'r trefniadau ar gyfer tân.

Cododd helynt mawr yn sgil pregeth o'i eiddo ef ar Ddatguddiad xxii.

Fe'i rheolir yn genedlaethol gan Understandig British Industry, sef project o eiddo Sefydliad Addysgol y CBI, sy'n elusen gofrestredig.

Buont yn gychwyniad i ambell yrfa ddefnyddiol, megis eiddo Cynhafal Jones a gweinidogion eraill, a buont yn 'fendith anhraethol', meddai Daniel Owen, iddo ef ei hun.

Yn amlach na pheidio, âi pob gofyniad o eiddo'r gweithwyr i rownd derfynol y gyfundrefn, lle 'roedd y cymrodeddwyr yn grintachlyd iawn eu dyfarniad oherwydd y dirwasgiad masnachol.

Dichon mai cais oedd hyn i awgrymu bod ei stoc lyfrau yn fwy amrywiol nag eiddo llyfrwerthwyr eraill Castellamare.

Hyfryd oedd gweld y llyfryn bach hwnnw, Mere Christianity, o eiddo C.S. Lewis, yn cael lle mor anrhydeddus ar y silffoedd.

Fel y disgwylid, y mae ei gyfieithu yn dilyn dulliau Calfin yn fwy nag eiddo Luther.

Serch hynny, rwy'n cofio mynd ar neges ddirgel i dafarn y Prince of Wales, a oedd yn eiddo i ddau aelod o gapel fy nhad, mynd i mewn drwy'r ardd gefn yn ol ei gyfarwyddyd manwl, i brynu ychydig o frandi iddo am ei fod yn dioddef yn y gwely o'r ffliw ac am wella erbyn y Sul.

Dylai'r Cynulliad fynnu'r hawl i reoli'r farchnad dai ac eiddo yng Nghymru er budd cymunedau Cymru.

Nododd ambell ysgol, er enghraiift, enw'r athro ymgynghorol sirol, a diolch iddo, ac eraill yn nodi enw'r hyfforddwraig cenedlaethol, heb awgrymu fod iddi statws gwahanol i eiddo'r tîm lleol.

Ni freuddwydiodd erioed y gorchmynnai neb ef i adael ei aelwyd, cerdded o'r tū fu'n eiddo i'w deulu ers cenedlaethau, a throi cefn am byth ar y tir a'i noddodd.

Gwerthwyd yr eiddo i'r perchennog presennol ar ôl hynny heb i ddatblygiad gymryd lle yno.

(c) Nad oedd rhybudd cau yn cael ei ddiddymu os penderfynwyd mai dyma fyddai'r ffordd fwyaf boddhaol o ddelio gyda'r eiddo.

Yn ystod y misoedd diwethaf peintiodd y Gymdeithas nifer o sloganau ar eiddo'r Coleg - maent wedi bod yn pwyso ar y Coleg i gyhoeddi ei Gynllun Iaith sydd ddeunaw mis yn hwyr.

Ond, cadarnhaodd datganiad arall o enau'r Ysgrifennydd Cartref fod rhaid i'r Llywodraeth amddiffyn bywyd, eiddo'r cwmniau rheilffyrdd, a'r rhwydwaith er dosbarthu bwyd.

Ers hynny, mae Grwp Deddf Eiddo Gwynedd yn cyfarfod ac yn gweithredu yn erbyn enghreifftiau o escploetio amlwg.

Mae ei chwaer, Anne Brazier, yn gweithio yn America ym myd eiddo a mae hi'n filiwnydd.

Mae'r ddwy gyfrol sy'n eiddo storiwyr a ddaeth i'r maes yn fwy diweddar, ar y llaw arall, yn arbennig o ddiddorol am eu bod yn ymddangos i mi fel pe bae'n nhw'n chwilio am foddion newydd i ddweud eu dweud am y byd newydd.

ARGYMHELLWYD cadarnhau'r Rhybudd Cau a roddwyd ar yr eiddo y cyfeiriwyd ato.

Roedd ei holl eiddo dros y lle.

Fe fu'r ddau hyn felly yn dadlau ynglŷn â darn o dir gerllaw'r harbwr a'r ddau yn dweud "Fy eiddo i yw hwn." Arweiniodd hyn at achos llys costus dros ben a'r Iarll a gafodd y dyfarniad, fel y gellid rhag-weld.