Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

esblygiad

esblygiad

Yn ddiweddar canfuwyd dull o hunan-ddysgu a gafodd ei sbarduno gan syniadau o feysydd geneteg a bioleg esblygiad - y wyddoniaeth sy'n sail i'r syniadau am y dyfodol a geir yn y ffilm Jurassic Park.

Dadleuir felly i esblygiad y ffurfiau uwchradd gael ei ohirio am oesoedd maith hyd nes bod cyflenwad digonol o ocsigen wedi ymgasglu yn yr amgylchedd a phrosesau metabolig wedi datblygu digon i fanteisio ar hyn.

Mewn cyfres o erthyglau i'r Tyst ar Fonedd Dyn' aeth ati i amddiffyn syniadau Tom Nefyn am ymgnawdoliad ar dir esblygiad gan ddal ar y cyfle yr un pryd i amlinellu'r hyn a olygai 'traddodiad' iddo yntau:

Yr unig wybodaeth sydd ar gael am gyfradd tyfiant unrhyw esblygiad biolegol yw'r hyn a gasglwyd trwy astudio bywyd ar y Ddaear.

Esblygiad drwy ddetholiad naturiol, fel y canfu Darwin, sy'n gyfrifol am y datblygiad hwn, a cheisio trosi'r broses bwerus hon i fyd y cyfrifiadur yw canolbwynt yr algorithm genetig.

Mae'r adroddiad yn pwysleisio hefyd tegwch rhwng cenhedloedd yn ogystal â thegwch i genhedlaethau sydd heb eu geni ac i ddynameg esblygiad cymdeithasol - nid mater o fferru'r sefyllfa nac o ddychwelyd i rhyw 'nirvana' neu Gwales ddychmygol yw datblygiad cynaladwy.

Mae ymchwil bellach i brosesau esblygiad yn parhau, yn ogystal ag ymchwil i geisio trosi'r gwelliant yn ein dealltwriaeth o esblygiad i fyd y cyfrifiadur.

Fe gre " ir 'byd' newydd ym meddalwedd y cyfrifiadur - byd lle mai'r amgylchfyd yw'r broblem y mae angen ei datrys, ac esblygiad yw'r broses o ddarganfod yr ateb.

Dengys ddau beth pwysig; yn gyntaf fod esblygiad bywyd yn araf iawn, ac yn ail fod cyfradd y cyflymder esblygiadol yn tyfu'n barhaol.

Oherwydd yr holl newidadau hyn sydd i ddigwydd gyda'i gilydd, pob un yn ddiwerth heb y lleill, mae'n rhaid wrth anser eithriadol o hir i esblygiad llawn allu digwydd.

Cyfradd esblygiad.

Mewn natur, mae esblygiad yn dibynnu ar yr amrywiaeth genetig sydd mewn poblogaeth o greaduriaid o'r un math.

Drwy ailadrodd y broses o restru yn ôl pellter teithio, ac atgenhedlu'n rhywiol y genhedlaeth nesaf, ceir esblygiad o 'DNA' sy'n cynrychioli'r llwybr byrraf rhwng y chwe phentref.

Rhyfeddod yr esblygiad yma, yn ôl Good yw nad oes yna fawr ddim o awgrym yn y creigiau fod esblygiad y planhigion blodeuol ar ddod, rhyw ddigwyddiad annisgwyl sydd yma; - a thorreth o fathau wedi esblygu fwy neu lai tua'r un pryd; a rheini fel y mae'r blodau heddiw - dirgelwch mawr!

Atebir y cwestiwn hwn trwy ddweud mai proses ystadegol yw esblygiad, sy'n dibynnu ar hap a siawns, ar gael cydweithrediad rhwng digwyddiadau annhebygol, ac ar yr angenrheidrwydd i'r rhain ddigwydd mewn trefn neilltuol.

Pwy a ŵyr, efallai mai dyn fydd dinosoriaid diflanedig y dyfodol, wedi esblygiad pellach y cyfrifiadur!

Yn wir, gwelodd esblygiad y dull hwn o sgrifennu newid chwyldroadol ers i'r awdur hwn droi at y cyfrwng.