Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

ethiopia

ethiopia

Dywedir bod un ardal yng ngogledd Ethiopia wedi cael rhai o'r cawodydd trymaf erioed yn dilyn ymweliad gan newyddiadurwyr o Norwy.

Ar waetha'r penawdau, nid `Ethiopia newydd' oedd Somalia.

Yn wahanol i'r rhan fwyaf o Affrica, ni chafodd Ethiopia ei llywodraethu gan rym Ewropeaidd.

Ond dywedodd Ethiopia fod eu milwyr wedi chwalu amddiffyn Eritrea a chipio mannau strategol.

Am ddyddiau wedyn bu pawb, ac eithrio Ann, yn crafu tipyn - ac yn syllu'n wyliadwrus ar yddfau merched Ethiopia!

y sychder yn Ethiopia a'r Swdan yn ddiweddar) ac unrhyw newidiadau yng ngherrynt y moroedd.

Ond gwadodd llefarydd Llywodraeth Ethiopia Salome Tadesse fod hyn wedi digwydd.

Daethon nhw i Ethiopia i wneud archwiliad o anghenion ardal y dwyrain, ond cawson nhw eu trin fel baw gan y biwrocratiaid trahaus ym mhencadlys y Cenhedloedd Unedig, yr adeilad mwyaf yn Ethiopia gyfan.

Daeth Eritrea wedyn yn rhan o Ethiopia, o dan system ffederal, hyd nes i Haile Selassie ddod â'r dalaith o dan reolaeth y llywodraeth ganolog yn Addis.

Gan fod cymaint o blant yn marw'n ifanc, mae rhieni Ethiopia yn tueddu i fagu teuluoedd mawr er mwyn gwneud yn siwr fod rhywun ar gael i ofalu amdanyn nhw yn eu henaint.

Eironi mwyaf Ethiopia yw ei bod yn cael ei hystyried fel 'basged fwyd Affrica'.

Wrth i bawb arall ddychwelyd i Ethiopia, roedd gweithwyr UNHCR ar eu ffordd allan am nad oedd neb wedi newid y gorchymyn swyddogol i adael.

Tyfodd chwedl a soniai am Bilat yn troi'n Gristion ac yn marw'n ferthyr; enwir ef ymhlith saint cydnabyddedig Eglwys Ethiopia.

Mae Prif Weinidog Ethiopia Meles Zenawi wedi proffwydo y bydd y rhyfel ar ben o fewn ychydig o ddyddiau wedi i'w filwyr ennill tir yn gyflym yng nghyffiniau Zalambessa.

Am ei bod yn wlad Farcsaidd, roedd Ethiopia'n derbyn llai o lawer o arian ar gyfer cynlluniau datblygu tymor hir na'r un wlad arall yn Affrica.

Ac fel y mae pobol yr AA neu'r RAC yn eich rhybuddio am beryglon ar ffordd, felly y gallech rybuddio pobol fod yna berygl iddynt gwrdd â'i Harglwydd ar ambell ffordd, fel yr un i i Emaus, neu'r ffordd honno yr âi yr eunuch arni yn ôl i Ethiopia.

Roedd gan lywodraeth Ethiopia strategaeth arall - llawer mwy dadleuol - i ymladd y newyn.

Fe'i gwelwyd yn Ethiopia yn y chweched ganrif ac fe achosodd filoedd o farwolaethau yn yr Amerig yn y bymthegfed ganrif.

Clywais fod un o arlunwyr mwyaf blaenllaw Ethiopia wedi cyfrannu i'r ddefod pan oedd yn bump oed, a chanfÉm, gyda braw, fod offrwm croenwyn yn cael ei ystyried yn arbennig o lwcus.

Ethiopia sy wedi'n gorchfygu ni a byddwn yn ymladd yn erbyn yr ymosodiadau hyn yn fwy nag erioed ac, yn y pendraw, ni fydd yn ennill," meddai.

Roedd y gymuned ryngwladol yn dawel ar waetha'r ffaith fod Ethiopia wedi gorchfygu gwladwriaeth arall, meddai.

Amhosibl yw anwybyddu, i enwi ond ychydig, y sychder a'r rhyfeloedd yn Eritrea, Ethiopia, Swdan a Somalia; trychinebau Bopal, yr Exon Valdes a'r Braer, dylanwad damweiniau Chernobyl a Three Mile Island, y twll yn yr haenen Osôn, coedwigoedd diflanedig Brasil a Bafaria, llifogydd Bangladesh ac felly ymlaen.

Ras Tafari, brenin Ethiopia, yn dod yn ymherawdr ar farwolaeth yr ymerodres Zauditu, ac yn mabwysiadu'r enw Haile Selassie, 'Grym y Drindod'.

Yr henwlad annwyl; neu Ethiopia - yr hen wlad yng nghof yr hil...

Yn ardaloedd de Ethiopia, mae'r Cenhedloedd Unedig yn ceisio adfer y tir a gafodd ei esgeuluso a'i ddifetha.

Parhau a wnaeth problemau'r newyn yn Ethiopia wedi'n hymweliad cyntaf ni, yn rhannol oherwydd y rhyfela yn y wlad.

Dyna'r math o waith sy'n mynd ymlaen yn dawel - a dyna'r unig obaith i wledydd fel Ethiopia yn y pen draw.

Mae Ethiopia wedi diodde eu colledion mwya" mewn diwrnod ers iddi ailddechrau'r rhyfel bythefnos yn ôl," meddai.

Costiodd y ddau ryfel yn ddrud i'r llywodraeth ganolog, a oedd yn benderfynol o amddiffyn undod gwladol Ethiopia, yn arbennig am fod Massawa, un o'i hunig ddau borthladd, ar dir y gelyn yn Eritrea.