Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

euros

euros

Yn ystod yr amser yma roedd tad Euros yn Llywydd Cymmrodorion Llanelli a Llywydd Undeb Cymdeithasau Cymraeg Dwyrain Dyfed.

Yr oedd gan Caradog Prichard ac Euros Bowen awdlau afrwydd iawn yn y gystadleuaeth.

Er mai Bedyddwyr oedd teulu tad Euros, dewisodd fynd i'r weinidogaeth gyda'r Annibynwyr, enwad ei fam-yng-nghyfraith a fynychai Gapel Hermon, Treorci.

(Am hynny bu Euros Bowen yntau yn arwr iddo byth.)

Mi ddes i i gysylltiad a Euros Bowen pan o'n i yn Manafon roeddwn i'n mynd drosodd ambell i noson, ac roeddem ni yn sgwrsio am sut yr oeddwn i yn teimlo am dirwedd Cymru ac yn y blaen, ac roedd o yn dweud fod hyn, "yn dangos eich bod chi'n Gymro%.

Cerddi eraill: Yr oedd gan Caradog Prichard ac Euros Bowen awdlau afrwydd iawn yn y gystadleuaeth.

Geraint Bowen, Euros

Cerddi eraill: Awdl gan Emrys Roberts a ffafriai Euros Bowen.

O fwd moroedd Bermiwda, ys dywed Euros Bowen yn ei gerdd iddynt, mae'r leptocephalii yn esgor ac esgyn i wyneb y tonnau ac yn cychwyn ar drugaredd Llif y Gwlff.

Twm: Dwi'n sylwi bod Euros a'i chwaer, Megan, yn aelodau.

Am dri mis a mwy wedi ymsefydlu yn Llangynin, bu Euros a'i frawd iau, Trefor, yn ennill eu tamaid yn dal a gwerthu cwningod.

Aeth brawd i fam Euros, er bod ei dad yn faijer pen-pwll, ac yn gyfrifol am gyflogi'r glowr, yn dramp am beth amser.

Euros: yn ymdopi yn dda.

Ysgydwyd y byd barddol i'w seiliau gan ddatganiad Euros Bowen ei fod yn dymuno cadeirio'r Parch.

Wedi blwyddyn yn yr Ysgol Ganolraddol bu'n rhaid i Euros, a hefyd ei frawd hŷn, Thomas a oedd wedi cael ei dystysgrif 'Junior' fel y gelwid hi, adael yr ysgol a chwilio am waith.

Ac 'roedd ei gymharu ag Euros Bowen yn arbennig o anffodus, gan na ellir meddwl am ddau fardd mor gwbwl wahanol i'w gilydd ym mhob dim.

Wedi deng mlynedd o addysg brifysgol drwy'r Saesneg, roedd Euros yn gyfoethocach ei Saesneg na'i Gymraeg, a dengys ei gyfieithiadau o'i gerddi ei hunan (a wnaeth ef yn ddiweddarach) ei fod yn gryn feistr ar Saesneg.

Maen debyg mai hwn fydd y cyfle olaf i glywed cyfraniadau Euros Rowlands fel aelod llawn fel drymiwr ar newyddion ydy bod Pete Richardson o'r grwp Topper yn ymuno efo Gorkys i gymryd ei le.

Mae dweud fod Euros yn fab y Mans, er enghraifft, yn rhoi'r argraff ei fod wedi cael rhyw fagwraeth gysgodol a breiniol ar aelwyd na phrofodd brinder o hanfodion byw, a'i fod wedi cael pob rhwyddineb i ddilyn ei yrfa addysgol o'r cychwyn cyntaf.

Arferai ei dad gystadlu llawer mewn gwahanol eisteddfodau, gan gynnwys yr Eisteddfod Genedlaethol, a byddai'n dibynnu ar Euros i gwyrio a thrwsio'i gerddi.

Gyda chymorth ariannol ei dad-yng-nghyfraith - anghrediniwr di-gapel, gyda llaw - dilynodd tad Euros gwrs addysg am dair blynedd yn Ysgol Baratoi Pont-y- pridd a Choleg Coffa, Aberhonddu.

Yn y llythyr yn trosglwyddo aelodaeth a anfonwyd gan ysgrifennydd Eglwys Ebenezer, Llanelli at ysgrifennydd Rhydyceisiaid, at un o'r plant yn unig y cyfeirir, sef Euros.

Dau o wŷr sir Gar oedd dau dad-cu Euros, y naill yn hanu o'r Pwll,

'Roedd Euros Bowen yn dymuno coroni Dafydd Rowlands, Waldo Williams o blaid L. Haydn Lewis a Thomas Parry yn ffafrio pryddest H. Llewelyn Williams.

Yr oedd Thomas Parry yn dymuno cadeirio Euros Bowen, ond yr oedd yn rhy dywyll gan y ddau feirniad arall.

Awdl gan Emrys Roberts a ffafriai Euros Bowen.

Ar ôl i'r Dr Brynley Roberts gyflwyno'r Tlws iddo, bu llond llwyfan o blant yn perfformio sgript gan Anwen James (ennillydd Medal Ryddiaith Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd, Taf Ela/ i) sef Iwan Williams a Thrysor y Môr-ladron o dan gyfarwyddyd Euros Lewis.

Yno, wedi tri thymor yn Ysgol Ramadeg Hendy-gwyn, bu Euros mewn peth cyfyng gyngor beth i'w wneud, a bu am ysbaid yn astudio Lladin a Hanes ar ei ben ei hun gartref.

Ar y teledu, adeg ei farw, clywais un beirniad yn ei gymharu ag Euros Bowen!

Gyrfa addysgol ddigon trafferthus a hynod o debyg a gafodd Euros hefyd gan iddo orfod newid ysgol yn aml a cholli ysgol yn ysbeidiol, weithiau am gyfnodau hir.

Yn ol yr un gofrestr, roedd Trefor yn cael ei addysg am ddim - 'Exempt from Tuition Fees' - ond talai ei dad am addysg Euros.

Yn ei bryddest mae Euros Bowen yn sôn am y bygythiad newydd a ddaeth wedi'r Ail Ryfel Byd, y gwrthdaro rhwng y gorllewin a'r dwyrain, rhwng y system gyfalafol a chomiwnyddiaeth, sef cyfnod y Rhyfel Oer, a'r byd dan gysgod difodiant.

R: Fi ac Euros - ‘da ni bob amser yn ffraeo.

Dechreuodd Euros fynychu'r Ysgol Gynradd yno yn rhyw chwech oed.

Mewn siop ddodrefn neu gelfi y bu Euros yn gweithio i ddechrau.

Yn wahanol i'w frawd, Trefor a ddewisodd fynd i Ysgol Sir Aberaeron, penderfynodd Euros yn y diwedd fynychu'r 'New Quay College School', neu 'Ysgol Tiwtorial D.

Yn ol prifathro presennol ysgol Stebonheath a phennaeth Archifdy Dyfed, mae llyfrau cofrestri'r Ysgol Gynradd hon am y cyfnod y bu Euros ynddi ar goll, ac ni fedraf roi'r union ddyddiau y bu yn ei mynychu.

Newydd ddechrau barddoni ym 1947 yr oedd Euros Bowen.