Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

ewyrth

ewyrth

Efo'i ewyrth, Matthew Owen y siop 'sgidia', y mae o a'i fam yn byw byth er hynny.

Pe bai Aled yn herio'i ewyrth, mi ŵyr mai ar 'i fam y basa'r diawl di-egwyddor yn bwrw'i lid.

'Yn ei sgil daeth pobl i gasa/ u gwybodaeth, Ewyrth.

Rydw i'n ei gofio fo'n mynd i'r America y tro dwytha', a f'ewyrth Hugh, brawd Mam, yn mynd hefo fo ac yn rowlio berfa a thrync metal mawr arno.

Eto ac eto a thrachefn a thrachefn nes i ni weld llawer o ddynion yn mynd â'r elor at dy ewyrth Richard.

'Nid bob dydd y lleddir mochyn' chwedl f'ewyrth, ar derfyn cinio diwrnod dyrnu.

'Cymer ofal' meddai'i ewyrth, 'cymer ofal nad ei di ddim yr un ffordd â nhw!'

Mae brest d'ewyrth yn gaeth iawn heddiw.

Dwi'n cofio hogyn o Benmaenmawr yn priodi hogan o Lanfairfechan, ac ewyrth iddo'n gofyn: 'Ble rwyt ti am fyw, Bob bach?'

Ble rwyt ti?" "F'ewyrth ydi o," meddai Aled, gan droi'n gyffrous at ei athro.

Wedi i Tom Ellis a f'ewyrth Emrys, sicrhau fod y weiars yn y tŷ yn ddiogel, fe osodwyd yr injan yn ei lle, fe roddwyd tro, a chafwyd goleuni, ac yn fwy na hynny, mi ddaeth llun ar y teli.

'Fe ddaethoch, Ewyrth,' murmurodd.

'Ac os na fedra i eich perswadio, mi fydd f'ewyrth ...

'Ond mae rhywbeth y gallwch ei wneud, Ewyrth,' meddai Jonathan gydag anhawster.

Roedd yr ewyrth clyfar hwn yn ŵr pwysig yn Llundain yng ngwasanaeth y brenin ei hun, ac roedd yn hoff ohoni hithau.

Ymhen tipyn clywn y canu lleddf ar draws yr afon a'r cwm, a rhedasom i'r tŷ i ddweud eu bod yn canu ac yn wylo wrth dŷ ewyrth Richard.

Roedd gen i filgi wedi'i gael gan f'ewyrth ac un prynhawn, yng ngwaelod Nant y Berth roeddem wedi cael helfa dda.

Yr oedd rhyw angladd mewn cymdogaeth wledig fel Cwm-garw y pryd hwnnw, lle'r oedd y tai yn anaml, yn beth i sôn amdano, ond heddiw dyma angladd cymydog, angladd perthynas, angladd hen ddyn yr oedd y gymdogaeth yn ei barchu a'i anwylo, - angladd ewyrth Richard Cwm- garw, yn codi o'r tŷ o fewn lled dau gae i'n tŷ ni.

Ond sut?" "Yr ewyrth ydi'r rhwystr, ynte?

Ond mae'r bachgen yn ddigon hen, siawns, i herio'i ewyrth, a mynd i'r coleg heb 'i ganiatad o." "Sam," meddai Snowt, "paid a siarad drwy dy het.