Yr oedd yno hefyd fab o'r enw Goronwy.

'Tad y gerddwriaeth fad fawr' ydoedd i Feurug fab Iorwerth.

Gwelais gerflun o'r llanc Dafydd fab Jesse Ban un o'r meistri, yn gryf a hardd o gorff, a dyna'r argraff a adawai Phil ar bawb a'i hadwaenai.

Y mae iddo ddiddordeb arbennig i wŷr Ceredigion ­ dywed traddodiad a fod yn fab i Sant, brenin Ceredigion.

Troesant eu golygon yn ôl i ddechreuad yr achos Astudiwyd y dogfennau a'r adroddiadau a galwyd ar fab Ioan Harries, Tregoch, ar draws y blynyddoedd ac ar draws pellteroedd daear i ddod yn ôl a sefyll, lle bu'i dad Ioan Harries yn sefyll ac adrodd yr hanes hwnnw.

Fedrwn i wneud dim i fod o gymorth i Rex." "Ddaru Rageur a Royal mo'i helpu felly?" gofynnodd ei fab wrtho.

O ystyried fod Lewis Glyn Cothi'n fardd nodedig o dduwiol, mae absenoldeb unrhyw sylw ynghylch tynged enaid ei fab yn drawiadol iawn.

Dywedodd hefyd, Fab dyn, yr wyf yn torri ymaith y gynhaliaeth o fara o Jerwsalem; mewn pryder y byddant yn bwyta bara wrth bwysau, ac mewn braw yn yfed dŵr wrth fesur.

Un parod efo'i ddyrnau oedd Owain Goch yr hynaf ohonynt ond am yr ail fab dywedid bod hwn yn graffach na'i gyfoedion.

Pwysai'r cŵn eu traed a'u hewinedd yn erbyn y grisiau wrth fy nhynnu i fyny gerfydd fy jersi." "Mae'n wyrth na ddrylliodd y defnydd wedi'r holl lusgo," ebe'i fab.

'Bu (ei fam) agos allan o'i phwyll am lawer o wythnosau, gan godi bob awr o'r nos wedi claddu ei gŵr a'i dau fab, ac agor y ffenestr gan rhyw led-ddisgwyl eu gweled (ei gŵr a'i dau fab) yn dyfod adref o'r gwaith.

Cydymdeimlwn a'i briod, ei fab a'i ferch a'r teulu i gyd.

Anfonodd Duw ei Fab Iesu i'r byd yn gyflawn o'r bywyd perffaith i'n dysgu amdano ac i'n gwahodd bawb, gwerinoedd yr holl ddaear ,i mewn i'w Deyrnas ei Hun." Oblegid ei fod yn gweld "Gormes gyfalafol-imperialaidd yn caethiwo plant y Tad yng Nghymru ac yn eu difreinio%, meddai Gerallt Jones, "Y mae'n genedlaetholwr Cymraeg o Gristion".

Hawdd iawn yw credu fod galar tad ar farwolaeth ei fab yn brofiad sydd yr un fath ymhob oes, ond y gwir amdani yw fod marwolaeth plentyn yn llawer mwy ingol heddiw am ei bod cymaint yn llai cyffredin (yng ngwledydd y gorllewin o leiaf).

Cawsant ddau fab.

Enghreifftiau yw Arthur ap Pedr yn Nyfed ac Arthur fab Aeddan ap Gafran yn nheyrnas Dal Riada Ysgotaidd yn yr Alban.

Yna dywedodd wrthyf, Fab dyn, bwyta'r hyn sydd o'th flaen; bwyta'r sgrôl hon, a dos a llefara wrth dŷ Israel.

Ond y mae'r Gwaredwr wedi cyflawni holl ofynion cyfiawnder Duw - Ef yw'r annwyl Fab yn yr Hwn y mae'r Tad wedi ei fodloni.

Mae Mr Dafydd Evans, yr olaf o'r meibion, yn byw gyda'i ferch a'i fab-yng-nghyfraith yn Llanfairpwll ar hyn o bryd.

Dywedodd wrthyf, Fab dyn, dos yn awr at dŷ Israel a llefara fy ngeiriau wrthynt.

Dro arall daw Cadog yn êl o Gaersalem a chaiff fod perthynas eiddigeddus wedi llad ei gefnder, digwyddiad sy'n dod ag atgof o'r arwyr yn dychwelyd o Iwerddon ac yn cael fod Caswallon wedi lladd Caradog fab Brên.

Holiadau Lhwyd sy'n gosod y patrwm, ond Rowlands biau drylwyredd deallus yr atebion sy'n nodi enwau, ffiniau a phoblogaeth pum plwyf Llanidan, Llanedwen, Llanddaniel-fab, Llanfairpwll a Llandysilio, ynghyd a manylion am eu hanes, eu henebion (gyda darluniau ohonynt), a sylwadau ar ansawdd y tir, y cynnyrch, a'r gwrtaith a ddefnyddid, y ffynhonnau, yr afonydd, y dirwedd a'r mathau o gregin a geid ar lan y mor.

Roedd ganddi hen blismon a'i fab yn aros hefo hi.

Ateg i'r dybiaeth yw fod yn y Llyfr Coch gyfres o drioedd yn rhestru casbethau 'Gwilim Hir, saer Hopkyn ap Thomas.' Y beirdd a ganodd i Hopcyn ydoedd Dafydd y Coed, Ieuan llwyd fab y Gargam, Llywelyn Goch ap Meurug Hen, Madog Dwygraig a Meurug fab Iorwerth.

Ei olynydd oedd ei fab, Edward VI, llanc naw mlwydd oed.

Wedyn ceir dau hanes am ddyfod o Faelgwn Gwynedd, ac yn ddiweddarach ei fab, Rhun, i ddiffeithio Gwent ac adroddir sut y'u trechwyd gan Gadog trwy gymorth Duw.

Ar sail hyn y cymodwyd dyn â Duw: 'Fe'n cymodwyd â Duw trwy farwolaeth ei Fab trwy'r hwn mae gennym y cymod' (Rhuf.

Roedd yn arbennigwr ym myd bridio defaid run fath ag y mae ei fab heddiw, y soniais amdano yn gynharach yn y llyfr yma.

Mae'r Athro Joseph yn gyfrifol am Gadair Ddaearyddiaeth yn y Coleg ac yn fab i Mr a Mrs Danny Joseph, Station St.

Mae'n addas inni ein cyflwyno ein hunain, ein teulu, ein ffrindiau, ein hardal, a'n gwlad i'r Duw trugarog sy'n cofio mai llwch ydym ac yn ein cylchynu â'r gras a ddatguddiodd mor ysblennydd inni yn ei Fab, Iesu Grist, sydd yr un ddoe, heddiw ac am byth.

Dywedid ei fod yn cynllwynio'r olyniaeth yn ei fab Dafydd, ond pan fo symudiadau'r amseroedd ac uchelgais dynion fel olwynion yn troi, ni all neb warantu'r un ufudd-dod yn ei farwolaeth.

Rhannu Gwallt y Proffwyd Tithau, fab dyn, cymer iti gleddyf llym a'i ddefnyddio fel ellyn barbwr i eillio dy ben a'th farf, ac yna cymer gloriannau a rhannu'r gwallt.

Mae'r diweddglo rhethregol yn cwblhau'r broses o dderbyn y farwolaeth trwy ffarwelio'n ffurfiol â'r gyfathrach a fu rhwng y bardd a'i fab, gan gyrraedd uchafbwynt hynod effeithiol gyda'r cyfarchiad syml a thyner, 'Siôn fy mab'.

Dywedodd wrthyf, Fab dyn, yr wyf yn dy anfon at blant Israel, at y genedl o wrthryfelwyr sydd wedi gwrthryfela yn fy erbyn; y maent hwy a'u tadau wedi troseddu yn fy erbyn hyd y dydd heddiw.

Bod Hywel yn arfer bod yn fab-yng-nghyfraith i Dyff a Kath.

Yn fab i Ioan Arfon, ac wedi'i fagu ynghanol canolfan ddiwylliannol ferw yn nhref Caernarfon, cafodd y fraint ar ran un cystadleuydd o herio'r Eisteddfod Genedlaethol yn gyfreithiol (ac ennill).

Mae prinder yr elfennau cyffredin yn amlwg os cymherir perthynas y testunau â'r berthynas sydd rhwng Geraint fab Erbin, dyweder, ac Erec et Enide Chre/ tien de Troyes.

Cyhuddwyd ei fab Samuel o ladrata gweithredoedd a berthynai i feistr tir arall, cafwyd ef yn euog a charcharwyd ef am flwyddyn.

Er bod fy mam am roi'r enw 'Merlin' i'w hunig fab nid oes unrhyw sail i dybio fod ganddi lawer o wybodaeth am yr hen chwedl am Fyrddin Wyllt.

Fy nghyngor i'r rhieni hynny a fyn i'w brid arbennig hwy o fab afradlon fynd yn awdurdod amaethyddol yw iddynt gadw'r peth bach cyn belled ag y medrant oddi wrth bridd a baw.

Pan aned ei fab, Gwion, sydd â nam meddyliol, newidiodd bywyd Gwynn Davies yn llwyr.

Ac fel y dywedwyd eisoes, ceir awdl i fab Hopcyn hefyd yn y Llyfr Coch, o waith y Proll.

Pan ddaeth hyn i'w feddwl ac nid amheuodd am funud gywirdeb ei ddyfaliad rhinciodd ei ddannedd mewn cynddaredd, a melltithiodd fab y Plas o eigion ei galon.

Yr ail am y Gadair oedd Tudwal Davies, Pwllheli, ac enillodd ei fab, H. Emyr Davies, y Goron yn yr un Eisteddfod.

Cydymdeimlwn yn ddwys a'i weddw a'i fab.

Anfonodd David Lewis ef at gapel bach y Babell, ble roedd ei fab a ffermwyr eraill wrthi'n torri'r gwrych o amgylch y capel y pnawn hwnnw.

Coel arall yw i Idwal fab Owain Gwynedd gael ei luchio i'w dranc i'r dyfroedd oer.

Yn awr, fab dyn, gwrando ar yr hyn a ddywedaf wrthyt, a phaid â gwrthryfela fel y tylwyth gwrthryfelgar hwn; agor dy geg a bwyta'r hyn yr wyf yn ei roi iti.

Gofynnodd March i'r brenin Arthur ddial ar Drystan am y sarhad - er bod March a Thyrstan ill dau yn perthyn i Arthur, yr oedd March yn gefnder i'r brenin, ond nid oedd Trystan ond yn fab i gefnder.

Fe wyddai'n iawn mai fi oedd ei fab, ond doeddwn i ddim mor siŵr mai yntau oedd fy nhad.

Ond roedd ganddo fab hwyliog iawn a alwem Tommy Son.

Dyna sy'n gorwedd y tu ôl i'r chwedlau amdano'n gwrthdaro â Medrawd, ac â Huail fab Caw ym Muchedd Gildas.

ysai Alphonse am ddweud yr hanes cyffrous i gyd wrth ei fab.

Yna dywedodd wrthyf, Fab dyn, gwrando ar yr holl eiriau yr wyf yn eu llefaru wrthyt, a derbyn hwy i'th galon.

Ac megis y rheibiodd Pluto, Perseffone, drwy drais yr enillodd tad Culhwch ei wraig, sef llysfam ei fab.

Er bod ei deulu'n dlawd cafwyd arian annisgwyl a ddefnyddiwyd i roi addysg a hyfforddiant i'r unig fab ymhlith wyth o chwiorydd.

Ail fab Thomas ap Robert Fychan, Nyffryn, oedd Vaughan.

Mae Gwyn yn fab i Mr a Mrs W.

Ceisiodd Syr John ddarbwyllo ei fab hynaf y dylai weithio'n fwy dyfal gyda'i astudiaethau yn Ysbyty Lincoln oherwydd, oni wnâi ei hun yn addas ar gyfer bywyd Llundain, byddai'n rhaid iddo fodloni ar fywyd y wlad.

Daethant maes o law yn allwedd i ddehongli cyfeiriadau Iesu at Fab y Dyn yn rhoi ei einioes yn bridwerth tros lawer ac at y cyfamod newydd yn ei waed.

Pan fu farw ei fab a'i wraig ymhen pythefnos i'w gilydd, lluniodd y pennill hwn: Beth yw siomiant?

Mae dweud fod Euros yn fab y Mans, er enghraifft, yn rhoi'r argraff ei fod wedi cael rhyw fagwraeth gysgodol a breiniol ar aelwyd na phrofodd brinder o hanfodion byw, a'i fod wedi cael pob rhwyddineb i ddilyn ei yrfa addysgol o'r cychwyn cyntaf.

Gweinidog gyda'r Annibynwyr Cymraeg yn Nant-y-moel, Cwm Ogwr, ydoedd fy nahd, yn fab i Iowr, a merch i ffermwr yn Nefynnog oedd fy mam.

Gosod Eseciel yn Wyliwr Ar ddiwedd y saith diwrnod daeth gair yr ARGLWYDD ataf a dweud: Fab dyn, gosodais di yn wyliwr i dŷ Israel; byddi'n clywed gair o'm genau ac yn rhoi rhybudd iddynt oddi wrthyf.

Dolur a achosir gan fath arall o gariad sy'n gwneud i Lewis Glyn Cothi alw ar Ddwynwen cariad tad tuag at fab a fu farw'n ifanc (gweler erthygl Dr Dafydd Johnston yn y rhifyn hwn - Gol.):

Ganwyd a magwyd Gwyn Chambers yn Llundain, yn fab i Gymro Cymraeg o Lerpwl a Chymraes o Dywyn, Meirionnydd.

Dafydd fab y Tywysog ag Isabel, merch yr anffodus Wiliam de Breos a grogwyd ym Maenor Crogen.

Ceraist y byd fel y bu iti roi dy uniganedig Fab, fel na choller pwy bynnag a gredo ynddo Ef ond caffael ohono fywyd tragwyddol.

Darlunio'r Gwarchae ar Jerwsalem Tithau, fab dyn, cymer briddlech a'i gosod o'th flaen, a darlunia arni ddinas Jerwsalem.

Mae'n edrych ar y gogledd fel rhanbarth twyllodrus, barbaraidd, ac yn y Vita Cadoci adroddir hanes goruchafiaeth Cadog ar Faelgwn a'i fab, Rhun, a ddaethai i Went i ysbeilio ac i ddiffeithio'r wlad.

Bu farw ei hunig fab rhai blynyddoedd yn ôl ond gedy wyr, Bob ac wyres Wendy.

"Chlywsoch chi ddim fod Huw Prys y bwtsiwr yn ymfudo i'r America i fyw gyda'i fab yn Philadelphia?" "Do, ond..." "Dyna ydi o, yn siŵr i chi."

Canlyniad hyn i gyd oedd genedigaeth ei fab, Rhys.

Gwyddai Ieuan Gwynedd fod nifer o offeiriaid eglwysig yn cribo i lawes Lingen, Symons a Johnson, ac er ei fod yn fawr ei ofid yn sgil marwolaeth ei wraig a'i fab, aeth ati i gasglu ystadegau ynglŷn ag enwadau crefyddol yr ardaloedd glofaol.

Mae gan Meic fab o'r enw Kevin.

Mae Lewis yn un o feirdd mawl mwyaf y bymthegfed ganrif, fel y ceir gweld yn glir pan gyhoeddir ei holl waith o'r diwedd, ond y mae'n bennaf adnabyddus am un gerdd eithriadol, sef ei farwnad deimladwy i'w fab ei hun.

"Doedd gin i ddim mymryn o help, mi oedd hwnna wedi dwyn ein lle ni." Wnaeth Sam ddim troi ar 'i fab.

Nid oes gan Watcyn Wyn air am y Dafydd Williams hwn fel un o frodyr Cwmgarw, er ei fod yn crybwyll ei fab o'r un enw.

tua'r un adeg ag y darganfu Theomemphus ei fod yn 'bechadur', fe ddarganfu Rousseau ei fod yn fab Duw, a Rousseau yn hytrach na Phantycelyn yw ffynhonnell y meddwl diweddaraf yng Nghymru...

Yna, mae'n rhoi haenen o bridd i wahanu ei fab a'r plentyn nesaf a gaiff ei gladdu yn yr un bedd.

Yn ddiatreg daeth yr Yswain a'i fab i'r Wernddu i weld y rhyfeddod.

Am wythnos?' ychwanegodd ei fab-yng-nghyfraith.

Ni chymrodd yntau, mwy na'i gymydog, unrhyw sylw ohoni, ond ymhen deng munud a John heb ddychwelyd efo'r gwningen, aeth allan a chael ei fab yn gorwedd ar lawr.

Williams, meddai ei fab, Yr Athro Iolo Williams.

Galw Eseciel Wedi imi weld, syrthiais ar fy wyneb, a chlywais lais yn siarad, ac yn dweud wrthyf, Fab dyn, saf ar dy draed, ac fe siaradaf â thi.

Rhoddodd yr ardal rhwng Dyfi a Theifi i'w fab Ceredig, a dyna pam y gelwir hi'n Ceredigion hyd heddiw.

Diolch i chi am ddod yma yn y gaeaf oer, yng nghanol y glaw.' Roedd wedi ffoi o Kirkuk, ac yn chwilio am ei wraig, ei ddwy ferch a'i fab.

Tom Parry (Syr Thomas Parry yn ddiweddarach) ac yntau oedd y golygyddion a'r cyhoeddwyr oedd Hughes a'i Fab, Wrecsam.

Ac yn y cyd-destun hwn y dylid ceisio deall cyffes enwog Simon fab Jona yng Nghesarea Philipi: temtasiwn oedd y 'gyffes', temtio Iesu i ymhonni'n feseia rhyfelgar.

Diau fod agwedd y bardd yn sylfaenol wrywaidd wrth weld ei fab yn ymgorfforiad ohono'i hun, ond gellir ymdeimlo â rhyw dynerwch benywaidd yma hefyd.

Chwalodd ei briodas gynta oherwydd nad oedd Llew yn gallu wynebu salwch genetig ei fab, Rhodri.

Ceir pum awdl i Hopcyn ap Tomas ei hun ac un i'w fab yn Llyfr Coch hergest, llawysgrif a ysgrifennwyd gan mwyaf yng nghyfnod Hopcyn, ac y mae'r Athro GJ Williams wedi awgrymu'r posibilrwydd mai ef a dalodd am y gwaith copio.

Yn bur fuan wedyn cafodd yntau ei eni, yn fab i ddyn gwneud syms a rheolwraig siop.

Roedd hi'n barchus i fab fferm briodi merch fferm arall; nid oedd yn hollol amharchus i fab briodi'r forwyn, eithr gwarth oedd i'r ferch briodi'r gwas.

Fe'i ganwyd yn y tridegau yn nhalaith wledig La Rioja, yn fab i fewnfudwyr o Syria.

Nid oedd f'ymateb y tro hwn lawn mor frwd a phan ddarllenais y llyfr gyntaf dros hanner can mlynedd yn ol, ac eto mae'r stoi'n dal yn un afaelgar, yr hanes am fab i grydd o bentref bach Llangernyw yn gadael ysgol yn ddeuddeg oed ac yn llwyddo i gyrraedd prifysgolion Glasgow a Rhydychen: Ar ol peth trafferth medrodd fy mrawd John a minnau berswadio Mam i adael inni gysgu yn y gwely ym mhen tywyll y gweithdy.

Rhwng popeth, nid oedd yn amser cysurlon i faban gael ei eni, ac yn enwedig ei eni'n fab i lowr a chynfilwr.

'Yn yr ornest ddigymar hon darganfyddwn ddwy ffaith sy'n dwn lles i'n heneidiau: sef bod ffyddlondeb a thynerwch i'w cael ymhlith y gelynion a bod y brofediagaeth i gyd yn deillio o'r sarhad a roddodd Pwyll ar Wawl fab Clud.

Dechreuodd deimlo'n well ar ôl i'w fab Peter hedfan o Ganada i'w weld a'i ferch Judy deithio o Loegr.

Yn Llangywair y ganed yr ail fab, Huw, sydd bellach ar staff Ysgol Uwchradd Morgan Llwyd yn Wrecsam.