Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

famau

famau

Fe fyddai ambell i wraig yn ymddangos yn sydyn yn y ganolfan fwydo i famau heb ei phlant a honni eu bod wedi marw dros nos, er bod y babanod wedi bod yn derbyn bwyd ers rhai wythnosau.

Yn ddiweddarach, denodd Labour of Love, oedd yn dilyn bydwragedd a darpar famau, gynulleidfaoedd anferth, a daeth ail gyfres A Welsh Herbal, a gyflwynwyd gan David Bellamy ar gyfer Element, â llu o ymholiadau am daflenni ffeithiau a gwybodaeth bellach.

Bydd y cynllun hwn yn cael gwared o'r gornel lle mae'r ffyrdd yn troi am Foel Famau a Chilcain a bydd yn bosibl gweld y drafnidiaeth o'r ddwy ochr yn well.

Pryd ddiwethaf (os erioed) y gwelsoch chi famau yn magu plant mewn siol?

Erbyn wyth o'r gloch, mae Duw a wyr faint o famau a'u plant o dan bump oed yn eistedd mewn Duw a wyr faint o gorlannau, ar ddaear sy'n wastad a melyn.

Ar yr un pryd, drwy ddarlledu lluniau o sachau bwyd a oedd yn amlwg wedi'u dwyn ac ar werth ar stondinau'r farchnad a thrwy adrodd straeon am famau'n `aberthu' eu babanod, doeddwn i ddim yn bwriadu darbwyllo'r Cymry i beidio â rhoi.

Mae'n disgrifio'r ymweliadau hyn yn ei atgofion mewn geiriau sy'n ei ddangoS 'ar ei elfedeiddiaf', a defnyddio ymadrodd Tegla: Ym mis Mawrth yr oedd cuwch ar Foel Famau heb nemor wen haul: ond gwen oedd ar y moelydd a dyffryn Alun fis Mai.

Gwelais bob gwedd a lliw ar y Foel Famau a'i thŵr, am rai blynyddoedd ar ol hyn: clywais ambell hwyrnos sŵn dwfn mud o'r tu cefn iddo, y dywedid mai atsain ydoedd o ddrycin pell ar y Werydd.