Dim ond yn hwyr y cyrhaeddodd dylanwad yr Oleuedigaeth a'r ymgais i greu gwladwriaeth fodern ar linellau Ewropeaidd.

Ceisiai bob amser wisgo'r ddau blentyn yn fodern.

Mewn gair, eilunaddoli yw dwyfoli unrhyw agwedd ar y cread ac nid yw pobl fodern uwchlaw gwneud yr un peth.

Mae hi'n gwbl gwbl gyfoes." Fydd Manon Rhys ddim yn newid llawer ar Cwmglo ar gyfer cynulleidfa fodern.

Ac yntau'n ddi-nod ei uchelgais, nid yw o bwys iddo ef fod yn 'fodern' nac yn ffasiynol nac yn 'safonol': ychydig o fyfiaeth sydd ynddo.

Yn yr ysgolion newydd, pwnc dewisol oedd iaith fodern, i'w dderbyn neu ei wrthod ar ddiwedd y drydedd flwyddyn (fel pob pwnc arall ac eithrio Saesneg a mathemateg).

Ar ôl yr ymchwydd yna, lle'r oedd yn amlwg yn drwm dan ddylanwad y pulpud, mae ei adroddaidau o ymweliad ag un o feysydd yr ymladd yn llawer nes at newyddiaduraeth fodern .

Mae'r chwedl fyd-enwog hon yn dal i effeithio ar fywyd tref fodern Hameln.

Yn y dref fodern y mae'r bobl yn byw erbyn hyn, ond y dref hynafol yw trysor diwylliannol cenedl y Cwrdiaid a safle hynafol o bwysigrwydd rhyngwladol.

Ar ryw ystyr felly y mae ysgolheictod diweddar yn ailgydio (ond gyda llawer mwy o wybodaeth a manyldra hanesyddol) ym mhrif linellau dehongliad cychwynnydd yr ymchwil fodern am yr Iesu hanesyddol, sef Reimarus, gŵr o ddaliadau deistaidd yn y ddeunawfed ganrif a geisiai wrthwynebu'r Gristnogaeth draddodiadol.

Neun cael rhyw yn yr idiom hyll, fodern.

Mae'n ffordd ryfedd o dynnu blewyn o drwyn rhywun - ond y ffordd fodern o sarhau rhywun yw gwisgo crys T gydau henw arno.

Mae sawl atgof hefyd nad dinas fodern Trydydd Bydaidd ddiurddas yw hi, ond prifddinas hen hen wareiddiad.

Mewn gwirionedd, 'Y Ddinas' yw'r gerdd eisteddfodol fodern gyntaf.

Ond y mae llawer o'r cartrefi yn y dref yn reit fodern, fel y rhai sydd yn y llun.

Yng Nghymru, ar y llaw arall, rydym oll yn gytu+n mai hanes cymdeithasol yw natur Hanes Cymru Fodern yn ei hanfod.

Sylfaen yr ymwybyddiaeth fodern, meddai, oedd ymdeimlad o annibyniaeth ar allanolion ynghyd â ffydd yng ngallu'r dyn unigol i ateb cwestiynau dyrys bywyd drosto'i hun.

Ffydd sy'n mynegi teyrngarwch gwaelodol i rywun neu ryw egwyddor, ein hymgysegriad i Dduw neu ryw eilun hen neu fodern.

Cafwyd trydydd tymor llwyddiannus i'r gyfres o gyngherddau o gerddoriaeth fodern, NOW Hear This, gyda'r gynulleidfa'n dyblu.

Roedd yr žyl yn arddangos nid yn unig gyfoeth cerddorol y wlad, o'r oesoedd canol hyd at Chopin, Szymanowski, ac yna gyfansoddwyr yr oes sydd ohoni, ond hefyd fryn dipn o bensaerni%aeth, drama a llenyddiaeth fodern ynghyd â hannes twf a datblygiad Pžyl yn y cyfnod comiwnyddol sydd wedi dirwyn i ben yn ddiweddar.

Prin yw delweddau felly - ond yn ystod yr žyl y mae'r cyfle i chwilio am ddelweddau yn adderchog gan fod y dewis mor eang ac yn gyfoethog, yn syfrdanol o amrywiol ac yn wirioneddol ryngwladol, ac eto'n Gymreig yn yr ystyr orau; yn fodern; yn gyffrous, yn gyfeillgar, yn barod i groesawu diwylliant pentre'r byd.

Dwy dref sydd yma mewn gwironedd, un hynafol ac un fodern.

Adlewyrchiad o'r hyder newydd hwn ynglŷn â dysgu Hanes Cymru yw'r gyfrol Llunio Cymru Fodern gan Geraint Jenkins, sef y gyntaf mewn cyfres o bedwar gwerslyfr ar Hanes Cymru.

Realiti'r sefyllfa, wrth gwrs, oedd fod Lithuania'n ceisio creu safle iddi'i hun fel gwladwriaeth aeddfed, fodern ac roedd digwyddiadau'r dydd i fod yn ernes o hynny.

Yr enghraifft gyflawn gyntaf o lenyddiaeth fodern mewn Cymraeg yw'r Bardd Cwsc.

Trwy berfformio cerddoriaeth fodern a stori am eu cefndiroedd eu hunain, mae'r Gymraeg yn cael ei gweld fel rhywbeth cyfoes, perthnasol.

Felly, y ddau ysgogiad sylfaenol mewn Dyneiddiaeth fodern oedd "Natur" a "Rhyddid" - Natur hunanesboniadol a Rhyddid personoliaeth yr ymchwilydd.

Sôn am flyndar--canys dyna'n union sut y cefais fy hun yn Ysgol Uwchradd Fodern Roscommon Street a swatiai dan gysgodion y Braddocks nid nepell o Scotland Road.

Fe allem gael sioc rywbryd o sylweddoli fod yna neges oddi wrth Dduw yn dod o siwt annisgwyl o fodern.

Daeth goruchafiaeth yr iaith Ffrangeg i ben yn Lloegr, a daeth tafodiaith canolbarth Dwyreiniol Lloegr yn sylfaen Saesneg fodern.

Dyma'r amser i annog amryfal ysgrifenwyr i ymroi i ddweud stori fawr y De - a stori fwyaf y Gymru fodern.

Newyddion gwell ydi fod gwyddoniaeth fodern wedi darganfod nad oedd yr hen AStecs a Sbaenwyr yna ddim yn siarad cymaint â hynny o lol wrth ddweud mai siocled ydi'r petrol sy'n mynd i roi nwydau rhywun mewn ofyrdreif.

Mae'r neges syml ond ysgytwol yn dweud rhywbeth wrth y glust fodern.

Yn ystod ei gyfnod ym Mangor, ymgofrestrodd yn Adran Addysg Coleg y Brifysgol a sefyll yr arholiadau rhagarweiniol ar gyfer MA Ar ôl pasio'r rheini, aeth rhagddo i baratoi traethawd MA ar "Yr Ysgol Sul o safbwynt Addysg Fodern" ond oherwydd y galwadau cynyddol ar ei amser ni chwblhaodd y gwaith.

Ysgrifennwyd y ddwy gerdd yma yn amlwg o safbwynt hollol fodern, ac ni wneir ymdrech i gydymdeimlo â syniadau'r Rhufeiniaid eu hunain nac i drin eu llenyddiaeth fel rhywbeth a fu, yn ei ddydd, yn llawn nor gyffrous a newydd â'r 'telynegion Cymraeg'.

Ond creadigaeth fodern yw categori 'y tair rhamant' oherwydd nid oes tystiolaeth fod copi%wyr, nac, mae'n debyg, ddarllenwyr, y gweithiau hyn yn eu gweld yn hanfodol gysylltiedig â'i gilydd.

Yn wir, cyfaddefodd ef y byddai ar goll yn ceisio dygymod a'r dechnoleg fodern.

Ar ôl crynhoi'r dystiolaeth am agwedd yr Eglwys Fore at ryfel a dangos ei hymlyniad diwyro wrth heddychiaeth, a dweud ychydig am ddechreuadau heddychiaeth fodern, daw'r awdur at ei brif bwnc.

Ffigurau pitw o'u cyferbynnu â chostau'r žyl fodern, wrth gwrs, ond bu dau ddatblygiad pwysig ers y pumdegau.

Dyma a roes fod i ffurfiau arbennig llenyddiaeth fodern, comedi, trasiedi, nofel, pryddest.