Wel dyna fi wedi rhoi rhyw fraslun o'r amodau a'r tirwedd ar y mynyddoedd yna ichwi.

Mae fel pe byddai yn gadael argraff o fraslun gorffenedig yn aml iawn.

Dadleuodd Frank Smith, a sgrifennodd gofiant i Kay-Shuttleworth, fod y gorchymyn i'r Dirprwywyr i ymchwilio i 'foesau'r' Cymry yn dod o ymyrraeth rhywun anhysbys â'r cyfarwyddiadau gwreiddiol yr oedd Kay-Shuttleworth wedi eu paratoi yn ei fraslun.

"PA LE, PA FODD DECHREUAF": yw teitl llyfryn a gyhoeddwyd yn ddiweddar sy'n fraslun bywiog a blasus o fywyd a gwaith Dr Roger Edwards, yr Wyddgrug, - un o wyr athrylithgar y ganrif ddiwethaf.

Dyna, felly, fraslun byr o ffurf a gweithgaredd silia ac fe'i bwriedir fel rhagarwiniad i ystyriaeth o amrywiaethau yn ffurf a swyddogaeth y siliwm yn y Deufalfiaid.