Ofnai rhai Cymry y gallai bodolaeth yr iaith Gymraeg greu'r argraff nad oeddent yn gwbl deyrngar i Brydain ac i'r Llywodraeth Seisnig.
Gallai fod yn unrhyw un ar wyneb daear.
'Roedd hi wedi hen ddysgu'r cyntaf ar ei chof ac ailadroddai ef wrthi'i hun yn awr ac yn y man yn y gobaith y gallai feddwl am eglurhad.
Gallai'r gwaith gael ei wneud gan gurad.
Gallai wneud y tro'n iawn hebddo.
Gallai argyhoeddi unrhyw Gymro fod Yr Ymofynnydd yn unigryw ac yn werth ei dderbyn a'i ddarllen, gan mai hwn oedd 'misolyn hynaf y genedl', heblaw'r ffaith mai hwn oedd yr unig bapur y gellid ei gyfrif yn gyfuniad o gylchgrawn a newyddiadur, ac yn hollol agored i bawb, heb erioed gau clo ei gloriau yn wyneb neb, boed Drindodwr, Undodwr, amheuwr neu anffyddiwr.
aeth trwy ei feddwl y gallai gerdded i drillwyn ucha os na na, a chael tractor samuel preis i 'w symud i ochr y ffordd.
Yn ei swyddfa, rhoddodd y camera ar y bwrdd, a dyna pryd y sylweddolais beth roedd am ei wneud nesaf; wrth chwarae'r tâp yn y camera, gallai weld y lluniau oedd arno.
CYNIGION: Yn ogystal â dilyn canllawiau adrannol ynglŷn â defnyddio ynni ac adnoddau a rheoli gwastraff, gallai'r Adain ddilyn nifer o faterion.
Ac yn raddol, fel y datblygai'r ddealltwriaeth hon, aeth yn agosach at y pwynt lle gallai droi'n ôl at ei brofiad cynnar, a'r bywyd clos, cyflawn, yr oedd yn ei weld erbyn hyn trwy lygad plentyn a llygad dyn.
Gallai'r Iesu yn hawdd fod yn meddwl am y cyfeiriadau hyn yn yr ysgrythurau ar y pryd, neu am oracl enwog Eseciel yn erbyn bugeiliaid Israel: 'Fel hyn y dywed Yr Arglwydd
Dyma sut y dychmygodd Stephen Spielberg yn ei ffilm Jurassic Park y gallai dinosoriaid gael eu hail-greu heddiw - drwy ddarganfod beth oedd y wybodaeth enetig yn eu DNA, ac yna trosglwyddo'r wybodaeth enetig yma i wy anifail arall.
Ar y llaw arall, gallai ddadlau na ddylai Undodwr gwerth ei halen fod hebddo, nid yn unig oherwydd ei waith personol, ond am ei fod yn ddolen gydiol rhwng aelodau gwasgaredig a llinyn bywyd y mudiad.
Trwy drugaredd, roedd hi'n ddydd Sul a gallai guddio'r symtomau oddi wrth ei rieni.
Mae modd rhagweld y troeon yn y ffordd wrth astudio gwifrau teligraff yn y pellter; mae gweld rhywun yn sefyll mewn arosfan bysiau yn arwydd go lew y gallai fod bws rownd y tro nesaf; chwiliwch yn y pellter am geir yn dod i'ch cyfarfod, a gofalwch eich bod yn tynnu a gwthio'r llyw drwy'ch dwylo yn hytrach na chroesi'ch breichiau.
Sut arall y gallai fod wedi dal ei dir dros y canrifoedd?
Gallai'r ysgub, meddai'r gwiddon fod yn 'beryglus yn y dwylo anghywir oherwydd y nerth sydd ynddi.' Ymddengys i'r helynt achosi cryn bryder i rai o drigolion y pentref a dywedir bod ambell un wedi mynd cyn belled â gosod y Beibl yn ffenestri eu cartrefi er mwyn dadwneud unrhyw niwed.
Y gwahaniaeth a welodd rhyngddynt oedd hyn: yn yr ardaloedd gwledig o'r braidd y gallai'r gweision fyw ar eu henillion, ac ni allai'r ffermwyr fforddio talu rhagor iddynt.
Gallai Horton ddeall agwedd ddigyfaddawd y Cadfridog Cromwell tuag at y bradwyr hyn.
Yn ei hwyliau gorau nid oedd di*rrach cwmn;wr na Waldo yn y byd, a gallai ddiddanu cwmni o eneidiau hoff cytu+n am oriau â rheffyn diddiwedd o stor;au am hen gymeriadau annibynnol a hynod a adnabu.
Ond gallai hynny fod yn wrthgynhyrchiol gan ei fod yn cwtogi ar y cyfleon a gaiff plentyn i ddarllen i bwrpas a thrwy hynny, ddatblygu ei ddarllen ei hun ymhellach.
Ni fagodd fol ei gyfoedion, a gallai roi dau dro am un i fechgyn ysgol.
Gallai unrhyw ddigwyddiad neu achlysur roi cychwyn iddo - gweld ci defaid yn gweithio neu fustych yn pori, ac yn enwedig sôn am beiriant golchi.
Bu amser pan wyddent beth oedd y naill a'r llall yn ei feddwl a'i deimlo, a phryd y gallai siarad yn agored ag ef.
Beth a allai ei wneud ond yr un peth â'r pregethwr,--dianc i fysg pethau cyfarwydd iddo ac ohonynt greu cartref iddo'i hun y gallai fyw'n ddedwydd a diogel ynddo .
Ceisiodd Carol lunio rhestr neges yn ei phen fel y gallai ei throsglwyddo i Emyr dros y ffôn.
Byddai'n rhaid iddo ymladd yn galed yn ei erbyn cyn y gallai eu cyrraedd.
Gallai plant chwarae yn y mannau agored rhwng y fflatiau.
Nid da ganddo na phiwritaniaid na chatholigion a gallai fod yn drwm iawn arnynt.
Mewn cwmni bychan gallai fod mor gyfrin ag offeiriad, ac yr oedd ei gyngor bob amser yn werth ei gael.
Gallai oedolyn mewn dosbarth nos achlysurol fod ag angen cyfnod hwy na hynny hyd yn oed i gyflawni'r gwaith.
Cyn bo hir, 'roedd gan bron bob pentref ei alcemegwr ei hun; yn aml iawn, hen berson go od yn byw ar ei ben ei phen ei hun, yn teimlo'n sicr y gallai weithio hud a lledrith.
Er gallai Caerdydd fod wedi talu'n ddrud am ffolineb ei capten.
* Trafodwch gyda chyd-weithwyr sut y gallai lleoliadau gyfoethogi eu gweithgareddau proffesiynol nhw
Fy marn i yw mai'r hyn sy'n esbonio amrywiol gyfeiriadau ymchwil y Llyfrau Gleision yw bod y Llywodraeth, a chymryd pethau yn y modd symlaf posibl, yn awyddus i weld sut y gallai hi wella'i gafael ar ymddygiad y Cymry, ond fod Kay-Shuttleworth, ac efallai Symons a Johnson, yn awyddus i ddod o hyd i dystiolaeth ddigamsyniol dros sefydlu cyfundrefn o addysg wladol - ac nid i Gymru'n unig swydd.
Pan welodd ddau rwystr metel uwch ei ben sylweddolodd pe bai ef yn ymestyn ei gorff rhyngddyn nhw buasai'n gallu bod yn `bont' y gallai pobl gropian drosti i ddiogelwch.
Wedi holi eu henwau ac ychydig am eu cefndir gofynnodd Mr Puw iddynt sut y gallai eu helpu.
Meddyliais y gallai hwn fod yn daid i'r Cadfridog Sternwood.
Prin y gallai fod yn fy nghofio - un o'i fyfyrwyr mwya trwsgwl a lleiaf dawnus.
Pe bai o'n medru glanio gallai gael lluniau o'r wagenni a'r rheiliau o'r tu mewn i'r ogof.
Roedd Willie wedi penderfynu cyn cychwyn y rhoddai arian parod bob tro y gallai, rhag ofn iddo gael ei wneud wrth dderbyn y newid.
Rhaid ceisio gweld yr Adroddiadau fel esiamplau o anallu llwyr Dirprwywyr o gefndir cymdeithasol, crefyddol, cenedlaethol a dosbarth rhai tebyg i Lingen i ddeall sut y gallai unrhyw un feddwl am gefnogi'r fath fudiadau.
Yn yr osgordd hon o weinidogion digwyddodd fod un gŵr a fu'n arwr mawr i mi oherwydd iddo beri imi yn gynnar iawn yn fy oes nychu am fedru creu fel y gallai ef.
Gallai'r bachgen weld ei wyneb yn y golau gwyrdd a deflid gan y degau o ddeialau bychain.
Sut y gallai un bachgen ymladd?
Nid oedd yn dasg anodd profi ffolineb yr ensyniadau a gallai ddweud heb flewyn ar ei dafod fod y Methodistiaid yn gwbl deyrngar i gyfansoddiad Prydain ac i'r Eglwys Sefydledig.
Dylai unrhyw fenter newydd gynnwys astudiaeth o: sut i ddatblygu ysgolion gwledig fel canolfannau addysg a chyfathrebu i'r pentrefi ac hyd yn oed fel Canolfannau Busnes i ddatblygu mentrau newydd; a sut y gallai grwpiau o ysgolion bach cyfagos gydweithio er mwyn cynnig profiadau addysgol eang a chyffrous i'r disgybl.
Gallai neidio o'i gar yn Washington gan ysgwyd dwylo a chusanu babis gystal ag unrhyw arlywydd Americanaidd.
Trwy ymddiried yn sofraniaeth ei reswm gallai dyn ddarganfod rhyddid yn ei feistrolaeth tros bwerau Natur.
Cawn Kate Roberts, yn ei beirniadaeth, yn eu rhybuddio i gofio y gallai gormod ohonynt dagu'r arddull a rhwystro'r darllenydd rhag
Yn ôl ei disgrifiad hi o'r Sais a fun spario efo Naseen Hamed gallai rhywun yn hawdd faddau iddi hi am roi cic iawn iddo yn ei wendid.
Gallai merch ifanc heb ŵr, neu a oedd yn dewis peidio â phriodi, fynd yn lleian.
Ac o safbwynt llenyddol, gallai fynegi ei hunan mewn cwpledi a phenillion nodedig am eu cryfder, eu heneiniad a'u prydferthwch.
Gallai dyn un ai reoli'r peiriannau neu adael i'r peiriannau ei reoli ef.
Gallai amddiffyn tŷ a theulu oddi wrth bob aflwydd ac yn aml gwneid croesau o fedw a cherddinen a'u gosod uwchben drysau tai.
Gallai Meic glywed traed yn dal i fyny ag ef.
Lle'r oedd un genedl yn ddigon cryf i fonopoleiddio Llywodraeth y wlad, gallai droi yr athrawiaeth Herderaidd yn erbyn y lleiafrifoedd.
Gallai ystyried y fath bethau arwain at ddatgan euogrwydd, at ailagor hen glwyfau, at addasu poenus.
Yr oedd tôn ei feirniadaeth yn ddigon gelyniaethus i'w hatal rhag cylchredeg hyd yn oed os na theimlai'r prelad y gallai eu gwahardd yn llwyr.
Eu cred oedd y gallai gwyddoniaeth sicrhau gwir ryddid i'r dyn modern a'i ryddhau o lyffetheiriau ofergoel a chredoau gormesol yr eglwysi.
Tybiai y byddai ci mwy cyffredin yn fwy addas iddo fo; ci y gallai chwarae gydag o, un a fyddai'n ffrind iddo a heb fod yn rhy ddrud i'w brynu.
O ffenest ei ystafell wely ef a'i wraig gallai'r Doctor weld yr Orsaf Arbrofi fry ar ben y graig uwch ben y môr.
Gallai weld siâp y celfi yn y golau llwydwyn.
Dywedodd hwnnw y byddai'n rhaid i Waldo ymadael, ond y gwnâi ef ohirio hynny gyhyd ag y gallai.
Ar ambell fore Llun gellid gweld tua dwsin o ffermwyr gyda phâr o geffylau yn disgwyl eu pedoli, a gallai rhai fod yno hyd y prynhawn.
'Roedd ei waith yn un a oedd yn mynd i barhau, a hyd yn oed ar heolydd garw'r wlad, gallai olwynion o wneuthuriad y saer lleol gael eu defnyddio am tua thrigain mlynedd.
Gallai aros gartre i ddarllen llyfr neu roi help llaw i halio cratiau cwrw.
Gallai pobl ifanc fynd at y goeden a sibrwd enw'r un roeddynt yn ei garu, ac yna byddai'r goeden yn lledaenu'r neges i'r pedwar gwynt.
Gallai ei ganiatau greu cynsail i geisiadau eraill cyffelyb ac arwain at dai haf a.y.
Fe gâi help Cen os byddai angen, ond roedd o am wneud y rhan fwyaf o'r gwaith os gallai heb gymorth neb.
Yr oedd amryw o adeiladau'r gofaint yn rhy gyfyng i gael ceffylau dan do i'w pedoli, a gallai'r gof felly fod i mewn ac allan yn barhaus, bydded y tywydd y peth y bo.
Roedd yn ddirgelwch i Joni sut y gallai unrhyw ddyn syrthio mewn cariad efo'u Sandra nhw.
A gallai Deilwen Puw fod o dan ei gyfaredd, ac edrych arno ef yn hytrach nag ar Enoc fel cynhyrchydd.
Roedd yn hapus â'r pethau hyn ac fel yr oedd yn cerdded nôl i'w dž, ystyriodd ble y gallai eu dodi nhw a pha mor neis y bydden nhw'n edrych.
Gallai arogli ei phersawr eto, hyd yn oed ar ôl yr holl flynyddoedd.
Pan holwyd ef sut y gallai hawlio llefaru o blaid y miliynau mudion yn India, ei ateb oedd, "Drwy hawl gwasanaeth".
Gallai weld fod Rhys wedi cynhyrfu ac roedd gwân foddhaus ar ei hwyneb.
Ni feiddiai weiddi, hyd yn oed pe gallai.
Dysgai ei ddawn i drin ei lys ei hyn iddo sut y gallai drin ei gymdogaeth a materion y wladwriaeth sofran.
O'i flaen, cyn belled ag y gallai weld, ymestynnai anialwch hirfaith, heb fod yno na phren na llwyn nac afon na llyn na diferyn o ddŵr - dim o gwbl ond tywod melyn a chreigiau noeth.
Yn fuan iawn, gallai ei llywio heb hyfforddwr hefo fo.
Gallai hynny dynnu sylw'r milwyr a chreu trafferthion i'r teulu'n ddiweddarach.
Ffermwr i bob golwg ydoedd bellach ond nid oedd ffermio ond esgus dros guddio ei fusnes arall sef smyglo unrhyw beth y gallai roi ei ddwylo arno.
VAUGHAN:...ond rhybuddiodd y Bwrdd y gallai ewyllys da tuag at yr iaith ddiflannu oherwydd eithafiaeth.
Er hynny, ni chofiaf erioed i mi ddarllen dim di-werth a ddaeth o'i law; i'r gwrthwyneb, gallai ysgrifennu am yr hyn a ymddangosai'n ddi-werth mewn ffordd mor fyw a deniadol fel na ellid ymatal rhag myfyrio ar ei gyfansoddiadau drosodd a thro, gan droi cylchgrawn dros amser yn drysor parhaol i'w anwylo.
Pe bai hi, gallai Guto o leiaf fod wedi eistedd yno'n ei melltithio.
Gallai'r dweud hwn arwain rhai i feddwl ei fod yn feddal.
Yn naturiol gallai'r cardiau lithro ar fwrdd o'r fath neu gael eu hadlewyrchu ynddo, dyna pam mae defnydd gwyrdd ar fwrdd cardiau mor boblogaidd.
Gwyddai Anna nad oedd William yn ei hoffi a gallai deimlo tyndra rhyngddynt.
Unwaith y sylweddolodd na fyddai'n gallu dychwelyd i'w gwaith ar y dyddiad a drefnwyd, cysylltodd â chynifer o'i chyflogwyr ag y gallai i ymddiheuro, ac i gwyno am ei merch or-ofalus.
Gallai rhywun fod wedi maddau ei hun agwedd sarhaus pe na byddai'r creulondeb hwnnw yn ei lygaid.
Dangosodd Waldo yn ei erthygl ar 'Barddoniaeth T. E. Nicholas' mor angerddol y gallai amgyffred gwirionedd ac mor anodd iddo weithiau oedd gwahaniaethu rhwng gwefr sylweddoli gwirionedd a gwefr adnabod barddoniaeth.
Roedd y syniad ddinist yn gryf ym myd celf y chwedegau, ac yn hytrach na chreu cerfluniau 'hierarchaidd' a gâi eu gosod ar bedestal neu lwyfan gwell ganddo oedd creu 'democratiaeth o wrthrychau' a fedrai gyfleu teimlad tuag at ddarnau o natur, pren, haearn, pridd, unrhyw weddillion dienw y gallai eu defnyddio.
'Fedra i ddim meddwl y gallai o ddeud dim i'n helpu ni i gael Lewis yn rhydd,' meddai Morris yn fyfyrgar.
Cydnabu Mali iddi'i hun y gallai fod yn orsensitif ar y pwnc; yn ddiau roedd hi'n rhy ymwybodol o welwderei hwynepryd wedi pwl o salwch.
Y peth i'w wneud, os gallai, ydoedd gwarchod y wnionyn annwyl.
O'r diwedd, gallai weld pedrongl y ffenestr yn amlinelliad llwyd yn erbyn y muriau du.
Gallai ystyried, o ddifri, sut gi fyddai orau ganddo fo i'w gael yn gyfaill ac yn gwmni iddo.
Yn y tywyllwch o'u blaenau gallai daeru ei fod yn clywed rhywbeth yn anadlu.
Daeth dieithryn rhyfedd yno a dweud wrth y cyngor y gallai ef achub y dref trwy arwain y llygod oddi yno wrth ganu ei bib.