Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

gath

gath

Teimlais ei bod hi'n rhaid i mi borthi sylw Delwyn ar unwaith, ac achub mantais ar falchder y gath yn ei chynffon.

blyb ac mi ddaw'r hen gath i lawr fel bwlet a heibio fi i'r tŷ.' Mae rhyw dueddiad ynof i anobeithio pan na fydd pethau yn dwad yn rhwydd, a daw Robin Tŷ Mawr i'm meddwl.

`Rydw i wedi anghofio'r gath.' Roedd hi fel pe bai Harvey wedi darllen meddwl ei feistres.

Y gath yn gwrthod dod i lawr o ben y goeden o flaen y tŷ, galw ar y frigâd dân a'r rheini efo ystolion mawr yn dringo i'w nôl hi.

Daliais fy anadl rhag ofn iddi daro ym mhennau'r gath a'r gwrachod i droi Anti Meg yn gabaitshen.

Beth yw'r ots?' sgrechiodd y gath.

Y gamp fawr oedd peidio â gollwng y gath o'r cwd.

Yr oedd parti'r "Sospan Bach" ar fin torri i lawr yn yr adran deimladwy lle sonnir am y gath yn cripo Joni Bach.

'Roedd Edward yn bwyta 'i ginio fel arfer, ac yn siarad gyda'r gath ar fraich ei gadair bob yn ail.

Rhythodd i fyw llygad y gath fel y gwnaeth filoedd o weithiau o'r blaen a rhyfeddodd unwaith yn rhagor at ddawn gynnil y gŵr o'r Eidal.

blyb bara llefrith yn dechrau berwi yntê, a mi fydd yr hen gath i'w chlywed yn stwyrian yn y dail.

"'Y Gath" ydi enw'r heddlu ar Dan Din yma.

Amneidiodd y gath ei phen yn araf.

Ac mi gawsom ni hyd i'r gath wedi'i chrogi ar gangen y goeden afalau yn yr ardd.

A dydw i ddim yn sôn am fynd â mymryn o eog adref i'r gath chwaith.

Os na frysiwch chi, fydd dim amser i chi osod cynffon wrth chwannen, heb sôn am Anti Meg!' Fel pe bai'n ategu rhybudd y gath, dyma'r cloc yn y parlwr oddi tanom yn taro un ar ddeg.

Fel dyn gyda thorts egwan yn chwilio am gath ddu yn y nos, doedd dim ond un peth yn bosib' - dechrau wrth y traed, sylwi a chrynhoi argraffiadau, gan obeithio y byddai'r rheiny, fel kaleidoscope bach, yn ymffurfio'n batrwm o fath.

Canu'r piano am byth a gadael i'r gath olchi'r llestri.

'Pwy soniodd am ei throi'n ôl yn fenyw?' crechwenodd y gath, ac edrychai'r gwrachod hwythau yn blês iawn.

'Ti a dy gath!' atebodd Alun yn bryfoclyd, 'mi fasa'n well i ti gael ci fel Bob ni, maen nhw'n llawer callach na chathod.'

Fe ga i groeso mawr gan Cadi'r gath pan fydd hi'n arogli'r pysgod yma.'

Os yw'r gath yn cynhesu yn yr haul yn Chwefror bydd yn cynhesu ger y tân ym Mawrth.

"Y mae yn hawdd iawn gan gapteniaid roddi cant ac ychwaneg o'r gath naw gynffonnog ar gefn troseddwyr, ond pan yr anturiai un ei fywyd yng nghanol y Ue mwyaf arswydus am sharks yn y byd, ie, ac i achub y Uong a'r dwylo, ni chaiff ond un bunt.

Roedd yna fachyn i ddal abwyd er mwyn denu'r gath, ac wrth dynnu yn hwnnw i gael y pysgodyn yn rhydd, roedd gwifren yn gollwng drws i lawr am geg y cawell.

Edrychodd y gath arnaf a cherydd yn ei llygaid.

Ond cyn i'r un ohonynt gael amser i brotestio, dyma'r gath yn sgrechian, 'Dyma'r ail gamgymeriad i chi ei wneud, wrachod!

Nid oedd Del yn fodlon i'r gath drilliw fynd allan o'i golwg o gwbl.

hynny yw, mi ddylai rhywun dynnu cynffon Anti Meg fel y tynnodd hi gynffon y gath slawer dydd.'

Sut daeth y gath allan o'r tŷ?

A dyna'r gath o'r cwd - ofn y Rwsiaid.

Caeais fy llygaid yn dynn, gan ddymuno y byddai'r gath yn derbyn hyn.

Y gath oedd y gyntaf i siarad.

Arswydus o beth fyddai dychmygu'r gath hon yn cwrso ac yn poenydio Anti Meg cyn, yn y diwedd, ei lladd a'i bwyta.

Câi swyddog a ddefnyddiai'r ‘;gath' neu'r wialen fedw hanner-coron o dâl ychwanegol.

Sūn fflamau tân glo yn llempian ac yn chwythu, aroglau lamp baraffin newydd ei golau, grwndi'r gath ar y mat yn gefndir i ddigwyddiadau amrywiol Nedw ac Wmffra.

'Diolch, eich mawrhydi.' Cilwenodd y gwrachod gan blygu'u pennau i gyfeiriad y gath.

A dyna'r gath mewn carchar nes byddai rhywun yn ei gollwng yn rhydd.

Ystryw yw hyn, meddyliais, i gael y gath i newid ei meddwl ynglŷn â chosb Anti Meg.

Mi drodd hyd yn oed y gath ei hunan ei phen hanner ffordd ar draws ei chefn i syllu'n edmygus ar ei chynffon.

Ceir enwau cyffelyb yng Nghymru wrth gwrs ond sylwais ar yr enwau tafarnau canlynol o bob rhan o Gymru sy'n cynnwys enwau adar, anifeiliaid ac un pysgodyn pur gyffredin: Tafarn Ditw, (LLan-y-cefn, Penfro); Tafarn Hwyaid, (Carreg-lef, Mon), Tafarn y Brithyll (Ystradmeurig, Ceredigion); Tafarn y Cornicyll (Llanwenog, Ceredigion); Tafarn y Gath

Crynhôdd dafnau o chwys fel gwlith ar ei dalcen Symudodd yn sydyn yn ei gadair a rhoddodd hergwd i'r gath nes ei bod yn sgrialu ar hyd y llawr cerrig.

Peidiodd y gath â chanu grwndi.

Yr oedd hefyd, meddai, yr uwch swyddog olaf i fod yn dyst i'r defnydd o'r ‘;gath' i gosbi carcharorion.

"Na," meddai'r plant, "tydi o ddim wedi arfer bod hebddom ni." Rhoddodd Cadi y gath fach Smwt ar ei chlustog a chau'r drws arni'n ofalus, ac wedi gweld bod yr anifeiliaid eraill yn ddiogel, i ffwrdd â'r tri am y cwch ar ôl Huw.

Byddai gan Picsi ei gath for anferth i frolio yn ei chylch am weddill yr haf.

'Mae'r plant yn siarad tipyn o synnwyr, Jini a Mini,' meddai'r gath dwp gan ddechrau canu grwndi'n hapus.

Ond, hitia di befo, deuai'r dillad allan yn glaer wyn!' Stori arall fyddai hanes cael y gath o ben y goeden a oedd wrth ochr y tŷ.

Felly hefyd os bydd y gath neu'r ci yn molchi dros eu clustiau.

'Gwaith anodd yw dewis - mae cymaint ohonyn nhw, Mini!' 'Gwir iawn, gwir iawn, Jini!' Dyma'r gath yn dechrau colli'i hamynedd.

Neu mi fyddwn ni yma drwy'r nos!' 'Rych chi'n dweud calon y gwir, eich mawrhydi,' a phlygodd Jini ei phen yn wasaidd i gyfeiriad y gath.

Eiliadau'n ddiweddarach daeth allan drachefn gyda'r gath ddianaf yn ei ddilyn.

Ond os na fydd hynny'n gweithio chwaith, yna fydd gen i ddim dewis ond eistedd yma wrth y bwrdd efo'r sgript o'm mlaen i a thrio ei wneud o felly.' Ac mae'n anodd dychmygu unrhyw artist yn methu â chael ysbrydoliaeth yng nghegin glyd y bwthyn Hans Christian Andersen-aidd hwn, gyda'r gath yn canu grwndi'n ddedwydd ar y silff ffenestr.

Câi'r gŵr y moch, yr ieir ac un gath o blith yr anifeiliaid, a'r wraig weddill y cathod, y defaid a'r geifr.