Yr elw tuag at yr Eisteddfod Genedlaethol.

Yr Eisteddfod Genedlaethol yn penodi'r Cyfarwyddwr llawn-amser cyntaf.

Sylweddolais innau, er i bron ddeugain mlynedd fynd heibio, nad oedd digon o ddþr wedi cael ei dywallt ar y tân arbennig hwn, bod perygl o hyd fod rhywun yn credu fod rhywbeth wedi mynd o'i le gyda chyllid yr Eisteddfod Genedlaethol ym Mhwllheli.

Ymysg galwadau diweddar bu Cerddorfa Symffoni Detroit, Cerddorfa Symffoni Dallas, Cerddorfa Ffilharmonig Newydd Japan, Orchestre Philharmonique de Radio France, Cerddorfeydd Symffoni Radio Hamburg a Cologne, Cerddorfa Genedlaethol Rwsia, a Camerata Academica Salzburg.

Fel y Cymdeithasau Taleithiol yn genedlaethol, yr oedd gan y cymdeithasau Cymreigyddol eu heisteddfodau lleol, a bu i'r rhain

O ganlyniad, mae'r cwmni%au ffôn ar hyn o bryd yn newid ein rhwydwaith genedlaethol o wifrau am rwydwaith o ffibrau optegol, ac mae sôn am ddod â ffibrau i'r cartref cyn hir er mwyn i ni fwynhau (os mai hwnnw yw'r gair) sianeli teledu di-ri a chysylltiadau cyfrifiadurol â'r byd y tu allan.

LUCKY, cyfarwyddwr Canolfan theatr Genedlaethol Bratislava, Slofacia, mewn cynhadledd i drafod theatr plant a phobl ifanc yng Nghiwba yn gynharach eleni.

Defnyddio chwarel lechi Manod (Cwt-y-Bugail) yng Ngwynedd i gadw darluniau o'r Oriel Genedlaethol ac Oriel y Tate rhag cael eu dinistrio.

dd) Trefnu rhai o gyfarfodydd lleol y Gystadleuaeth Gwis Genedlaethol.

strategaeth genedlaethol i ddarparu digon o dai ar rent a chymorth i brynwyr tro cyntaf.

Ffrwyth partneriaeth rhwng y Llyfrgell Genedlaethol a Phrosiect y Canterbury Tales, dan arweiniad y Dr Peter Robinson o Brifysgol De Montfort, yw'r CD-ROM.

Dyna paham y symudant eu gwyl fawr genedlaethol o le i le fel syrcas yn y gobaith y bydd Arthur yn clywed.

Ceir totalitariaeth pan dradyrchefir y wladwriaeth ar draul y gymdeithas genedlaethol a'r person unigol.

CGAG: Canolfan Genedlaethol Addysg Grefyddol, CPGC Bangor

Y sêr yn y ddrama oedd cyfaill da imi, John Ogwen gyda'i wraig Maureen Rhys, ac yn un o'r golygfeydd roedd bron yr holl gymeriade yn sefyll ar bont ac yn canu'r anthem genedlaethol.

Mae BBC Cymru yn bwriadu gwneud cyfraniad sylweddol tuag at helpu i gyflawni amcanion Strategaeth Economaidd Genedlaethol Cymru.

Go brin y byddai neb yn y Llyfrgell Genedlaethol wedi syrffedu ar weld Aled Jones, awdur y gyfrol hon, ond mae'n siŵr iddynt hen, hen arfer â fo.

Mewn gwirionedd, dyma'r peth agosaf a gawsom erioed at gyfundrefn addysg genedlaethol Gymraeg.

Dyna'r unig dro i'r 'Genedlaethol' ei gosod yn destun cystadleuaeth o'r fath.

Cyhoeddodd Cyngor Gweithredu Gwirfoddol Cymru ddatganiadau ar y Ddeddf Elusennau, Y Ddeddf Iaith a'r loteri genedlaethol arfaethedig.

Amcan y Blaid Genedlaethol yw - nid cadw'r Gymraeg fel ffetish yng Nghymru - ond ci gwneud hi'n bosib i bob Cymro fyw bywyd llawn, gwaraidd, dedwydd, cain.

Deddf yr Eisteddfod yn dod i rym ac yn caniatáu i awdurdodau lleol i gyfrannu tuag at yr Eisteddfod Genedlaethol lle bynnag y cynhelid hi.

Am y tro cyntaf erioed cynigiodd y Brenin wobr deilwng iawn yn Eisteddfod Genedlaethol N'Og am gyfres o saith dysgl fwyd yn seiliedig ar y wnionyn, a chynigiodd mwy y flwyddyn honno nag ar yr englyn digrif.

Hurling yw gêm genedlaethol Iwerddon, nid pêl droed na rygbi.

Mae Cymdeithas yr Iaith yn gwrthod addo i beidio â chodi helynt yn yr Eisteddfod Genedlaethol.

Os bydda ganddo fo stori newydd, mi fydda ar y ffôn - "Glywaist ti hon?" neu, "Dwi isio mynd i lle ar lle heno, sgin ti rwbath i mi?" Mae llawer yn gwybod iddo deimlo i'r byw na chafodd arwain y 'Steddfod Genedlaethol.

Mae'n Llyfrgell Genedlaethol ni yn cael grant cyn lleied ag ambell Lyfrgell Brifysgol yn Lloegr am fod y Saeson yn ein gweld ni fel Cenedl israddol.

Mae cystadlu mewn Eisteddfod Genedlaethol, Urdd a Gþyl Gerdd Dant yn hollol wahanol i gystadlu yn Llangollen.

Ac yntau'n frodor o sir Frycheiniog, ac wedi treulio'r rhan helaethaf o'i oes yn llafurio yn y sir honno, y mae'n teilyngu amlygrwydd mawr yn yr Eisteddfod Genedlaethol eleni.

Yn yr un cyfnod, aeth Morris Williams, perchen Gwasg Gee ers rhyw flwyddyn ar y pryd, yn aelod o gyngor Bwrdeistref Dinbych; a gallodd roi gwybod am ei lwyddiant i'r Tri yn eu carchar, drwy lunio stori fer am lwyddiant y Blaid Ddirwestol mewn etholiad yn Nhretomos (Tomos Gee, wrth gwrs) a'i hanfon i'r Eisteddfod Genedlaethol i'w beirniadu gan DJ Williams, yntau wedi cael caniatâd yr awdurdodau i feirniadu o'r carchar.

Lluniwyd holiaduron gwahanol gan Yr Uned Iaith Genedlaethol ar gyfer Ysgolion Cymraeg ac Ysgolion Cymraeg Ail Iaith, cynradd ac uwchradd.

Nid un athroniaeth genedlaethol sydd, ond lleng, a'r cwbl y ceisir ei wneud yn yr ysgrif hon ydyw braslunio rhai ohonynt, ac egluro a beirniadu rhywfaint.

Y ddyfais i wneud hynny oedd gosod y ddrama gerdd mewn ysgol lle mae'r plant wedi cael gwahoddiad i berfformio drama gerdd ar gyter yr Eisteddfod Genedlaethol.

Mary Whitehouse yn sefydlu Cymdeithas Genedlaethol Gwylwyr a Gwrandawyr.

Enillodd Gadair yr Eisteddfod Genedlaethol ddwywaith a dyfarnwyd iddo radd er anrhydedd gan Brifysgol Cymru.

Gwobrwywyd traethawd Dafydd Jenkins, Y Nofel: Datblygiad y Nofel Gymraeg ar ôl Daniel Owen , a enillodd yn Eisteddfod Genedlaethol 1946.

Mae'r ymateb a fu i Seren Wen ar Gefndir Gwyn a enillodd y Fedal Ryddiaith yn Eisteddfod Genedlaethol 1992 yn rhan o chwedloniaeth llenyddiaeth Gymraeg ddiweddar.

Beth bynnag, ar ôl i Miss M. Rhys farw, gofynnodd ei chwaer, Miss Olwen Rhys, am gael y llyfr cofnodion cyntaf yn ôl o'r Llyfrgell Genedlaethol, a rhoes ef ynghyd â'r ail lyfr cofnodion i Syr Goronwy Edwards i'w cyflwyno ar ran y teulu i Lyfrgell Bodley lle cedwid y llyfrau cofnodion eraill a oedd ar glawr.

Fel yr oedd Thomas Jones Llanuwchllyn, a roes wasanaeth mor wiw i lywodraeth leol yng Nghymru ac i'r Eisteddfod Genedlaethol.

'Rhaid iddyn nhw gael ymarfer yn y Stadiwm Genedlaethol 'fory - dyna'r rheolau.

Y mae'n debyg y dylid cynnwys yr Wcraniaid niferus yn y categori cyntaf, er bod eu hymwybyddiaeth genedlaethol yn wannach o lawer nag eiddo'r Pwyliaid a'r Magyariaid ar yr adeg hon.

Felly o lwch y Nationalistische Front (y Ffrynt Genedlaethol) cododd y Sozial revolutiona%re Arbeiterfront (Ffrynt Cymdeithasol Chwyldroadol y Gweithwyr).

Rhys, y gyfrol ar adnau i Lyfrgell Genedlaethol Cymru.

Mae nifer o enillwyr prif dlysau llenyddol yr Eisteddfod Genedlaethol yn galw am ddileu'r gair "Brenhinol" o'r teitl swyddogol.

Fel Cymdeithas, mynnwn fod y Gymraeg yn perthyn i bawb yng Nghymru a'i fod yn hen bryd i'r Gymraeg gael ei normaleiddio fel prif iaith ein gwlad. Edrychwn at y Cynulliad i arwain a gweithredu strategaeth genedlaethol gynhwysfawr ac integredig fydd yn galluogi pawb yng Nghymru i gyfranogi yng nghyfoeth yr iaith gan fagu hyder cyffredinol ym mhwysigrwydd yr iaith Gymraeg.

Diwrnod agor trydydd adeilad Llyfrgell Genedlaethol Cymru yn Aberystwyth.

Bellach mae Y Gymdeithas Wyddonol Genedlaethol wedi ennill ei phlwyf fel un o'n prif sefydliadau yng Nghymru.

Cafwyd rhaglenni unigol gan gynnwys comedi oedd yn seiliedig ar brotest y beirdd yn erbyn BBC Radio Cymru, rhaglen ddogfen i nodi pen-blwydd y Tywysog Siarl yn 50, cystadleuaeth garolau genedlaethol a chyngerdd acwstig gan BBC Radio Cymru o'r Ganolfan Technoleg Amgen yng nghanolbarth Cymru.

Cerddorfa Genedlaethol Gymreig y BBC oedd yn cyfeilio neithiwr dan arweiniad Richard Hickox.

Rhys farw, gofynnodd ei chwaer, Miss Olwen Rhys, am gael y llyfr cofnodion cyntaf yn ôl o'r Llyfrgell Genedlaethol, a rhoes ef ynghyd â'r ail lyfr cofnodion i Syr Goronwy Edwards i'w cyflwyno ar ran y teulu i Lyfrgell Bodley lle cedwid y llyfrau cofnodion eraill a oedd ar glawr.

Fu yna erioed ddim byd tebyg o'r blaen ond gydag Eisteddfodau yr Urdd, Môn a Phontrhydfendigaid ddim yn cael eu cynnal - heb sôn am yr amheuon ynglyn â'r Eisteddfod Genedlaethol - mae gwefan Annedd y Cynganeddwyr "wedi llamu i'r bwlch" a threfnu e-steddfod ar gyfer y beirdd.

Yn aml, cynhwysent newyddion y dydd, boed genedlaethol neu dramor, ynghyd a sylwebaeth ar faterion y dydd, megis caethwasiaeth, dirwest, ac yn y blaen.

Cafwyd ymateb eithaf cyson gan yr athrawon bro i natur y gwaith a wnaed a'u perthynas â'r rhaglen genedlaethol, sef eu bod yn...

Cyfrol yn astudio cyfraniad crefydd i'r ymdeimlad o hunaniaeth genedlaethol.

Yn fab i Ioan Arfon, ac wedi'i fagu ynghanol canolfan ddiwylliannol ferw yn nhref Caernarfon, cafodd y fraint ar ran un cystadleuydd o herio'r Eisteddfod Genedlaethol yn gyfreithiol (ac ennill).

Ar wahân i Pobol y Cwm a Newyddion, mae BBC Cymru amlycaf ar S4C mewn digwyddiadau megis yr Eisteddfod Genedlaethol (eleni, er enghraifft, cynhyrchodd bron i 30 awr o Fro Ogwr), a'r Sioe Frenhinol lle rydym hefyd yn cynhyrchu rhaglenni dyddiol, o dan y teitl Y Sioe Fawr, a rhaglen uchafbwyntiau y penwythnos canlynol.

ADRODDIADAU ERAILL ADRODDIAD YR IS-BWYLLGOR CYMRAEG Cyfarfu'r pwyllgor bum gwaith yn ystod y flwyddyn yn ogystal a threfnu dau gyfarfod arbennig gyda swyddogion CCC Cafwyd trafodaeth gyda George Owen, Swyddog Drama C.Dd.C a'r Eisteddfod Genedlaethol, a theimlwyd fod gwelliant cyffredinol yn y trefniadau ar faes yr Eisteddfod ond fod gofyn trafodaeth bellach am rai elfennau.

Neur oedd cystal â bod yno wrth wylio perfformiad ysgytwol, gwreiddiol Theatr Genedlaethol Ieuenctid Cymru o Faust Goethe yn Amgueddfa ac Oriel Genedlaethol Cymru.

Heddiw ar Faes Eisteddfod Genedlaethol Môn, lansiwyd CD-Rom newydd o Sam Tân, y gyfres animeiddiedig boblogaidd i blant.

Mae'r grwp yn anelu at wasgaru'r wybodaeth amdanynt yn lleol, yn genedlaethol a thramor yn gyson.

Mae'n bosib i unrhyw un weld y papurau hyn yn y Llyfrgell Genedlaethol ar ôl sicrhau caniatâd ysgrifenedig gan lan a Thalia Campbell.

Y mae un o brif drysorau Llyfrgell Genedlaethol Cymru yn awr ar CD-ROM - yr Hengwrt Chaucer.

Oddeutu'r pum cant, fwy neu lai, sydd yn cystadlu yn Adran Llên y Genedlaethol bob blwyddyn, er bod pum mil a mwy ar b'nawn Iau yn ysu am roi 'u llinyn mesur ar 'u tipyn ymdrechion nhw hefyd.

Bu cyfarfodydd swyddogol a'r Eisteddfod Genedlaethol yn ogystal a chyfarfodydd hanner blynyddol CCPC.

Jones, y chwarelwr a ddaeth yn Ysgrifennydd cyntaf Plaid Genedlaethol Cymru, a J.

Roedd y fenter aml-gyfrwng nodedig hon yn coffau'r 20fed ganrif fel y'i hadlewyrchwyd gan ddigwyddiadau yn yr Eisteddfod Genedlaethol.

Defnyddio'r genedl a wnânt i amcanion gwladwriaethol, tra bo cenedlaetholdeb yn ceisio datblygu adnoddau moesol a materol y gymdeithas genedlaethol.

Beth bynnag, yn swyddfa plaid genedlaethol yr Alban - yr SNP - yn y senedd yng Nghaeredin gosodwyd blwch rhegi gydag aelodau yn talu rhwng pump ac ugain ceiniog o ddirwy gan ddibynnu ar y rheg.

Un esboniad ar y wedd hon ar y nofel (ar wahan i ysgogiad cychwynnol amodau cystadleuaeth yr Eisteddfod Genedlaethol, a ofynnai am nofel yn ymdrin a thair cenhedlaeth) yw hoffter y Cymry o hal achau, yr ymhyfrydu mewn tylwyth mawr dyrys.

Dathlodd Cerddorfa Genedlaethol Gymreig y BBC ei phen-blwydd yn 70 gyda dau gyngerdd arbennig: un yn Neuadd Dewi Sant, Caerdydd, ym mhresenoldeb Ei Uchelder Brenhinol Tywysog Cymru, Noddwr Brenhinol y gerddorfa, a'r llall yn Neuadd y Brangwyn, Abertawe.

Hyderwn y bydd cyhoeddi'r ddogfen hon -- law yn llaw â dulliau eraill o weithredu -- yn sbarduno trafodaeth ac yn ennyn cefnogaeth i ddeddfu er mwyn gosod seiliau cadarn i ddatblygu'r iaith Gymraeg yn iaith genedlaethol, fyw i Gymru gyfan fel rhan o'r broses ehangach o ddemocrateiddio ein gwlad.

Cafwyd cyfle i hysbysebu gwaith y pwyllgor ac i arddangos adnoddau a gyllidwyd gan y Swyddfa Gymreig ac a gynhyrchwyd gan yr Uned Iaith Genedlaethol, Canolfan Astudiaethau Addysg Aberystwyth, Canolfan Astudiaethau Iaith Bangor, NERIS a MEU (Uned Feicroelectroneg Cymru).

Enillodd droeon ar yr unawd tenor dan a thros bump ar hugain oed yn y Genedlaethol ac yn y blynyddoedd olaf yn cael ei ddyfarnu yn 'llais y flwyddyn' yn Eisteddfod Llangollen.

Ond pennaf cyfaill ei dad yn Llanelli oedd Dr Gwylfa Roberts, gweinidog Tabernacl, Llanelli a bardd a enillodd y Goron yn yr Eisteddfod Genedlaethol ddwywaith.

Ac sydd, erbyn heddiw, yn gartref i'r Ganolfan Athletau Dan-do Genedlaethol.

Mae'n debyg mai i'r Llyfrgell Genedlaethol yr â llawer ohonynt.

Gwaith y pwyllgor hwn, a ganolwyd ar CILT, oedd casglu a dosbarthu gwybodaeth, cynnal cynhadledd breswyl genedlaethol, a chyhoeddi cylchlythyr tua dwywaith y flwyddyn (a oedd ar gael oddi wrth CILT).

Arferwn fynd i bob Eisteddfod Genedlaethol yn y LandRover ac aros mewn carafa/ n gyda chriw o ffrindiau lleol, hwyliog.

"Be ydi mêc fy nghrys i Jini?" Mam druan yn atab "Dwfal", a medda nhad fel ergyd o wn - "Tydw i'n 'dwfalu' fama ers oriau!" Saib - nhad, mam, a ninnau'r plant yn sylweddoli beth oedd o wedi'i ddeud, a phawb fel côr adrodd 'Steddfod Genedlaethol yn chwerthin efo'n gilydd.

Cyrhaeddais Athrofa Prifysgol Cymru, Caerdydd (UWIC) yn ddidrafferth ond ble roedd y Ganolfan Athletau Dan-do Genedlaethol?

Aeth torfeydd â phicnic i'r parc gan fwynhau rhaglen drawiadol o'r un arddull a'r ‘Last Night' gan Gerddorfa a Chorws Genedlaethol Gymreig y BBC a gwesteion arbennig gan gynnwys y cantorion rhyngwladol Cymreig Rebecca Evans a Jason Howard - cyn mynd yn fyw i gyswllt â'r dathliadau yn Neuadd Albert.

Yn Eisteddfod Genedlaethol Bro Colwyn, 1995, yr enillodd Tudur Dylan ei Gadair Genedlaethol - gyda'i dad, fel Archdderwydd, yn ei gadeirio.

Colbir yr Eisteddfod Genedlaethol am roi'r 'lle blaenaf o hyd i ffurf obsolesent fel yr awdl'; y mae'r Eisteddfod wedi mynd yn sioe enfawr ariangar, wedi ei llwyr ysgaru â phob rhith o gelfyddyd'; ac y mae ei chystadlaethau'n anathema i gelfyddyd.

Mae Cerddorfa Genedlaethol Gymreig y BBC yn cael ei chyfrif yn un o'r goreuon ymysg cerddorfeydd symffoni gwledydd Prydain.

Ag yntau wedi'i ailenwi i adlewyrchu ei le hanfodol ym mywyd cerddorol Cymru a'i berthynas glòs â Cherddorfa Genedlaethol Gymreig y BBC, mae'r Corws yn cynnwys 160 o gantorion gwirfoddol o bob lliw a llun.

LLAWENYDD o'r mwyaf oedd clywed y newyddion mai ein Golygydd dawnus a gweithgaf fydd yn derbyn Medal Syr Thomas Parry Williams, er clod yn yr Eisteddfod Genedlaethol yng Nglyn Nedd eleni.

Anffurfir y gymdeithas leol gan y biwrocratiaid fel y treisir y gymdeithas genedlaethol ganddynt, canys fel hyn y mae pobl yn haws eu trin.

Mae nhw wrthi fel lladd nadroedd yn y Llyfrgell Genedlaethol.

Cyfeiliodd Cerddorfa a Chorws Genedlaethol Gymreig y BBC i lawer o'r artistiaid yn ogystal â pherfformio anthem newydd a gyfansoddwyd yn arbennig ar gyfer yr achlysur gan y cyfansoddwr cyfoes adnabyddus Karl Jenkins.

Er mwyn sicrhau fod modd i'r cynlluniau iaith ddylanwadu ar y broses addysgol, y mae angen yn ymarferol wahaniaethu rhwng cynllun iaith ar gyfer cyrff sirol neu genedlaethol, sydd yn ymdrin â materion gweinyddol a pholisi cyffredinol yn unig, a chynllun iaith ar gyfer sefydliadau addysgol, sydd - yn ychwanegol at faterion gweinyddol a pholisi cyffredinol - yn ymdrin â phrofiadau dysgu disgyblion a myfyrwyr unigol.

Ar y llinell amser ceir manylion am brif ddigwyddiadau hanesyddol, a'r Eisteddfod Genedlaethol, ym mhob blwyddyn o'r ugeinfed ganrif.

Gall Theatr Genedlaethol Ieuenctid Cymru lawenhau iddyn nhw gyflwyno perfformiad y buasai unrhyw gwmni proffesynol yn falch ohono.

Enwi Penrhyn G^wyr yn Ardal Genedlaethol o Brydferthwch Neilltuol.

Pan gynhaliwyd gwyl genedlaethol yn Llanbed y tro diwethaf - yr Eisteddfod Genedlaethol yn 1984 - cyhoeddodd Cymdeithas yr Iaith bapur o'r enw CYMRU 2000. Ein dadl ar y pryd oedd y gallasai cymunedau naturiol Cymraeg fod wedi diflannu ymron erbyn troad y ganrif, er y byddai dros 400,000 o unigolion yn dal i siarad Cymraeg.

S4C Digidol yn darlledu bron i 80 awr o deledu digidol o Eisteddfod Genedlaethol Môn yr wythnos nesaf.

At Gymdeithasau'r Orsedd, yr Eisteddfod Genedlaethol, a'r Cymmrodorion, i ofyn am eu nawdd i Gerdd Dant, a'u bod hwy i reoli neu ddeddfu bod y delyn a'r canu penillion i gael eu priod le ar raglenni'r dyfodol.

Y mae ceisio cysoni'r ffaith hon a'r teimlad o falchter cenedlaethol, hyd yn oed a hunaniaeth genedlaethol, yn orchwyl poenus o anodd.

Sefydlu'r Drydedd Reich yn Yr Almaen, Hitler yn ffurfio baner swastika newydd i'w blaid, Plaid Sosialaidd Genedlaethol Yr Almaen, sef y Blaid Natsïaidd.

I gydfynd â'r dathlu, bydd llawysgrifau a llyfrau printiedig yn cynnwys gweithiau Chaucer yn cael eu harddangos yn y Llyfrgell Genedlaethol.

Ni chynhelir cystadleuaeth yn rhanbarthol y flwyddyn nesaf gan fod yna gystadleuaeth genedlaethol fel rhan o ddathliadau'r Mudiad.