Gwrthododd toreth o Gymry adnewyddu eu trwydded deledu; arestiwyd a charcharwyd llawer o genedlaetholwyr eraill am beri difrod i drosglwyddyddion.

Adlewyrchir yr edmygedd hwn o genedlaetholwyr Iwerddon yn Awdl Gwenallt.

Byddai hanes cyflawn yn gorfod rhoi lle i'r gweithredu uniongyrchol, wedi i'r mesur fynd trwy'r Senedd, gan ychydig o genedlaetholwyr glew a garcharwyd mewn canlyniad, ond nid y Blaid a drefnodd hyn er inni drefnu'r amddiffyniad.

Cyfeddyf, er hynny, fod athrawiaeth Maurice Barres nad yw llawn dwf yn bosibl i'r unigolyn heb ymgymysgu a chymdeithas, 'yn deilwng o astudiaeth fanwl yn enwedig i ni genedlaetholwyr.

Uwchben yr oedd cannoedd o genedlaetholwyr a geisiodd rwystro gorymdaith ceir Lerpwl rhag cyrraedd y ffordd a redai dros ben yr argae.

Serch hynny, y mae tipyn yn ei athroniaeth sy'n apelio at genedlaetholwyr heddiw, megis ei gred fod awdurdod gwleidyddol yn dod oddi wrth y bobl.

Daw Lucien Bouchard o Lac Saint-Jean, ardal lle mae mwyafrif llethol y boblogaeth yn uniaith Ffrangeg ac yn genedlaetholwyr o hil gerdd.