Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

glaw

glaw

Roedd y gwynt yn gryfach o lawer ond nid oedd yn bygwth glaw.

Mi fyddai yna stori ysgafn yn y Cymru'r Plant weithiau, ond prin y byddai hi byth yn ddigon digri i'w hail- adrodd ar y ffordd adre o'r ysgol neu wrth aros iddi stopio bwrw glaw ar bnawn Sadwrn.

Drwy'r glaw, daeth dau ddyn yn cario calabash, sef llestr wedi'i wneud o ffrwyth coeden, a dodwyd hi ynghanol yr ystafell.

Dwy'i ddim yn siŵr fod hynny'n wir am gymylau a glaw mân Abercrâf.DAN Y LABELI

Pan ddeuai'r glaw trwm yn yr haf, byddai'r afon yn gorlifo, gan orfodi cannoedd o deuluoedd i ffoi o'u cartrefi rhag y dwr a'r carthion.

Awdurdodau yn poeni am lefel y glaw asid a oedd yn effeithio ar lynnoedd.

Pob man yn wlyb heno er bod y glaw wedi diflannu ers oriau.

Troi ar y rhew, Llyfnu ar y glaw Casglu baw i'r ysgubor.

Daeth 60 o Gymry Cymraeg allan yn y glaw i weld y perfformiad hwnnw.

Mi wn bod yn rhaid cael glaw i gadw'r planhigion yn iraidd a'r ffrydoedd yn risialaidd, ond carwn weld y glaw yn disgyn yn oriau'r nos.

Mae chwarae ail ddiwrnod gêm griced Lloegr yn erbyn Bwrdd Criced Pakistan wedi'i ohirio oherwydd glaw.

Yr oedd yr Almanac yn ystordy o wybodaeth gymysg am genedlaethau lawer, geni, priodi, marw rhyw deyrn neu arglwydd, drylliad llong, neu dan mawr Llundain, ac yna yn sydyn, rhyw ddywediadau fel - "Gwynt a glaw, yma a thraw%, rhyw erchyllderau dyddiol am sbel wedyn, ac yna "Felly pery i'r mis derfynnu%, hynt y lleuad a thrai a llanw.

Edrychais yn drist ar y glaw di-baid.

Cawn baned o goffi a mygyn tra'n disgwyl i'r glaw fynd heibio.

Arwydd arall oedd 'Clwbyn y Glaw'; doedd hwn ddim i weld bob amser oherwydd pellter ffordd.

Os medrwn ei hadu a chael glaw yn fuan, yna gallwn ddisgwyl porfa ffres at yr hydref ac i'r wyn bach yn y gwanwyn.

Bu+m yn sgwrsio ag o yn ddiweddar a chael orig ddigon difyr, ac wrth eistedd yn gwrando ar y glaw y bore 'ma, daw'r sgwrs i'm meddwl.

Mae priddoedd podsolig yn ffurfio pan fo dwr glaw yn cludo elfennau o'r haenau uchaf i'r haenau is gan greu proffil lle mae'r haenau uchaf wedi eu cannu ac yn asidig.

Go brin y credodd y fanhadlen wrth grymu i'r glaw ac ildio i'r gwres y byddai ffurf ei thyfiant rhyw ddydd yn ateb gofynion gosodreg blodau mewn dosbarth nos!

Mae'r gynulleidfa'n ddigon tene ar y gore, a doedd neb yn teimlo fel edrych ar Madog a chil i lyged bob tro y bydde'r ficer yn pregethu; ond roedd tŵr yr adeilad mewn cyflwr truenus, y glaw'n dod miwn drw'r to mewn manne, a wal y fynwent yn dylle i gyd - a deg mil yw deg mil.

Cerdded ar Mynydd y Gaer yn y niwl a'r glaw oedd y profiad mwyaf diflas mae'n siwr.

Mae gwraig Gwern Hywel ym mharagraff cynta'r llyfr yn edrych ar y glaw'n pistyllio: gwneir i'r tywydd cyn pen dim fod yn arwyddlun o gyflwr Methodistiaeth.

Er bod Mr Parri flynyddoedd lawer yn hŷn, wnaeth o ddim anghofio unwaith!) Ar ddechrau pob cyfarfod, byddem yn cael paned o de i'n cynhesu ni ar ôl cerdded i lawr yma drwy'r gwynt a'r glaw.

ATHREITUS Am athreitus y mae Urmyc fwyaf enwog - y glaw eto, ac mae rhai o'r bobl stiff sy'n byw yno yn cadw math o wyliau od iawn.

Ydyw, mae'r dyn yn gwybod 'tydi - onid ydyw efe wedi gweithio i Mr Rothchilds ei hun, ac wedi preifateiddio pob chwarter moliciwl o fewn ei gyrraedd o'r gias i'r glaw.

Ar “l glaw trwm y noson cynt roedd tipyn o lif yn yr afon.

Cysgu'r noson mewn pabell, a hithau'n noson stormus ofnadwy a niwl a gwynt a glaw.

'Roedd e'n berfformiad da o feddwl bod nhw heb fod mâs yn y canol oherwydd y glaw.

Mae pren gwastraff yn cael ei losgi i wresogi'r adeiladau ac mae'r glaw yn cael ei ddefnyddio hefyd yn ein toiledau, meddai Rhodri Clwyd Griffiths, Swyddogol Gwyddoniaeth.

Pan ddaw'r glaw eto i yrru i lawr drwy'r bwlch, neu pan ddaw'r niwl drachefn i or-doi'r arlwy o brydferthwch sydd o'm cwmpas heddiw, fe'm hyrddir unwaith eto i bwll o iselder ac anobaith.

Mae gan Gymru hinsawdd arforol gyda gwyntoedd gorllewinol yn dod â glaw ym mhob mis o'r flwyddyn, ac yn aml meddylir am Gymru fel gwlad wlyb.

Deud wrthi mai trwsgwl oeddan ni tro dwytha, trwsgwl a blêr, glaw ifanc oeddwn i, yn goesau i gyd fel ebol newydd, doeddwn i heb arfer wrth bwrdd - cofia ddeud wrthi bod yn ddrwg gen i am y llestri - a beth bynnag, chdi oedd y drwg yn y caws go iawn, chdi ddaru droi'r byrddau a chwalu'r lluniau a chwythu'r tân i fyny'r simdde.

MORYS Y GWYNT AC IFAN Y GLAW gan Robin Llywelyn

Hynny, wrth gwrs, sydd wedi achosi'r tyrfe mewn rhai mannau, y gwlithlaw di-baid a'r glaw trwm iawn ar adegau.

Ond erbyn hanner dydd yr oedd yn cilio draw a daeth glaw y prynhawn i'w olchi ymaith.

Glaw ddechrau Tachwedd - barrug dros wyliau'r Dolig.

Sgoriodd Morgannwg 167 am bedair wiced cyn i'r glaw ddod ar ôl 38 o belawdau.

Perfformiwyd rhai ou caneuon newydd megis Graffiti Cymraeg, Llenwi Fy Llygaid a Gweld y Llun - does dim dwywaith y bydd y caneuon yma yr un mor boblogaidd â Cae Yn Nefyn, Chwarae Dy Gêm, Dawns y Glaw ar clasuron eraill.

Bwriad y Ffþl oedd ffrwythloni'r Cadi fel y gwna'r haul a'r glaw y ddaear.

Cafwyd amryw o nofelau'n ymdrin a'r bedwaredd ganrif ar bymtheg - Ar Fryniau'r Glaw ac Eryr Sylhet gan Merfyn Jones yn ymweud a'r India, ac yn arbennig helyntion y cenhadwyr cynnar yno, Llyfr Coch Sian a Sian a Luned gan Kathleen Wood, a Deunydd Dwbl gan Harri Williams sy'n bortread o Dostoiefsci.

Fel pob amser yn Affrica, roedd y glaw wedi pallu yn sydyn pan oeddem yn ciniawa, roedd y sêr yn disgleirio - ac o'n cwmpas filltiroedd o ddim byd.

Darn o fynydd yn ymyl Pumlumon oedd Clwbyn y Glaw ac os oedd hwn yn weladwy roedd yn arwydd sicr o law.

Gosodwch y blwch ar ogwydd tua'r pen blaen er mwyn i'r dŵr glaw lifo oddi arno'n rhwydd.

Bydd rhaid iddyn nhw ddal i sefyllian yn y glaw oer hyd nes y daw rhywun o hyd i ryw fath o gysgod ar eu cyfer.

Yr oedd yn Nadolig sobor o wlyb ac oer, pistyllai'r glaw trwy'r dydd ond nid oedd arwydd o'r hyn a fawr ofnir yma, sef eira.

MELINAU GWYNT Mae'n bosibl y bydd gwlad fach Urmyc yn neisiach lle i fyw ynddi cyn hir oherwydd maen nhw wedi dechrau cael lot o felinau gwynt i chwythu'r cymylau a'r niwl a'r glaw i ffwrdd.

Beth oedd gwynt a glaw a haul?

Bellach dim ond yn ne a gorllewin Cymru y gwelir twyni þ yn Kenfig, Bae Oxwich, Burry, Towyn, Talacharn a Harlech, ac mae rhai o'r rhain dan fygythiad oddi wrth glaw asid.

Glaw mân yn rhoi sglein ddwys ar y Rhyl.

Ond mynnu mynd yn ei flaen wnaeth Merêd; ni chredai y deuai'r glaw'n fuan - ni fynnai gredu hynny gan gymaint oedd ei awydd i sugno'r diferyn eithaf o fwynhad o'r profiad hwn.

Glaw ym Mai, sychder ym Mehefin.

Wedyn yn ystod tymor y glaw mawr byddai llifogydd Mekong yn cefnu'n ôl i'r llyn.

Dim un pwynt i Gymru unwaith eto ond mi gawson nhw dipyn o hyder yn y glaw di-baid.

Cafodd glaw di-ddiwedd y gaeaf effaith ar ffermydd tir ar heb gyfle i ddechrau aredig na thrin y tir.

Holltasai cwmwl glaw yn y prynhawn, ac yr oedd y glaw wedi disgyn yn genllif ar y ty nes cuddio llawr yr adeilad â llaid hyd at y migwrn.

Rhwng gwynt, glaw a thirwedd bu Carnoustie yn drech na goreuon byd ar unig gysur a gafodd Tiger Woods yno oedd cusan Yvonne Robb, dawnswraig benglin o Gaeredin.

'Roedd e wedi ei danio a'i gynhyrfu gymaint gan yr hen ganu, a chan yr hyn oedd ganddo i'w ddweud, nes ei fod wedi anghofio'r cyfan am y glaw, a ninnau allan yn ei ganol!

Ac y mae'r ysgrifenwyr yn dra ymwybodol o'r tywydd, - yr heulwen, y glaw, y gwynt, y storm, y cymylau a'r daran.

Cododd ei ysgwyddau'n ddi-ffrwt, cerdded ychydig gamau allan i'r glaw yn ddiniwed fel plentyn, heb na chap nag ambare/ l.

Glaw ar Galan Mai yn proffwydo cynhaeaf gwael.

Pan syrthiasant i'r ddaear fe'u gorchuddiwyd, cyn iddynt fedru pydru, codwyd y tir gan ymchwydd daearegol, ac wedi miliynau o flynyddoedd o wynt a glaw, daeth y coed i'r golwg.

Mae 'Gyda'r Nos Ar O^l Glaw' yn enghraifft ardderchog: yr awyr a'r tir, heb bobl nac adeilad yn y golwg, yn llawn symud ac awyrgylch; yr haul yn torri trwy dduwch cwmwl sydd fel talp o fynydd ar y gorwel.

Erbyn hyn roedd y glaw wedi peidio ond ei bod yn ddigon cymylog o hyd.

Wrth ymlusgo drwy'r glaw meddyliais y byddai'n od, er hynny, na fyddem yn gweld George byth eto.

Mi roeddwn i wrth fy modd pan oedd hi'n bwrw glaw, gan y byddai nhad wedyn yn gweithio yn y stabal, neu'r tŷ gwair, neu'r beudy.

Amser a lle: unfed ffens ar bymtheg, cwrs tair milltir dros y perthi, Sandown Park, dydd Gwener, Tachwedd, mewn glaw mân oer cyson.

Aeth Tecwyn Lloyd mor bell a'i gymharu a Dostoieffsci, Cervantes a Kafka, a glaw Gŵr Pen y Bryn yn 'nofel Gymraeg fwyaf a sgrifennwyd er dyddiau'r Pedair Cainc - heb eithrio nofelau Daniel Owen'.

Glaw Gwener y Groglith - blwyddyn sych.

Math o gobannau ychwanegol ydi'r gwisgoedd hyn oherwydd bod cymaint o wynt a glaw yn chwythu rhwng y cerrig mawrion.

Delweddau negyddol sy'n ein pledu yn ystod hanner cynta'r ffilm: yn wir, golygfa lom sy'n agor y ffilm wrth i Mona'r 'fenyw eis-crim' frasgamu drwy'r glaw fin nos i dŷ sinema'r Rex sydd a phoster uwch ei fynedfa yn hysbysebu'r ffilm nesaf a ddangosir: Coming Soon: Raiders.

Maen nhw mewn sefyllfa addawol yn ei gêm yn erbyn Caint ym mhedwaredd rownd Tlws y NatWest ar ôl i'r gêm yng Nghaergaint ddechraun hwyr ddoe oherwydd glaw.

'Mae arna i ofn bod hi am fwrw glaw.' 'Gobeithio y deil hi am ryw awr neu ddwy, beth bynnag,' meddai Gwyn.

Roedd y Siwsan arall yn disgwyl amdanom yng nghanol y glaw wrth glwyd kibbutz Negba.

Gwynt yn Rhagfyr, glaw ym Mawrth ac Ebrill.

Edrychais ar y gorwel a gweld cymylau du enfawr yn prysur ddod tuag atom ac, o fewn munudau, roedden nhw'n arllwys glaw trofannol ar ein pennau.

Cofiai fel ddoe y diwrnod y daeth yntau i'r eil o'r buarth y bore gwlyb hwnnw dros ddeuddeng mlynedd yn ol - y diferynion glaw yn treiglo'n bistyll tros gantel ei gap a'r sach ar ei war yn sopa diferu.

Roedd hi'n dywyll, yn bygwth glaw ac mae milltir yn gryn ffordd i gerdded dan bwysau horwth o beiriant recordio.

Mae'r ganolfan yn hunan-gynhaliol ac mae gweithwyr yn ailgylchu'r glaw er mwyn dyfrhau'r planhigion.

Roedd y glaw wedi peidio a'r gwynt wedi gostwng, ac roedd rhimyn o haul i'w weld trwy freuder y llenni.

Mae hi'n bwrw glaw heno 'ma, a dwi'n clywad ei sŵn o'n curo ar y to.

Mawrygwn Di am rythmau'r tywydd, am heulwen a glaw, tes a rhew, gwlith ac eira, y gwynt nerthol a'r awel dyner.

fwydo ei wynfyd, neu ar ddiwrnod pan ddisgyn y glaw megis rhaeadr o nodwyddau dur; eto yn fynych gorfod gostegu yw tynged y glaw o dan gryfder ynni a dirmyg gwynt a ddaw yn syth o'r fan lle mae crud a bedd yr oerni bythol wedi ymgartrefu ar y rhewfil sydd yn sgleinio'n ddiog, ac yn ddi-ildio.

Diolch i chi am ddod yma yn y gaeaf oer, yng nghanol y glaw.' Roedd wedi ffoi o Kirkuk, ac yn chwilio am ei wraig, ei ddwy ferch a'i fab.

Ond glaw a gafwyd, cenllif a barodd i'r ddau garlamu'n ôl i'r pentref a Dilys yn colli sawdl ei hesgid wrth faglu ar y ffordd garegog.

Mae'r glaw wedi amharu ar gêm bencampwriaeth Morgannwg yn Old Trafford.

Beth bynnag fo tymer yr haul, y gwynt a'r glaw, gellir derbyn fod y rhew wedi cilio o'r tir am gyfnod.

Ond i'r teithiwr busnes sy'n cyrraedd y maes awyr ac yn llogi tacsi er mwyn cyrraedd ei westy, llwyd a dilewyrch yw'r argraff gyntaf o'r drefedigaeth; heolydd penrhyn Kowloon rhwng y maes awyr a'r twnel i ynys Hong Kong yn dagfa drafffig fyglyd, fflatiau'r pumdegau a'r chwedegau yn salw o'u brig i'w bôn, ysbwriel o'r lloriau uwchben wedi disgyn yn bentyrrau pwdr ar y mân doeon sy'n cysgodi prysurdeb y stryd rhag bygythiad glaw tyrfau'r gwanwyn.

Cyn i chi gael eich temtio þ nid yr un peth ydi dþr a glaw.

Nos Sadwrn dwaetha' roedd hi'n tynnu at un ar ddeg ac yn tywallt y glaw; dyma gnocio mawr ar y drws.' 'Agoroch chi o, Francis?' 'Dim diawl o beryg.'

Deud wrtho fo am fynd yn ôl i'w nyth yn y gogledd lle mae wyau'r glaw yn deor fel ffynhonnau gwynion, tydan ni ddim isio'i fath o ffordd hyn.

Roeddem ar drothwy tymor y glaw, pan fydd llwythau'r wlad yn cynnal defodau i ddenu'r cawodydd a fydd yn rhoi cynhaeaf da.

Mae'r glaw yn pistyllio i lawr wrth i ni fynd yn y car i gasglu Siwsan Diek, Adam a Natalie.

Os mai llwyd ddu oedd lliw'r Ynys ac yn ymddangos yn fawr ei maint a hynny ar adeg machlud haul, bron yn ddieithriad byddai glaw trwm trannoeth.

Ar ben y cyfan, roedd hi wedi bwrw glaw man yn drwm a chyson gan ychwanegu at eu diflastod, a nawr roedd yr oediad hwn yn coroni'r cyfan.

Dywedais ar hyd yr haf, ia, gan god hi yn amhosibl mynd yn y gaeaf o herwydd y ffyrdd oedd yn mynd yn anhramwyol efo'r glaw.

Mae gwyddau Gþyl Fartin yn broffwydi'r gaeaf (eu plu yn drwchus yn arwydd o aeaf caled.) Glaw canol Tachwedd, barrug trwm ganol Ionawr.

Apple, Louisia a Scarlet yn glaw tus chwarter i chwech.

Yn Nhrigle'r Cymylau, y carwn innau ryw ddiwrnod ddychwelyd i'w llwybrau cynefin ddieithr, mae'r duwiau oll yn ymgordeddu fel nadredd ansylweddol ac annelwig yn y glaw a'r niwl.

Er bod y geiriau "Ty'd Mewn O'r Glaw" yn tueddu i fod yn ailadroddus, y mae'n gân sy'n wych o ran techneg gerddorol ac yn sicr yn un i ymlacio gyda hi.

Sylwodd Dilys ar gymylau'n dechrau crynhoi ac roedd hi am iddyn nhw droi'n ôl rhag cael eu dal yn y glaw.