Gwelais y gloyn cyntaf ar y pedwerydd o Fai, ac amryw ar ôl hynny.
Mae'r enw Cymraeg yn cofnodi fod gan y tegeirian hwn ddwy ddeilen fawr Iydan ger ei fôn, tra bo'r enw Saesneg, 'Greater Butterfly Orchid' yn tynnu sylw at y modd y gorwedda'r petalau gwynion ar led fel adenydd gloyn ar fin hedfan.
Gorwedda'r ddau pollinium sy'n llawn paill ar ffurf pedol uwchben, ac mae'r ddisg ludiog ym môn y goes denau sy'n cynnal y pollinium yn glynu'n dyn yn llygaid mawr y gloyn.
Gan imi sôn eisoes am y gloyn gwyn yn elyn i deulu'r bresych, dylwn rybuddio am un arall sydd yr un mor niweidiol, os nad mwy felly yn fy ngardd i oherwydd ei fod yn fwy dichellgar oherwydd ei guddliw.
Gellir eu difa gyda'r un lleiddiaid â lindys y gloyn gwyn.
Glyna'r plat ar amrantiad yn nhafod y gloyn, ac yna gwyra ymlaen er mwyn cyrraedd y man cywir i beillio blodyn arall.
Cluda'r gloyn y paill heb yn wybod iddo i flodyn arall a'i beillio.
Yn ogystal, y mae cynlluniau ar y gweill i drefnu cwis llyfrau rhwng yr ysgolion Cynradd ac i gynhyrchu llyfrynnau lliwio a darllen i blant wedi eu seilio ar gymeriad Gloyn (sef arwyddlun Eisteddfod yr Urdd yng Nghwm Gwendraeth) ynghyd â chylchgrawn chwaraeon.