'Roedd hi wedi hen ddysgu'r cyntaf ar ei chof ac ailadroddai ef wrthi'i hun yn awr ac yn y man yn y gobaith y gallai feddwl am eglurhad.

Nid oes a wnelo hynny ddim â gobaith.

Dyna paham y symudant eu gwyl fawr genedlaethol o le i le fel syrcas yn y gobaith y bydd Arthur yn clywed.

Mae gobaith y caiff Clwb Pêl-droed Hull ei achub rhag mynd i'r wal.

Serch hynny, croesodd Kevin James am gais i roi gobaith hwyr i Gastell Nedd.

Pe bai'r gwahanol fudiadau gwledig yn cyfarfod, yn ymgysylltu ac yn rhannu problemau'n amlach ac yn cynnal llai o ymrafael cyhoeddus yn y papurau newydd, yna byddai gwell gobaith am gytgord a chydymdeimlad.

Felly fe gawn bobl eisiau mabwysiadu egwyddorion Iesu Grist neu gymhwyso ei ddysgeidiaeth at broblemau cyfoes yn y gobaith y gwnaiff hynny eu datrys.

Gobaith criw yr Eisteddfod yw y bydd gweddill Cymru, o'r diwedd, yn gwerthfawrogi ardal sydd wedi cyfrannu cymaint.

Mae rhywun yn byw mewn gobaith y bydd newid.

Ceisiodd Ali ei orau i berswadio Mary i aros, gan fynd cyn belled â gwrthod i'r plant fynd gyda hi yn y gobaith y byddai hynny'n ei darbwyllo.

Poster du, heb lun arno, y gobaith o ddenu cynulleidfaoedd ehangach, si ei fod yn gynhyrchiad gwahanol - "arbrofol" hyd yn oed!

Fodd bynnag, y gobaith yw y bydd nifer o Reolwyr eraill - o'r rhengoedd isaf mewn sefydliadau mawr i reolwyr/berchnogion yn y cwmnïau lleiaf - yn cael budd o'r gwefan.

Nid oedd yr oriau meithion a dreuliasant yn dilyn fflam y gobaith am well byd yn y byd hwn, wedi'u dallu i'r fath raddau na fedrent adnabod dyn da wrth ei weld.

Gobaith y tîm rheoli newydd yw y bydd y gêm gyda Lloegr yn yr haf yn gychwyn patrwm newydd o gemau mwy cyson i Gymru.

Cysgoda drosom; gwarchod ni; nertha ni pan fo gwendid yn ein llethu; arwain ni pan awn ar ddisberod; adnewydda'n gobaith pan fyddwn yn digalonni; eneinia ni â'th faddeuant i'n glanhau oddi wrth staen ein pechod.

Dydy o ddim yn ddigon i osgoi disgyn ond mae gobaith o bethau gwell i ddod.

Wyneb 'mor sur â phot llaeth cadw' sydd gan Huw yn y stori 'Gobaith', ac i Poli, mae'r nam ar y diwrnod y bu'n dyheu amdano 'fel pry du wedi disgyn i lefrith' ('Mis Medi').

'R oedd hyn yn waith caled iawn ond 'r oeddem yn byw mewn gobaith y buasai'n werth yr ymdrech yn y diwedd.

Y gobaith yw gallu mynd ar ôl hysbysebwyr er mwyn cael ychydig mwy o incwm, a cheisio cynyddu nifer y tanysgrifwyr, sydd wedi gostwng yn ddiweddar oherwydd y cyhoeddi anghyson.

Dywedodd y cwmni betio Ladbrokes fod gobaith iddi werthu'n well nag unrhyw record arall dros yr wyl.

Peth ystyriol, ymwybodol oedd y gobaith hwn i Elfed, nod amgen ei gyfnod.

Ei hiaith a'i threftadaeth Gymraeg oedd ei gobaith a'i gogoniant, ac yr oedd y rheiny dan warchae.

Yn y drydedd, ceisiaf ddangos mai cydgenedlaetholdeb yn hytrach na byd digenedl yw gwrthrych gobaith y Testament Newydd yn ei wedd fydgofleidiol.

Y gobaith yw bydd agwedd arloesol yr ardd at wyddor planhigion a garddwriaeth yn rhoi Cymru yn rheng flaen gerddi botaneg y byd.

Roedd yn fuddugoliaeth mewn llawer ystyr, roedd fel pe bai mwy na bygythiad Ffasgaeth wedi'i ddileu, oherwydd fe gyneuwyd gobaith newydd drwy'r byd yn gyfan gwbl, gobaith y gellid dechrau adeiladu'r byd newydd hwnnw y bu cymaint o aros amdano.

Ond fe ddiffoddwyd y fflamau hynny a gyneuwyd gan ddynion a fynnai reoli'r byd crwn cyfan yn fuan - nid oedd golau'r gobaith mor hawdd ei ddiffodd.

Gweddi: Rho ddygnwch a dyfalbarhad i ni, ein Duw, a rho ysbrydoliaeth gobaith.

Os gwerthir car fu'n eiddo i berson enwog, llwyddiannus neu gyfoethog, bydd pobl yn heidio i brynu'r car yn y gobaith y caiff lwc y cyn-berchennog ei drosglwyddo i'r perchennog newydd gyda'r cerbyd.

Chware teg i'r cyfarwyddwr, yr oedd yn athro da, a llwyddodd i ennyn diddordeb Hector yn y pwnc ei hunan yn hytrach nag yn y gobaith am unrhyw ddyrchafiad nac ennill trwy ei wybodaeth newydd.

Byddai wedi bod yn ddathliad llawer mwy rhwysgfawr, yn llawer llawnach o wir lawenydd a gobaith, oni bai am golli'r gweinidog, ac oni bai am y rhyfel.

'Doedd gan Ymddiriedolwyr 'Coffa' druain ddim gobaith i ddenu buddsoddwyr yn eu hachos nhw.

Erbyn hyn, mae'r cwmni wedi ei ddewis a'r gobaith ydy y bydd y gwaith adeiladu'n dechrau yn gynnar yn 2001 ac y bydd y tri safle ar gael i'r cyngor erbyn Medi 2002.

Heno 'roedd hi nid yn unig wedi colli decpunt, a hithe, am unwaith, wedi mentro prynu chwe llyfr, ond 'roedd he hefyd wedi colli gobaith ennill y belen eira a oedd erbyn hyn wedi cyrraedd hanner canpunt.

Cês 'y nhywys o'r cae, a doedd dim gobaith chware mwy yn ystod y daith honno.

Gyda chwmni Granada yn talu amdani, y gobaith yw y bydd hi yr un mor boblogaidd â ffilmiau 'cyfnod' diweddar eraill Hopkins, Remains of The Day a Shadowlands.

'Rhyw newydd llawn gobaith i'n hen-iaith yw hwn,' meddai.

Y gobaith y tymor nesaf yw cyfarfod â swyddogion Cyngor Gwynedd a rhoi ein gofynion am Ddeddf Eiddo yn glir iddynt.

Y gobaith yw y bydd y math yma o drefniant yn lleihau dylanwad y benthycwyr mawr diegwyddor sydd yn dod â diflastod i gynifer o deuluoedd tlawd.

Y mae rhai yn gweld gobaith yn llwyddiannau Plaid Cymru mewn etholiadau seneddol megis eleni ym Merthyr Tudful.

Bydd gobaith milynau wedi ei ddatgan mewn amryw o ieithoedd ar un diwrnod mawr o wrthdystio.

Gan gadw anghenion economi lwyddiannus mewn cof, gobaith BBC Cymru yw datblygu menter newydd sbon yn 2000 - Ysgol Busnesau Bach BBC Cymru - y bwriedir iddi ymdrin â gofynion hyfforddi Busnesau Bach yng Nghymru.

Pryder ynglyn â chrebachu'r iaith yn y cadarnleoedd, ei dirywiad fel iaith gyntaf ar yr aelwyd, ac yn y defnydd a wneir ohoni mewn cyd-destunau 'traddodiadol'; gobaith ynghylch y cynnydd yn niferoedd y bobl ifanc sy'n ei siarad, y cynnydd yn y defnydd a wneir ohoni mewn cyd-destunau newydd ac yn y cyfleoedd newydd i'w defnyddio.

Heb hynny, does ganddyn nhw ddim gobaith o gael benthyciad swyddogol o unman.

Roedd yna dwr o fechgyn ifainc oedd wedi tyfu i etifeddu, nid y ffydd yn yr egwyddorion a ddygai well byd i fyw ynddo, ond y Ffydd a ddywedai fod gobaith am fywyd tragwyddol.

Ac ar ôl cyfarfod rhwng Undeb Rygbi Cymru a chynrychiolwyr y clybiau neithiwr mae gobaith bod y broblem ynglyn â strwythur y tymor nesa yng Nghymru wedi'i ddatrys.

Eisoes y mae'r gair 'troedle' wedi'i 'garnu' ganddo i ddisgrifio ein lleoliad yn y frwydr i barhau mewn bod, ac y mae paragraff olaf yr ysgrif yn rhapsodig: "Eto tra'r erys i ni droedle yn ein tir ni dderfydd gobaith.

Nid oedd gobaith iddo ddianc gan fod milwyr yn gwarchod yr ysbyty fel carchar.

Ond doedd dim gobaith cael ateb gan neb.

O drefnu taith yn ofalus ac amseru pethau'n berffaith, fe fyddai modd cael `gorau deufyd' - lluniau rhesi di-ddiwedd o feddau, o dorwyr beddau wrthi'n claddu'r meirw, o blant a'u rhieni'n gorweddian rhwng byw a marw, a'r lluniau cynta' o wynebau gwynion yn cyrraedd gyda'r lori%au i adfer gobaith.

Fy nehongliad i o'r bradychiad a'r dienyddiad (os caf roi fy nghasgliadau'n foel, heb ymhelaethu dim yma) yw i Jwdas Isgariot benderfynu traddodi Iesu i ddwylo'r awdurdodau yn y gobaith y byddai terfysg yn codi yn y ddinas o'i blaid ac y byddai'r rhyfel mesianaidd yn dilyn; i'r terfysg ddyfod o dan arweiniad Barabas a'i drechu'n ddigon buan gan filwyr Pilat; i Iesu wrthod yn y brawdlys a cherbron y dyrfa arddel y fesianaeth filwrol a'r deyrnas ddaearol wedi ei seilio ar rym arfau; ac i'r gwrthodiad hwn beri siom chwerw i'r bobl.

Eu gobaith wrth ddod i'r wlad hon oedd creu cysyllt iadau rhwng gwragedd yn Rwsia a theuluoedd yn rhannau eraill o'r byd.

Y gobaith yw na fydd raid gohirio'r gêm.

Un gwlad fydd yn cyrraedd y pedwar ola ond gyda thywydd St Andrews mor gyfnewidiol mae gan dîm Cymru - Ian Woosnan, Phil Price a David Park - gystal gobaith â neb.

Rydw i yn cario baich o amheuaeth ac o dywyllwch drwy fy oes, yn rhan annatod o'm ffydd a'm gobaith, ond gyda hynny yn aros gyda'm dewis a cheisio gwneud y pethau sy raid.

Eu gobaith hwy oedd y byddai eu pregethu'n creu barn gyhoeddus ddigon cref i ddylanwadu ar y Senedd i wneud gwelliannau.

Wrth sefyll yn Eglwys Glenwood sy'n gosod pwyslais mor iach ar addoli a gwaith cymdeithasol, braf oedd darllen geiriau C.S. Lewis ynghylch gobaith y Cristion a'i genhadaeth.

Mewn dinas sy'n llawn trais a pherygl, yr unig ddihangfa yw diod a chyffuriau a'r gobaith am gysur cyfeillgarwch neu gariad.

* Cyngor Cyllido Addysg Bellach sy'n darparu cyrsiau mewn colegau chweched dosbarth, colegau trydyddol a cholegau addysg bellach; darparu cymorth i sefydliadau addysg gymunedol gan gynnwys Mudiad Addysg y Gweithwyr (WEA) ac i gyrff gwirfoddol addysg a gwaith ieuenctid gan gynnwys Urdd Gobaith Cymru a Mudiad Ffermwyr Ifainc;

Roedd nai%frwydd a sinigiaeth yn gymysg ac, fel y bydd hi mor aml, roedd gobaith a phryder yn un.

Mae Plaid Cymru yn ymdrechu'n galed i fachu ei lle wrth y bwrdd mawr newydd yn y gobaith y bydd hwnnw'n Ewropeaidd ei natur.

Eu gobaith yw penodi Dean Saunders, ymosodwr Cymru yn chwaraewr/hyfforddi Abertawe, a Leighton James yn aelod o'r tîm rheoli.

Dyma'r dydd y cerddodd gobaith law yn llaw â marwolaeth.

O gynnwys Eric, wyr bach Jane Gruffydd sy'n dod ati hi fyw, mae pum cenhedlaeth yn dod i mewn i'r hanes, a champ y nofel yw'r modd y mae'n dangos bywydau'r rhain yn gorgyffwrdd ac yn effeithio ar ai gilydd (thema amlwg yn ei straeon diweddarach, fel 'Gwacter' yn y gyfrol Gobaith).

Mae'r un peth yn wir, wrth gwrs, yn y pleidiau eraill, ond bod hyd yn oed llai o'u hymgeiswyr nhw a gobaith o ennill.

Ein gobaith yn awr yw dechrau cynyddu aelodaeth y mudiad ymhellach trwy greu ymgyrchoedd aelodaeth yn y gwahanol ranbarthau mewn cydweithrediad efallai â'r Swyddog Ymgyrchoedd, Charlie Williams.

`Ffydd a gobaith.'

Ond o dipyn i beth treiodd y gobaith.

Rywsut roedd yr ychwanegiad diflas yma am ryw 'anffawd', ar ol son am 'rywun' dirgel o annwyl, yn drech na'r gobaith.

Dim ond am wythnos yr oeddwn i yno, ond dydw i ddim yn meddwl fy mod i wedi cwrdd â'r un Beiruti oedd yn meddwl nad oedd yna ddim gobaith ac mi roedd eu balchder nhw yn rheoli'r ffordd yr oedden nhw'n meddwl.

Yr arwyddion hyn a'm llanwodd â gobaith miniog a sydyn.

Mae Awdurdodau Lleol yn disgwyl arweiniad gan y Cynulliad ac, yn dilyn Brad Bwlchygroes, mae gobaith y daw cynnig newydd yn awr gan y Glymblaid sydd mewn grym.

Syr Ifan ab Owen Edwards yn ffurfio Urdd Gobaith Cymru.

Ond roedd y gobaith yn dal, roedd rhyw fymryn o obaith am adferiad a pharhad y Ffydd a'r achos, hyd yn oed os mai cul ydoedd fel y stribedi o olau a ddihangai rhag caethiwed y llenni duon, trwchus, dros y ffenestri.

Nid oes unrhyw brofiad yn fwy ingol na gwylio rhywun yn dioddef poenau dirdynnol heb fawr ddim gobaith gallu eu lleddfu.

Yn ei gerdd 'Hendref' mae'n rhoi disgrifiad perffaith o warth 1979: 'Mawrth y gwrthod a'r gwerthu'; ond wedi ystyried y brwydrau i warchod Cymreictod yn yr wythdegau, mae'r bardd yn gweld fod gobaith o hyd.

Gyda'r amrywiaeth helaeth o eitemau sydd yn yr oriel barhaol, y gobaith yw fod rhywbeth yno at ddant pawb.

Mae gobaith i minnau.

Eto, er yr holl anawsterau, y mae arwyddion gobaith yn cyniwair yng nghefn wlad Cymru heddiw, a rhaid i ni fanteisio arnynt er mwyn hybu popeth sy'n faneisiol i'r Gymraeg.

Gobaith pererin wrth bererindota oedd ennill lleihad ar y cyfnod y byddai'n rhaid i'w enaid dreulio yn y Purdan wedi iddo farw, oherwydd yr oedd y Purdan lawn mor real i Gymry'r oesoedd Canol ag ydoedd Nefoedd ac Uffern.

Ar ôl llwyddiant rownd derfynol Cwpan Lloegr yn Stadiwm y Mileniwm ddydd Sadwrn, mae gobaith y gellir denu rhagor o brif rowndiau terfynol pêl-droed iddi.

Y gobaith yw sicrhau nad yw trenau yn rhedeg yn hwyr oherwydd bod dail ar y cledrau.

Ar ôl treulio deuddydd yn ymweld â chanolfannau bwydo Mogadishu, lle'r oedd rhywfaint o drefn - a gobaith - wedi'u hadfer, fe ddes i'r casgliad mai cyfleu cymhlethdod newyn yr o'n i am geisio'i wneud.

Gobaith Kamarin yw teithio i weld ei deulu unwaith eto yn yr haf.

Ond, gyda'r ifanc yn ymddwyn fel yr hŷn, does dim gobaith; bydd rhagfarn a rhagrith yn dal i deyrnasu, a hynny'n oes oesoedd.

Yn dilyn nifer o flynyddoedd lle rydym wedi ymgyrchu dros fwy o gomisiynau rhwydwaith, maen galonogol gweld y nifer uchaf erioed o raglenni BBC Cymru a gynhyrchwyd ar gyfer rhwydweithiau radio a theledur DG. o'r diwedd ailgomisiynwyd cyfres ddrama, ar gobaith yw y bydd y buddsoddiad mewn datblygu a thalent dros yr ychydig flynyddoedd diwethaf yn creu cynnydd pellach yn y maes hwn.

Ond o'r diwedd, fel hwylbren gobaith o dan y gorwel, fe ddaeth clamp o laethwr ffyddiog heibio.

Sylwodd fy nhad fod yr acer ffacbys yn cael ei phori i'r pridd ac nad oedd gobaith am gnwd yno.

O'r diwedd ailgomisiynwyd cyfres ddrama, a'r gobaith yw y bydd y buddsoddiad mewn datblygu a thalent dros yr ychydig flynyddoedd diwethaf yn creu cynnydd pellach yn y maes hwn.

Nid oedd gobaith iddynt hwy ddarllen y Beibl trostynt eu hunain.

Felly nid oes unrhyw demtasiwn i gyfreithiwr Prydeinig ddechrau achos, nid am fod yr amddiffynnydd o feddyg wedi gwneud rhywbeth o'i le, ond yn y gobaith y bydd y cwmni yswiriant yn dewis talu iawndal yn hytrach na wynebu'r draul enfawr o gynnal achos cyfreithiol maith.

Eto i gyd, oherwydd costau cludiant, does dim gobaith dosbarthu'r bwyd i bobl anghenus y wlad.

Ond, mae gobaith bod y Swyddfa Gymreig yn bwriadu dechrau'n fuan ar y gwaith o adeiladu ffordd newydd rhwng Dinmael a Thy Nant i osgoi Treoson y Glyn, gan fod yr holl drefniadau statudol bellach wedi'u cwblhau.

Mae'n amlwg mai diwedd y cynnwrf a'r gobaith a oedd yn rhan o wleidydda'r myfyrwyr ar ddiwedd y chwedegau a barodd y loes fwyaf iddo.

Gobaith Jabas oedd y byddai'r camera'n profi cryn dipyn o bethau.

Llonnwyd calonnau'r rhai a gredai wrth feddwl bod gobaith am ryw gysgod gwan o deyrnas nefoedd ar y ddaear gyda buddugoliaeth ysgubol y Blaid Lafur.

"Roeddem ni fel Cyngor yn teimlo fod Bethesda yn y gorffennol wedi cael ei adael i fynd i lawr, a'n gobaith yw y bydd y cynllun adnewyddu yma a'r Ganolfan Chwaraeon newydd yn codi ysbryd Bethesda," meddai.

Ein gobaith yw y bydd i'r ddarlun hon o Gymru 2000 sbarduno'n pobl i weithredu i atal y tueddion hyn a chreu dyfodol newydd i'n gwlad.

Oherwydd arbenigrwydd y flwyddyn, roedd mwy o ddiddordeb o lawer yng nghystadleuaeth Cwpan Cymru, a'r gobaith oedd y bydden ni'n mynd gam ymhellach na'r tymor cynt, drwy gael y cwpan yn ôl i Barc y Strade.

O sicrhau adnoddau ar gyfer y plant ar bobol ifanc mae gobaith y gwelir lleihad yn rhai on problemau cymdeithasol yn ogystal ag adeiladu mymryn o hunan-barch.

Mae'n bwysig i mi beidio â cholli gobaith." Ond y foment y dechreuodd ei galon godi, teimlodd rywbeth fel braich hir wlyb yn cau am ei wddw.