Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

gofal

gofal

Sefydlwyd Cynllun Gofal a Thrwsio Arfon.

Sylwais ar Breiddyn a Lewis Olifer yn sefyll fymryn o'r neilltu i bawb arall; yr oedd Menna wedi cymryd gofal o Deilwen Puw.

Ond yn wir meddaf i chwi, er y diwrnod hwnnw, fe gymer y gŵr cyfoethog sylw manwl o'r wraig dlawd, ac efe a aiff heibio iddi gyda gofal.

Mae rhwydwaith o ganolfannau iechyd yn yr ardaloedd gwledig, a polyclinics yn y trefi, sy'n cynnig gofal iechyd o safon i bawb, am ddim.

Ni welent ychwaith obaith y gwþr a'r gwragedd am y dyfodol, eu gofal dros eu plant, na'u paratoi wrth hau a medi.

Mae gennym ninnau, Gymry, le i gwyno am y diffyg gofal a pharch y mae'r Ffrancod yn ei ddangos tuag at Lythyr Pennal Owain Glyn Dwr.

Yr oedd pawb a fu dan ei gofal yn parhau i fod yn 'blant' iddi ar hyd eu hoes.

Roedd yn wraig dawel a hoffus ac yn ddiolchgar am bob cymwynas a gofal yn arbennig yn ystod ei gwaeledd.

Ymysg yr hyfforddiant allanol cafwyd cyrsiau ar ddefnyddio meddalwedd cyfrifiadurol, gwerthuso, cynllunio gofal cymdeithasol, codi arian, cadw llyfrau ac ar oblygiadau'r Ddeddf Plant.

Mae'n bosibl nad yw gweithwyr gofal yn cael cyfrifoldeb penodol fel gweithwyr allweddol, ond maen nhw'n dal i allu darparu'r mathau o gymorth sy'n ymwneud a'r agwedd hon.

Canys ni cheisiodd Saunders Lewis a'i ddau gydymaith ond cyflawni yn union yr hyn a argymhellir yn awr gan y Tywysog Charles - sef gwarchod y Winllan a roddwyd i'w gofal.

Faint yw ein gofal am harddwch ein tirwedd ac yn dilyn rhesymeg Rio, y ddiwyllianau a thraddodiadau a gysylltir a'r un tiroedd?

Er bod gwaith allweddol yn rhan hanfodol o swyddogaeth gweithiwr gofal, gall defnyddwyr y gwasanaeth eu hunain gyflawni tasgau o'r fath.

Erbyn hyn mae wedi cael llawer o driniaethau ac wedi wynebu cyfyngderau yn yr adran gofal dwys yn ysbyty PMH, RAF Halton, Bucks.

Estynnwn ein cydymdeimlad mwyaf didwyll i Dilwyn yn ei alar, ac i aelodau'r teulu oedd mor dyner eu gofal dros y ddau drwy'r cyfnod anodd a thrist.

Cafodd dau brosiect sefydliedig fudd o dderbyn dulliau hyblyg o Gymorth-daliadau Gofal yn y Gymuned o'r Swyddfa Gymreig.

Ehangwyd gwaith yr Adran Gofal a Thrwsio i gynnwys dosbarth Dwyfor.

Ni fyddai'n dderbyniol i'r Pwyllgor fod yr Ysgrifennydd Gwladol, wrth ystyried cais gan ysgol am gael ymadael â gofal awdurdod, yn medru caniata/ u i'r ysgol newid natur ei bolisi iaith yn sylweddol.

Synnai Nofa at eu diffyg gofal a gwyliadwriaeth, ond gwyddai'n reddfol erbyn hyn nad oedd yna lawer o bobl yn y wlad a fyddai'n gallu peri problem iddo.

Ar noson y trawsnewid o un hanner o'r flwyddyn i'r llall, yr oedd nerthoedd goruwch-naturiol yn cael tragwyddol heol, felly amser i gymryd gofal yn ogystal ag i lawenhau yn nyfodiad haf oedd Calan Mai.

`Yr hyn yr ŷn ni'n ei garu, rŷn ni'n ei warchod.' Dyna i mi oedd hanfod y chwyldro yn Ciwba, a hwnnw'n cael ei adlewyrchu ymhobman, yn y gofal dros bobl, a thros blant yn arbennig.

Dymuniad y pâr oedd i rywun gymryd gofal o'r ty tan y bydden nhw'n ymddeol, ac awgrymodd Myrddin y bydde Aurona a finne'n barod i 'neud--neidio am y cyfle fydde'n agosach at y gwir.

Mae cyfraniad y sector gwirfoddol o ran darparu gwasanaethu i'r cyhoedd wedi dod yn gynyddol bwysig, yn enwedig y gwasanaethau gofal a chynghori.

Nerth wrth gefn, felly, yw'r Frenhines a'r ddau Gastell gan amlaf - darnau i'w defnyddio gyda'r gofal mwyaf.

Roedd 6% wedi cael eu hesgeuluso - yn aml ddim yn cael digon o fwyd, gofal meddygol na dillad glân.

Methai Merêd â diolch digon i Mali a Robin am eu gofal a bu Dilys hithau'n ddigon hael; ei diolch cyn ymadael.

Gwnewch restr o rai o'r llefydd lle gall gweithiwr gofal hyrwyddo datblygiad personol a gwrthweithio diffyg hunan-barch.

Dydi'r ffaith fod gweithiwr gofal ddim yn gyfoed ddim yn golygu nad oes ganddi ran i'w chwarae yn natblygiad defnyddiwr y gwasanaeth o'i hunan-ymwybyddiaeth a'i werthoedd personol.

Fel y dywed Hywel Evans, 'Rydan ni'n rhoi cyfle a cefnogaeth iddyn nhw - help llaw, nid y cotton wool a'r gofal...

Mae'n rhaid i weithwyr gofal wneud yn siwr fod defnyddwyr y gwasanaeth yn gallu datblygu syniad clir o hunan-ymwybyddiaeth a gwerthoedd personol.

Er gwaethaf yr holl Seisnigrwydd, yr oedd yn yr Eglwys Wladol yn hanner cyntaf y ganrif ddiwethaf nifer o offeiriaid a oedd yn fawr eu gofal dros y diwylliant Cymraeg ac a ymdrechai i Gymreigio bywyd yr Eglwys.

Daeth Mam gyda mi i roi f'enw a'm hoed a'm gofal i'r athro newydd.

Mae'r achosion mwyaf difrifol yn derbyn gofal rownd-y-cloc gan weithwyr Cronfa Achub y Plant mewn pebyll arbennig.

Felly ar Elisabeth y syrthiodd y cyfrifoldeb o gadw trefn ar y plasty a'r gweinyddion yn ogystal a'r gofal am ei brodyr a'i chwaer fach, yn enwedig pan fyddai Meistres Mary Games yn mynd a'i mab hynaf, Richard, i'r plas newydd ger Y Fenni.

Cofiwn yn annwyl iawn am Megan fel un yn caru gwneud cymwynas, un yn caru rhoi o'i gofal a'i hamser a'i chwmni, un oedd yn caru rhoi o'i hamser ar daith bywyd i ysgafnhau beichiau pobol eraill, yn gristion cywir a ffrind ffyddlon i lawer.

Bydd rheolwr gofal cartref neu weithiwr cymdeithasol yn ymweld â chi.

Ond un peth amdanynt a fu'n destun edmygedd i mi ers y dyddiau yr oedd gen innau blant mewn ysgol oedd eu parodrwydd digwestiwn i gymryd gofal o blant y tu allan i oriau ysgol.

Ar ddechrau'r rhyfel yr oedd yn 'athro mewn gofal' yn ysgol Casmael ac wedi cofrestru'n wrthwynebydd cydwybodol.

Penodwyd Mrs Blodwen Williams yn gogyddes mewn gofal a Mrs Gwyneth Jones yn ygmhorthydd cegin.

Yn amlach na pheidio, mae cyflwr y gragen yn arwydd o'r gofal neu'r diffyg gofal a gafodd y garafan gan ei chyn berchnogion.

Ysgrifennant gyda gofal priodol am gywirdeb, sillafu a chyflwyniad.

cardiau magnetig i agor drysau'r Uned Gofal Arbennig i Fabanod.

Mae pobol wedi codi tipyn o firi am ddiffyg gofal yr Amgueddfa Brydeinig o'r cerrig Elgin a gipiwyd o Wlad Groeg yn y bedwaredd ganrif ar bymtheg.

Mae'r gofal a amlygwyd gan rai athrawon i sicrhau fod darllenedd y deunydd a ddarperir ganddynt ar gyfer plant yn addas i'r grwp targed, i'w gymeradwyo'n fawr ac yn rhywbeth y dylid ei ymestyn fel rhan o bolisi ysgol.

Mae Rheolwyr Gofal Cartref yn cael eu hyfforddi i

Gellir gweld ogof Lloches Lewsyn yn y graig lefn sy'n codi'n serth o'r dþr ar ochr ddwyreiniol Llyn Cerrig Llwydion Isaf ond rhaid cymryd gofal wrth fynd ati gan mor ddwfn ac iasoer yw'r dþr yn y fan honno.

Penodi James Griffiths yn Ysgrifennydd Gwladol cyntaf Cymru gyda sedd yn y 'cabinet'. 'Roedd y Swyddfa Gymreig newydd â gofal am dai, llywodraeth leol, trafnidiaeth ffyrdd a rhai agweddau ar gynllunio lleol.

Yn raddol, drannoeth, gwawriodd arnom ein bod wedi ein dal yn llwyr gan y Bos, a'i fod ef wedi bod yn tynnu coes yn ddidrugaredd, ond gan fod y manylion tybiedig wedi'u plethu i mewn i r cefndir a'r lleoliad dilys yn gelfydd iawn, hyd yn oed tadogi'r stori ar Mr Merfyn Morgan, y Prif Uwch-Arolygydd â gofal am Adran "D" o Heddlu Dyfed-Powys, roeddem wedi credu'r stori'n llwyr.

Ar yr un pryd yr oeddent yn rhannu gyda'r gweinidogion y gofal bugeiliol am aelodau'r eglwysi.

Dyma'r grefydd newydd, y gofal gormesol am angenrheidiau'r corff.

A rhoi'r peth yn nhafodiaith ein hoes ni, y mae gofal am yr amgylchfyd yn gyfrifoldeb sylfaenol a osodwyd arnom gan y Creawdwr.

Maen dreth ar rywun, weithiau, i fynd âi blant ei hun ar drip achos gyda phlant wyddoch chi ddim beth all ddigwydd hyd yn oed gyda'r gofal mwyaf.

Mae CiF wedi parhau i fod yn weithgar ym maes cyffredinol gofal am blant yng Nghymru, ac mae wedi cefnogi'r camau 'Plant yng Nghymru' newydd i ddatblygu corff aml-asiantaeth i hyrwyddo lles plant yng Nghymru.

Buom yn ddiffygiol yn ein gofal amdanynt ac yn ein tystiolaeth iddynt.

Cynhaliwyd cyfarfodydd rheolaidd gyda'r Uned Defnyddwyr i grynhoi gwybodaeth berthnasol i'r Cynllun Gofal.

Ffrydiodd y cyfan 'nôl, yna clywodd lais Janet eto: 'Mae'n ddrwg gennyf, Miss Beti, ond fe redodd Robin bach o'm gofal yn y Neuadd Fawr.

Gan fod golwg yn hanfodol, rhaid i ni gymryd gofal o'n llygaid.

Buom at y Maen Du bob dydd tra parodd y Storm ar ei gwaetha'; mynd gyda gofal a pharch mawr, heb ryfygu dim...

Trinir popeth gyda'r un gofal, yr artist a'r gwahanol betheuach, y cyfan gyda hiwmor tawel, slei.

Maen nhw'n rhan o'r gymdeithas, nid yn rhyw fodau ar wahan sy'n hawlio gofal a maldod parhaus.

Caent eu llyfrau, dillad, bwyd, gofal meddygol a thrafnidiaeth yn rhad ac am ddim.

Bu'n ddigon ffodus i gael teithio ar long y Capten Morfa Williams o Gaernarfon - un o Anghydffurfwyr selocaf y dref honno - a hwyliai o'r Traeth Mawr, a chael gofal caredig y Capten a'i briod gydol y siwrnai hir.

Wrth baratoi Cynllun Gofal Cymdeithasol y Cyngor Sir ceisiwyd sicrhau bod dymuniadau'r grwpiau gwirfoddol a defnyddwyr yn cael sylw.

Hoffai Vera ei gwaith ac ymfalchi%ai yn y gofal a gymerai o'i thai.

Hwyliodd Capten Hughes ei long adref yn ddiogel ond cafodd ei siomi pan ddaeth Capten hŷn nag ef i gymryd gofal o'r llong.

Mae'r ffaith fod ein cymdeithas wedi bod yn araf i gydnabod argyfwng yn gysylltiedig â gofal plant ac mor amharod i wrando ar eu lleisiau yn dweud nad ydym wedi dod i oed fel cymdeithas.

Roedd yr achosion mwyaf difrifol yn cael eu trin yn ysbytai'r brifddinas, a gweddill y plant yn cael gofal a gwyliau bythgofiadwy ar draeth y gwersyll.

Cymerid gofal eithriadol wrth baratoi'r t~,vll neu'r agen, a dim ond y chwarelwyr mwyaf profiadol a ddewisid i ymgymeryd â'r gorchwyl.

Rhoddir lle anrhydeddus i'r genhadaeth dramor a'r gofal sy'n cael ei gynnig i'r tlodion gan asiantaethau dyngarol a Christnogol fel Tearfund.

Dyma wahanu gofal am addysg Gymraeg a gofal am anghenion addysgol arbennig trwy gyfrwng y Gymraeg.

Ond nid dyma fwriad Morgan Llwyd (a hyn, gyda llaw, yn enghraifft o'r gofal sydd eisiau rhag camddehongli awgrym gair.

Mi hoffwn i fedru gofyn iti ddod acw ond dydi Megan ddim yn rhy dda'r dyddiau hyn, fel gwyddost ti." "Doeddwn i ddim yn disgwl y fath beth." "Fydd hi ddim mor hawdd dod i dy weld ti yn Lloegr ond mi fydda i'n hapusach o wybod dy fod ti'n câl gofal a thitha wedi bod yn cwyno cymaint yn ddiweddar.

Yn achos canolfannau gofal plant bach, y mae pob asiant gwirfoddol a phreifat yn gorfod cael ei gofrestru gan yr adran gwasanaethau cymdeithasol (SSD), felly gellid ystyried mai dyna'r corff cyhoeddus a ddylai yn y pendraw fod yn gyfrifol am bob sefydliad addysgol yn y cyfnod cyn-statudol?

Swyddogaeth y gweithiwr gofal

CYFLWYNWYD adroddiad llafar y Prif Weithredwr ar ddau gynllun arall, sef Oblygiadau Gofal yn y Gymuned (Tai Eryri) ac Arolwg Hyfforddiant Staff (Prifysgol Lerpwl).

Croesawyd y rhodd o bedair cadair olwyn gan y Ganolfan Gofal Iechyd yn Llanelwy; mae'r pedair cadair bellach yn cael eu benthyg yn helaeth o bob un o'n pedair swyddfa.

Bwriedir gadael y gofal am anghenion addysgol arbennig yn nwylo'r awdurdodau lleol.

Wrth weld nifer yr ymwelyddesau caredig a da eu hamcan yn ddiamau yr wyf yn meddwl ddarfod imi wneuthur yn gall drwy ofyn i wraig synhwyrol gymryd gofal o Miss Hughes a'i chadw rhag cael ei boddi gan gydymdeimlad.

Bydd yr is-gadeirydd gweinyddol yn parhau â chyfrifoldeb am weinyddiaeth y Gymdeithas a gofal am ein swyddfeydd a'n swyddogion cyflogedig ac am arolygu'r swyddi cyllidol.

Ar ôl sefydlu Cyngor Addysg Democrataidd dylai'r Cynulliad fynd ati i sefydlu Fforymau Cenedlaethol eraill mewn meysydd fel Tai, Iechyd, Gofal, yr Amgylchedd, Trafnidiaeth, yr Economi a.y.b.

Sut all gweithiwr gofal hybu hunan-barch a helpu unigolion i gynllunio eu patrwm byw eu hunain?

Ym mis Mai cyhoeddodd y llywodraeth fesurau i gynyddu'r gofal yn y marchnadoedd gan fynnu bod defaid yn dioddef o'r clafr yn cael eu cludo oddi yni i'w trin.

Y mae arnynt ôl yr egni, yr hwyl, a'r diffyg gofal am yr oblygiadau, a ddaw o gydgyfansoddi gan rai oedd yn rhannu egwyddorion a brwdfrydedd dros eu lledaenu.

Roedd Gofal yn y Gymuned yn amlwg ymhlith pryderon y sector hon a hyn eto'n ddibynnol ar oblygiadau'r ad-drefnu fel uchod.

Roedd miliwn o Kurdiaid eisoes wedi cael mynediad i'r wlad ac yn derbyn gofal mewn gwersylloedd a godwyd yn arbennig ar eu cyfer.

Dylai'r ymagwedd hon sicrhau cysondeb ag egwyddorion a phwrpas y Cynllun gofal Cymdeithasol trwy gynnwys y Fforwm Cynllun gofal cymdeithasol yn y penderfyniadau ar ddyrannu.

Er nad yw gweithwyr gofal yn gyfoedion, dydi hynny ddim yn golygu nad oes ganddynt ran i'w chwarae wrth i ddefnyddiwr y gwasanaeth ddatblygu ei hunan ymwybyddiaeth a'i werthoedd personol.

Boed set neu wisgoedd, oleuo neu sain y mae ôl gofal ac ymroddiad.

rhoi addysg bersonol a chymdeithasol dan bynciau fel gofal iechyd, cynllunio gyrfa, ymddygiad moesol, ymwybyddiaeth wleidyddol/ economaidd ayb.

Dwn i ddim beth fyddai addysgwyr heddiw yn ei ddweud am ei dulliau o ddysgu ond gwn ein bod wedi derbyn cariad a gofal ganddi a fu'n werthfawr yn ein datblygiad ysbrydol.

Ceisiodd y gwasanaeth gydnabod yr effaith a gafodd y camdrin ar bobl yn ymwneud â gofal plant yng ngogledd Cymru.

Mae Malcolm, a'i rieni yn gwerthfawrogi yn fawr iawn y gofal cyson gan y meddygon, y gweinyddesau ynghyd a'r timau o arbenigwyr sydd wedi ei arwain o gysgodfeydd y glyn at ffiniau y copaon, ac i gael cip olwg ar amser gwell iddo.

Gyda'ch gilydd byddwch yn nodi eich anghenion ac yn trefnu cynllun gofal fydd yn penderfynu sut orau i gwrdd â'ch anghenion a rhoi i chi gymaint o annibyniaeth ag sydd bosib.

Roedd Tremenheere, a oedd, o'i gymharu â'r arolygwyr eraill, yn eithaf parod i ystyried yr amgylchiadau, ac nid yn foesolwr oeraidd, yn cymryd gofal mawr i bwysleisio bod y gweithwyr at ei gilydd yn cael eu talu'n dda am eu gwaith, pa mor llafurus ac annymunol bynnag ydoedd.

Drysodd yn llwyr a disgyn i'r iselder mwyaf gwaelodol a chadw'i gwely am rai dyddiau, Janet yn ei thendio a merched, plant a rhai o ddynion y Teulu'n galw i ddangos eu gofal.

Yn ystod y flwyddyn bydd Angela Roberts yn gweithio gyda 28 practis doctoriaid yng Ngwynedd ac yn meithrin cysylltiad agos efo Ymddiriedolaeth Iechyd Gogledd Orllewin Cymru i ddatblygu a gweithredu cynlluniau gofal.

Roedd cyrion y ty wedi tacluso tipyn oddi ar iddi gymryd gofal o'r plas a brynodd ei gwr ychydig fisoedd cyn iddo farw.

Ond pwysleisiai Ifor fod angen gofal mawr arni; ei chadw ar dennyn wrth fynd allan, brwsio'i chôt yn aml a chael y milfeddyg i edrych yn ei chlustiau bob hyn a hyn.