Trefnir cyfres o gyfarfodydd grwp dros yr wythnosau nesaf yn y Gogledd a'r De, felly os oes gen ti ddiddordeb, cysyllta ag un o swyddogion y grwp neu â'r swyddfa yn Aberystwyth.

Marchwiel, Mochdre a Rhuthun Gystadleuaeth Gogledd Cymru i ymuno a Chynghrair Gogledd Cymru.

Yr oedd yr Wyddgrug yn un o ganolfannau pwysig y gweithgarwch yn y Gogledd am gyfnod, er na bu erioed mor bwysig â thref Caernarfon yn hanes y wasg Gymraeg.

Wrth arwyddo Cytundeb Belffast (neu Gytundeb Gwener y Groglith) roedd prif bleidiau gwleidyddol y gogledd, a holl bobl Iwerddon trwy refferendwm ddiwedd mis Mai eleni, yn derbyn y lle blaenllaw a roddwyd i'r Wyddeleg yn y Cytundeb.

Wynebwch y blwch tua'r gogledd neu'r de ddwyrain fel nad yw yn llygad yr haul nac yn wynebu tywydd gwlyb.

Fodd bynnag, fe ddylai etholwyr syn byw yn y gogledd bryderu nad oes ynar un aelod o'r Cynulliad yno y mae Rhodri Morgan yn ei ystyried yn ddigon galluog i eistedd o amgylch yr un bwrdd ag ef.

Mae gwahoddiad cynnes i ddisgyblion Cymraeg Ail Iaith Cyfnod Allweddol gwrdd â Rapscaliwns - dwy garfan o ffrindiau, y naill yn byw yn y De a'r llall yn y Gogledd.

Digon yw dweud bod y dystiolaeth, yn enwedig y dystiolaeth a geir o archwilio'r maes, yn awgrymu mai rhyw filltir i'r gogledd orllewin o'i llwybr presennol y gorwedd llwybr naturiol yr afon (yn enwedig yn rhan ganol y Morfa).

Mewn llefydd fel Beirut, Gogledd Iwerddon neu Kuwait lle bynnag yr ydw i wedi bod - mae yna ddigwyddiad sicr a phendant wedi dangos i mi fod yna lywodraeth ddwyfol ac nid jyst llywodraeth fydol.

Oherwydd cyflwr bregus y llongau a pheryglon y môr o gwmpas arfordir Gogledd Cymru, enillodd morwyr yr ardal barch ac enw da fel rhai medrus a meistrolgar wrth eu gwaith.

A deallaf mai di-ongl yw meidroldeb: yn begwn gogledd a de, myfi yw'r newyddian sy'n croesi'r ynys i'th ddwyrain.

Y Trallwng Mehefin 16 Carwyn Jones, Aelod yn y Cynulliad; Roger Roberts, cyn-ymgeidydd y Democratiaid Rhyddfrydol; Dr John Davies yr hanesydd; Tom Jones, trefnydd Undeb y Gweithwyr yn y gogledd.

Gallwch gysylltu a Nia yn yr Archif Adran Gerdd, Coleg Prifysgol Gogledd Cymru, Bangor.

'Ddim yn bell iawn, Owain bach,' meddai, ac anelodd y car tua'r gogledd.

Un o'u ffyrdd hwy oedd Sarn Helen sy'n rhedeg dros y bryniau o Lanymddyfri i Lanio cyn troi a mynd yn syth i gyfeiriad y gogledd at Ledrod.

Daeth y flwyddyn â dau ddatblygiad cyffrous i BBC Radio Wales - lansio ei opera sebon ddyddiol gyntaf a thonfeddi FM newydd ar draws coridor yr M4 a Gogledd Cymru, gan roi derbyniad gwell.

Mae Meleri Wyn James hefyd wedi gwneud defnydd da o'i chymeriadau deheuol yn cwrdd â rhai o'r gogledd.

Mae pinc y mynydd, sydd yn bridio yn Llychlyn a gogledd Rwsia yn dod yma i dreulio'r Gaeaf ac fe'i gwelir yng nghwmni'r ji-binc yn aml.

O'r Alban yr oeddwn i wedi dod i Rydychen, ac yr oedd pobl y gogledd wedi gofalu amdanaf Pe buasai raid i mi fel llawer Cymro arall, ddibynnu ar garedigrwydd fy nghyd Cymry wedi dod i Rydychen am gyfeillach a chyfarwyddyd,buaswn mor unig â hen frân gloff ar yr adlodd.

Gwneir rhan fwyaf o'i gwaith yn y Môr Gwyddelig ac i'r Gorllewin o'r Alban, a gellir ei gweld yn aml o arfordir y Gogledd a Bae Ceredigion.

Hefyd, roedd ei diddordeb yn y maes ethnogerddoriaeth fel rhan o'i gradd BA (Cerdd) yng Ngholeg Prifysgol Cymru, Gogledd Cymru, Bangor, yn gymhwyster ychwanegol.

Mae Huw Gwyn bellach wedi ymadael o'i swydd fel Trefnydd y Gogledd Cymdeithas yr Iaith.

Ond, er bod traddodiad diwydiannau trymion De Cymru yn cael sylw mawr, anwybyddir adeiladwyr llongau a llongwyr y Gogledd i raddau helaeth, sef y bobl a sicrhaodd gyfoeth i'r ardal ac a alluogodd i lawer o gapeli, ysgolion a cholegau'r rhanbarth gael eu hadeiladu.

"Galw gyda fi% meddai, "i adrodd i hap a'i anhap." Ac yna - "Mae'n bwysig i mi newid yn gynnar yn y bore rhag cael fy nala yn fy nisabil." Gair hollol gyffredin yn nhafodiaith gogledd Sir Benfro oedd disabil pan oeddwn yn ifanc.

Yn wahanol i Lingen a Symons, nid yw Vaughan Johnson yn cynnig ei gasgliadau am gyflwr moesol gogledd Cymru.

Rhoddodd y galw mawr am lechi Gogledd Cymru yn ystod y ganrif ddiwethaf gyfle i'r ardal ddatblygu fel man allforio unigryw ac, oherwydd pwysau a maint y cynnyrch, y llongau hwylio a ddarparai'r dull gorau o gludo.

Dechreuodd y chwareli gau fesl un yn y Gogledd wrth iddyn nhw orfod cystadlu â deunydd toi rhatach o wledydd eraill.

Erbyn Tachwedd 'roedd y Bwrdd Glo yn honni fod 55 o'r 174 o byllau yn gweithio, a phenderfynodd glowyr Gogledd Cymru ddod â'r streic i ben.

Weithiau treiglai hynny i mewn o'r mynydd yn y gogledd.

Os trof fy wyneb tua'r gogledd, dros y bencydd moel a'r rhosydd llaith, heibio i Gnwc-y-frân a thros afon Carrog ar hyd Cefn Du ac ymyl Penlanolau, dof at fy hen gartref yng nghysgod y graig yn ymyl y llyn.

Mae chwithdod mawr ar eu hol yma ym Moelfre - buont yn barod bob amser eu cymwynas a'u gwasanaeth a'u cyfeillgarwch i ni, drigolion y pentref, ac i gylch eang o Fon a'r Gogledd.

Rwy'n digwydd credu fod yn rhaid i gomedi sefyllfa fod a sefyllfa waelodol hollol ddigrif cyn i'r sgrifenwyr ychwanegu'r jocs, ac roedd Fo a Fe yn ateb hynny gyda gwrthgyferbyniad o Dde a Gogledd yn union fel y mae Yes, Minister yn defnyddio sefyllfa oesol Don Quizote/ Sancho Paza neu Sherlock Homes/Watson i greu digrifwch cyn gorfod creu'r episodau unigol.

Mae Ysgrifennydd Addysg Barhaol y Cynulliad, Tom Middlehurst, hefyd yn y cyfarfod yng Nghanolfan Gynadledda Gogledd Cymru, Llandudno.

"Un o'r gogledd yw hon," eglura un ohonyn nhw.

'Roedd pethau'n mynd yn esmwyth iawn ym mherthynas Teg a Cassie ar y dechrau ond dechreuodd pethau fynd o chwith yn gynta pan ddaeth Steffan i chwilio am ei fam - 'doedd Cassie 'rioed wedi cyfadde wrth Teg fod ganddi blentyn cyn priodi - ac yna pan benderfynodd Beryl, mam Cassie, adael y gogledd a dod i fyw at ei merch i'r Deri.

Ond yr oedd tipyn o anghydweld rhwng y De a'r Gogledd (fel y bu am dair cenhedlaeth) ynglŷn a'r man cymwys i leolir athrofa.

Ond profiad pur chwerw oedd gweld y polisi y dadleuem drosto yn cael ei weithredu yn Chwe Sir Gogledd Iwerddon.

Enlli yw'r ynys swynol ger arfordir Gogledd Cymru sydd wedi bod yn hudo ymwelwyr ers miloedd o flynyddoedd.

Rhedai lôn ar y crib y clawdd deheuol, tu ôl i dai Bryn Road, gyda gerddi cefn High Street ar gopa'r clawdd i'r gogledd.

Gwasanaeth sy'n cynnig gwybodaeth, cyngor, adnoddau a gwasanaethau datblygu ym maes anabledd ac sy'n canolbwyntio ar bobl ag anabledd corfforol a nam ar y synhwyrau yn Sir y Fflint, Gogledd Cymru.

Yn y gogledd cynhyrchwyd 3.5 miliwn tunnell gan 15,900 o lowyr mewn 34 pwll.

Y Bala Tref ar ben gogledd-ddwyreiniol Llyn Tegid ym Meirionydd yw Y Bala fel y gŵyr pawb.

Mae'r rhaglen wedi cynyddu nifer ei heitemau newyddion diweddaraf, ac am 10 munud olaf yr awr ceir newyddion o'r tri rhanbarth - y Gogledd, y Gorllewin a De a Chanolbarth Cymru.

Tua'r Nadolig, gan nodi'n fanwl y dydd o'r mis, wedi iddi nosi ac i'r sêr ddod i'r golwg, aeth i weirglodd Ty'n y Gilfach, gan ddwyn polyn gydag ef, a gosododd y polyn mewn llinell unionsyth â simnai y tŷ a rhyw seren sefydlog yn y gogledd.

Ers hynny bu nifer fychan o rai oedd yn bleidiol i'r iaith yn gweithio i sicrhau dyfodol iddi o fewn i'r cyfyngiadau gormesol a roed arni gan reolaeth sectyddol y llywodraeth yn y gogledd.

"...sialens i awduron o'u gallu a'u profiad hwy yw dal dros fyth mewn geiriau gamp a rhemp glowyr y Gogledd," meddai.

Gwnaed cytundeb rhwng Ymddiriedolaeth Naturiaethwyr Gogledd Cymru â pherchennog presennol y fferm, er mwyn cynnal y caeau yn warchodfa natur.

Talaith trydedd ran yr Adroddiadau yw gogledd Cymru, siroedd Môn, Caernarfon, Dinbych, Fflint, Meirionnydd a Threfaldwyn.

Ond ymron ar unwaith gwelsant ddau ffurf yn hedfan tuag atyn nhw, un o'r gogledd ac un o'r gorllewin.

Yn anffodus, er na fedrir gwadu na allai Dafydd ap Gwilym fod yn ddyledus i gorff o farddoniaeth werinaidd, nid yw'r fath gorff wedi ei gadw, tra cedwir corff o ganu cyfandirol yn ieithoedd Profens, Gogledd Ffrainc, yr Almaen, etc., sy'n cyfeirio at un ffynhonnell bosibl i'r dylanwadau a fu'n gweithio ar y bardd Cymraeg.

Achubwyd y sefyllfa pan ymyrrodd Dr Peter Davies (Prifysgol Lerpwl), cynrychiolydd Cyngor Archaeoleg Forwrol gogledd-orllewin Prydain.

Yr adeg honno (ac heddiw) teimla nifer ei bod yn anodd i blant y de a'r gogledd ddeall yr un llyfrau oherwydd problemau 'ieithyddol'.

Y colegau sy'n cymryd rhan ydy Coleg Glannau Dyfrdwy, Coleg Llandrillo, Coleg Llysfasi, Coleg Meirion-Dwyfor, Coleg Menai, Athrofa Gogledd Cymru, Prifysgol Cymru Bangor, Coleg Garddwriaeth Cymru, Coleg Harlech a Choleg Iâl.

Yna, wrth egluro pam y mae'n cyfyngu ei sylwadau i faes glo y de ac heb drafod y diwydiant yn y gogledd, dywed mai un rheswm am hynny yw fod gan lowyr y gogledd ddau "ladmerydd" yn y ddau frawd T.

Yn ôl rhai archaeolegwyr, dyma safle dinas goll Atlantis, i'r gogledd o ynys Creta.

Wrth i derfynau yr iâ encilio fwy-fwy i'r gogledd bob blwyddyn, roedd yr adar hefyd yn ymestyn eu man bridio ac yn dychwelyd i rannau cynnes Affrica yn y Gaeaf.

Dros y blynyddoedd aeth baich gofalu am weithgareddau drama'r Eisteddfod yn gynyddol drymach a theimlodd Emyr Jenkins, Cyfarwyddwr yr Eisteddfod ar y pryd, y dylid ysgafnu rhyw gymaint ar lwyth gwaith ei Drefnwyr yn y De a'r Gogledd.

A go brin y byddai dau esgob o Gâl wedi mentro mor bell i'r gogledd ar yr adeg honno, er yn wir fod llawer llan yn y gogledd wedi cael ei chyflwyno i Garmon, gan gynnwys Llanarmon yn Iâl sydd heb fod nepell o Faes Garmon.

Yn drydydd, cynhaliwyd cynhadledd undydd yn Athrofa Addysg Uwch Gogledd Ddwyrain Cymru yn Wrecsam ar 8 Mawrth 1996.

Comiwnyddion Gogledd Korea yn ymosod ar Dde Korea.

Mae Gogledd India o ffenestri'r tren yn hollol fflat, gyda pheth coed, ond hefyd yn dangos cryn effaith y 'Chwyldro Gwyrdd', oherwydd mae'r rhan fwyaf o'r tir yn dir ar.

Cydnabuwyd bod cynnydd sylweddol wedi ei wneud eisoes ym maes datblygu cynlluniau rhaglenni newyddion a materion cyfoes yn y Rhanbarthau Cenedlaethol, ond mae angen mwy o fanylion am y ffordd y mae rhwydweithiau cenedlaethol y BBC yn paratoi i ystyried y newidiadau mawr sydd ar fin effeithio ar Gymru, yr Alban a Gogledd Iwerddon.

Fe gafwyd adroddiad ar genedlaetholdeb yr Iwcraen neu ar Chernobyl, ffynhonnell ymbelydredd defaid gogledd Cymru.

Iaith y canu oedd Profenseg neu la langue d'oc, dit aujourd'hui l'occitan, ond yr oedd ei diriogaeth wreiddiol yn ehangach na Phrofens, oblegid cynhwysai hefyd Languedoc, Aquitaine (gan gyfrif Limousin, Perigord, etc) ac Auvergne, a defnyddiwyd yr iaith fel cyfrwng canu gan y beirdd i'r deau o'r Pyrenees, gan y beirdd Catalanaidd ar y naill law a chan feirdd gogledd yr Eidal ar y llaw arall.

Go brin bod angen eich diflasu chi â manylion am y daith bum awr ond wedi cyrraedd arfordir y gogledd dyma ddechrau pryderu tipyn bach.

Beth bynnag, roedden ni'n amau ers tro mai Eds oedd y tu ai/ i'r nifer lladradau fu'n digwydd o gwmpas Caer a gogledd Cymru yn ddiweddar, ond roedden ni'n methu'n lan a dod o hyd i'w guddfan .

Cyfeiria Gwyn A.Williams at anghydffurfwyr radicalaidd gogledd Morgannwg yn niwedd y ddeunawfed ganrif a ddylanwadodd mor drwm ar hanes cynnar Merthyr Tudful.

Mae afon Cafnan yn tarddu yn Llyn Llygeirian ym mhlwyf Llanfechell ac yn llifo tua'r gogledd i'r môr ym Mhorth y Pistyll, cilfach fechan ar ochr orllewinol Trwyn y Wylfa.

Yr oeddynt yn ddarganfyddiadau o bwys - ac fe'u cefais serch bod John Dafis a gwþr llygadog Coleg y Gogledd wedi eu bodio o'm blaen.

Coed gogledd oer, coed y fforestydd mawr sy'n amgylchynu'r byd ar draws Ewrob a Sgandinafia, draw i Siberia, ac ar draws i Ganada.

Ni ddaeth, a gorfu i ni neidio i drên oedd eisoes yn llwythog, a mynd i San Servito, tua chwe milltir i'r gogledd o'r dref.

Bwrw 'mlaen i'r gogledd-ddwyrain dros Drum Nantygorlan i gyrraedd Nantyrhestr a dilyn honno i'w blaen.

Yn Theatr Gogledd Cymru, Llandudno ar Fedir 9 am 7.30 pm bydd Cyngerdd y Mileniwm 2 syn cael ei drefnu gan BBC Radio Cymru.

Yn ystod yr haf, cyhoeddir Ystadegaeth Elfennol (Gwasg Prifysgol Cymru) gan y Dr Gwyn Chambers sydd yn ddarllenydd yn Adran Fathemateg Coleg Prifysgol Gogledd Cymru, Bangor.

Gyda chynnydd mewn poblogaeth, diwydiant, technoleg ac angen yn y Gogledd Orllewin; a chan fod rhwydwaith y nentydd a'r dyffrynnoedd pantiog bychan yn ddelfrydol i'w boddi...

Darganfod olew ym Môr y Gogledd.

O'r tri siaradwr a wahoddwyd yno, ni fedrai Saunders Lewis fod yn bresennol, ni dderbyniodd Ben Bowen Thomas y gwahoddiad tan ar ôl y cyfarfod, ac felly dyna lle'r oedd DJ Williams, Abergwaun - yr unig siaradwr, ac er mor ddiymhongar ydoedd fe hoffai fedru brolio'n ddistaw mai ef fu'r siaradwr cyhoeddus cyntaf dros Blaid Cymru yn Ne a Gogledd Cymru.

Mae'r ail stori yn dechrau wrth iddi hi a'i mam-gu fynd am wyliau i Blas yn y gogledd sy'n cuddio ambell i gyfrinach.

Ar hyn o bryd mae yn gwneud gwaith tebyg yn y Gogledd, ond ym mis Medi bydd yn symud i Gaerdydd.

Yn rhyfedd iawn roedd bron pob gêm rhwng Cymru a Gogledd Iwerddon yn gêm ddiflas cyn amled â pheidio yn cael ei chwarae ar nos Wener o flaen torf bitw.

Ond yn ôl cwpwl oedd yn byw efo'u plant 180 llath oddi wrth gartref Mr Godfrey yn Abergele, gogledd Cymru, roedd cerddoriaeth roc wedi amharu ar eu bywydau am dros dair blynedd.

Ac yn y cyfnod Cretasig hefyd y gwahanodd gogledd America oddi wrth de-orllewin Ewrob.

Efallai mae gwendid sylfaenol y cynnig yw diffyg adnoddau Gogledd Iwerddon ar angen i berswadio UEFA i ganiatau pedair gwlad i fod yn y rowndiau terfynol fel timau cartref.

150 yn marw mewn tân ar fwrdd y rig-olew Piper Alpha ym Môr y Gogledd.

Cynhyrchodd raglen arbennig yn dilyn Refferendwm Cytundeb Heddwch Gogledd Iwerddon gyda chysylltiadau byw gan ein gohebydd gwleidyddol Bethan Rhys Roberts ym Melfast ac Aled Huw yn Nulyn.

Yn nghwrs y blynyddoedd, fel nifer o gyfeillion eraill, rwyf wedi recordio sawl llyfr ar gyfer Cymdeithas Deillion Gogledd Cymru yn y stiwdio fach ym Mangor.

Mae CYMAD yn cynrychioli ardal sy'n ymestyn o Aberdyfi yn y de i Abergwyngregyn yn y gogledd.

Credaf mai ParryWilliams a fathodd y term 'pryd poced' a fyddai'n cydio de a gogledd yn esmwyth ddigon.

Mae'n edrych ar y gogledd fel rhanbarth twyllodrus, barbaraidd, ac yn y Vita Cadoci adroddir hanes goruchafiaeth Cadog ar Faelgwn a'i fab, Rhun, a ddaethai i Went i ysbeilio ac i ddiffeithio'r wlad.

Ar eu hynt rhwng y gogledd a'r de, rhwng y werddon a'r ddinas, cyrcydu a wna merched Cwffra mewn lori agored, yng nghysgod bocsys o domatos, basgedi o ddâts gwasgedig a marsiandi%aeth o'r fath, rhag y gwynt a grafella'r croen fel rhathell wyllt.

Yr Eisteddfod Genedlaethol yn cyflogi dau drefnydd, un i'r De a'r llall ar gyfer y Gogledd.

Fe galliodd pawb ychydig pan gollodd Cymru eu dwy gêm nesa o gôl i ddim yn erbyn yr Alban ac yn erbyn Gogledd Iwerddon.

Problemau teithio Y dadleuon sy'n cael eu gwyntyllu amlaf yw'r gost uwch o deithio i'r de neu'r gogledd, safon gwael y ffyrdd yma yng Nghymru (hyn yn ei dro yn gorfodi aros dros nos); hefyd safon isel y pêl-droed a ragwelir yn y cynghrair newydd.

Ymhellach mae'n rhaid i Heddlu Gogledd Cymru adolygu eu polisi iaith, gan wneud y Gymraeg yn gymhwyster gorfodol i unrhyw un fydd yn gweithio iddyn nhw yn y dyfodol.

Mae Cymdeithas yr Iaith Gymraeg wedi galw am gyfarfod brys gyda Phrif Gwnstabl Heddlu Gogledd Cymru ar ôl i'r Awdurdod Heddlu apwyntio dau Ddirprwy Brif Gwnstabl sydd yn ddi-Gymraeg.

Dim ond y Parlwr Du yn y Gogledd a oedd yn parhau ar agor.

Mae'r ffaith fod pobl gogledd Fflorens wedi mynd mor bell â gwerthu dwr yfed i'w cyd-ddinasyddion ym mharthau deheuol y ddinas (oedd heb ddwr o gwbl), a ffeithiau tebyg, wedi gyrru'r bechgyn i feddwl yn isel am drigolion y wlad hon, ac i edrych arnynt fel pobl sebonllyd, gynffonnaidd a diegwyddor.

Yr oedd ar raglen y Gynhadledd gynnig oddi wrth un o ganghennau'r Gogledd, yn galw am ymwrthod â pholisi economaidd tybiedig y Blaid, a mabwysiadu polisi pendant sosialaidd; yr oedd y cynnig yn faith iawn, gan ei fod yn manylu'n llawn am yr hyn a olygid.

mae'r cwmnïau cynhyrchu wedi eu lleoli ledled Cymru ond gyda'r mwyafrif wedi eu lleoli yn ardal Caernarfon yn y Gogledd a Chaerdydd yn y De.

Yn y gogledd cynhyrchwyd 3.5 miliwn tunnell gan 15,900 o lowyr mewn 34 pwll.