Wrth arwyddo Cytundeb Belffast (neu Gytundeb Gwener y Groglith) roedd prif bleidiau gwleidyddol y gogledd, a holl bobl Iwerddon trwy refferendwm ddiwedd mis Mai eleni, yn derbyn y lle blaenllaw a roddwyd i'r Wyddeleg yn y Cytundeb.

Y GROGLITH: Eto, eleni bu cyfarfod dwyieithog ar fore Gwener y Groglith, yng ngofal y gweinidog, y Parchedig Huw John Jones, yng Ngharmel.

Aeth y dyddiau mwyaf cysegredig, megis y Groglith a'r Pasg, hyd yn oed, yn ddyddiau gwaith a chwarae.

Ond yn fwy na hyn roedd y cysylltiad wedi'i wneud ar yr union amser, canol-diwedd yr 1980au, pan roedd newid yn agwedd meddwl arweinwyr Sinn Féin a gweriniaethwyr -- agwedd meddwl a roes fod yn y diwedd i gadoediad yr IRA, ymrwymiad Sinn Féin i egwyddorion Mitchell, a Chytundeb Gwener y Groglith.

Glaw Gwener y Groglith - blwyddyn sych.

Iddi hi yr oedd Y Groglith yn fwy defosiynol o lawer a byddai rhaid i ni aros bob amser pan ddeuai'n dri o'r gloch brynhawn Gwener y Groglith i geisio meddwl am Iesu Grist ar y groes rhwng y ddau leidr.

Gwyddom yn dda am gytundeb Dydd Gwener y Groglith, a'r wythnos hon, cafwyd dychwelyd i Gynulliad Gogledd Iwerddon ar drothwy'r Dyrchafael.

Gobeithio y ca i ddigon o amser i ddarllen y Testament Newydd 'to." Ar Noson y Groglith gofiadwy honno agorais ei Feibl a gweld fod y set rubannau yn lliwiau gwyliau'r eglwysi yn nodi'r penodau a'r pennawd "Cariad Paul at y Thesaloniaid.